11 Eylül terör taarruzlarının 20’nci yılı… Dünyanın değiştiği gün
Amerikan tarihinin en büyük terör saldırısı 11 Eylül’ün 20’nci yılına, ABD’nin terörle uğraş ismi altında Afganistan’da başlatmış olduğu savaşa son vermesi, askerlerini geri çekmesi ve Taliban’ın ülkede denetimi geçirmesi damga vurdu. 20 yıllık işgalin akabinde ABD, Afganistan’da on binlerce kişinin vefatına ve trilyon dolarlara mal olan tarihinin en uzun savaşına son verdi. 11 Eylül terör akınları, 20’nci yılında birinci defa bu yıl “savaşsız” anılacak.
AFGANİSTAN SAVAŞI NASIL BAŞLADI
Periyodun ABD Lideri George W. Bush’un 11 Eylül 2001’deki hücumların akabinde terörle çaba ve Afganistan’a demokrasi götürme teşebbüsüyle başlatmış olduğu savaş, Biden idaresinin 31 Ağustos 2021’de son Amerikan askerini de Afganistan’dan çekmesiyle bitti. O devir Taliban, El Düstur başkanı Usame Bin Ladin’in iadesini isteyen ABD’ye ret karşılığı verince Bush, 7 Ekim 2001’de Afganistan’ı işgal ederek Taliban rejimini devirdi, iktidara da Batı’ya daha yakın duran Hamid Karzai geçti.
BİN LADİN’E OPERASYON
Bush’un akabinde ABD başkanlığına gelen Barack Obama, Amerikan askerlerinin bir kısmını Afganistan ve Irak’tan çekti. El Kural önderi Usame bin Ladin de Obama’nın başkanlığının birinci devrinde ele geçirildi. Obama, başkanlığının birinci devrinde 1 Mayıs 2011 yılında Bin Ladin’in Pakistan’da gizlendiği konutta öldürüldüğünü dünyaya duyurdu.
SADDAM HÜSEYİN İDAM EDİLDİ
Afganistan’ın işgalinin akabinde Bush idaresinin 20 Mart 2003’te kimyasal silah bulunduğu sebebi öne sürülerek Irak’ı işgal edip Saddam Hüseyin’i devirerek idam etmesi ile de Orta Doğu, daha fazla istikrarsızlık ve kaosa sürüklendi. Irak’ta kelamı edilen kimyasal silahlar hiç bir vakit bulunamazken, burası Amerikan işgalinin akabinde Orta Doğu’da en sorunlu ülkelerden biri haline geldi. DEAŞ üzere yeni terör örgütleri de ortaya çıktı.
O GÜN DAKİKA DAKİKA NE OLDU
07.59 – 11 nolu uçuş, 81 yolcusu ve 11 mürettebatı olan bir Boeing 767, Los Angeles’a (LA) gitmek üzere Boston’daki Logan havalimanından kalktı. Kabinde, uçaktaki hava korsanlarının önderi Mısırlı Mohamed Atta ile grubu Abdulaziz al Omari, Waleed al Shehri, Wail al Shehri ve Satam al Suqami vardı.
08.14 – 56 yolcu ve 9 mürettebat ile Boeing 767 tipi uçak, 175 nolu uçuş, bir daha Logan’dan LA’ya gitmek üzere kalktı. Uçakta korsanların önderi Birleşik Arap Emirlikleri asıllı Marwan al Shehhi ile Fayez Banihammad, Hamza al Ghamdi, Ahmed al Ghamdi ve Mohand al Shehri bulunuyordu.
08.14 – Başka iki uçak çabucak hemen havalanmamışken 11 sefer sayılı uçakta korsanlar koltuklarından kalktı ve 2 kabin memuru ile kendilerine mahzur olmak isteyen bir yolcuyu bıçakladı. Akabinde kokpite girerek uçağın denetimini ele geçirdiler.
08.20 – 58 yolcusu ve 6 mürettebatıyla 77 sefer sayılı Boeing 757 tipi uçak, Washington Dulles havaalanından LA’ya gitmek üzere havalandı. Yolcular içinde korsan timinin başkanı 29 yaşındaki Suudi Arabistan vatandaşı Hani Hanjour ve Nawaf al Hazmi, Khalid al Mihdhar, Majed Moqed, Salem al Hazmi vardı.
08.26 – Uçuş 11, rotasından keskin bir sapma yaptı ve New York’a gerçek yöneldi. Boston hava denetim kulesi, uçağın kaçırıldığına dair başka kuleleri uyardı.
08.42 – 37 yolcu ve 7 mürettebatla 93 nolu Boeing 757 uçuşu Newark havaalanından San Francisco’ya gitmek üzere havalandı. Korsan timinin başkanı Lübnanlı Ziad Jarrah (26) ve Ahmed al Nami, Ahmed al Haznawi, Saeed al Ghamdi uçaktaydı.
08.42 – Son uçağın havalandığı anlarda 175 sefer sayılı uçaktaki korsanlar iki pilotu da bıçaklayarak öldürdü ve uçağın denetimini ele aldı.
KUZEY KULESİ’NE ÇARPTI
08.46 – Uçuş 11, Dünya Ticaret Merkezi’nin kuzey kulesine 93 ve 99’uncu katlar içinden çarptı. O anda binanın ortasında yaklaşık 18 bin kişi vardı ve bunların 1300’ü uçağın çarptığı katlarda bulunuyordu.
08.51 – 77 nolu uçuş, oburlarının bilakis mürettebat ile korsanlar içinde boğuşma yaşanmadan ele geçirildi.
09.03 – 175 sefer sayılı uçak Dünya Ticaret Merkezi’nin güney kulesine 77 ile 85’inci katlar içinden çarptı. Kuzey kuledeki çarpışmanın akabinde bu binanın kısmen boşaltılmış olması niçiniyle can kaybı daha az oldu ancak yerdekiler ve itfaiye nazaranvlileri hariç bir daha de 600 kişi öldü.
BUSH BİLGİLENDİRİLDİ
09.03 – Tıpkı anda Florida’daki bir ilkokulda çocuklarla bir ortaya gelen ABD Lideri Bush’un kulağına “Amerika’nın hücum altında olduğu” söylendi. Bu ihtara karşın bir süre daha çocuklara kitap okumayı sürdüren Bush, daha sonrasında “kimseyi endişelendirmek istemediği” için bu biçimde davrandığını savundu. Lider, 10 dakika kadar daha sonra bilinmeyen servis üyeleriyle okuldaki boş bir sınıfa geçerek gelişmeleri bir süre buradan izledi.
Periyodun ABD Lideri George W. Bush, Dünya Ticaret Merkezi’ne ikinci uçağın çarptığı haberini Beyaz Saray Genel Sekreteri’nden, Florida’daki Emma E. Booker İlkokulu’nda katıldığı okuma semineri sırasında almıştı.
09.28 – Uçuş 93’teki teröristler uçağı ele geçirmek için harekete geçti, lakin hava kontrolörleri, pilotları New York’ta yaşananlara dair uyardığı için bu o kadar kolay olmadı. Kayıtlara boğuşma sesleri yansıdı. Bir yolcu kabinden eşini aradı ve durumu bildirdi. 7 dakika daha sonra uçak başşehre yöneldi.
09.37 – 77 sefer sayılı uçak Pentagon’un batı kanadına çarptı. Uçaktakilerin yanı sıra Pentagon’da 125 kişi öldü. Tıpkı dakikalarda Lider Yardımcısı Dick Cheney, Beyaz Saray altındaki sığınağa indi ve süreci buradan takip etti.
11 Eylül terör hücumlarının neticelerindan biri de Irak’ın işgali idi. Devrin ABD Lideri George W. Bush, 1 Mayıs 2003’te Amerikan USS Abraham Lincoln uçak gemisinde bir ‘zafer’ konuşması yaptı.
HAVA ALANI KAPATILDI
09.45 – ABD hava alanı tüm uçuşlara kapatıldı. Tüm sivil uçaklara en yakın havalimanına inmeleri emredildi.
09.57 – Uçuş 93’te aileleri ile temas kurmayı başaran ve yaşananlar hakkında bilgi sahibi olan birtakım yolcular, denetimi geri alabilmek için teröristlere saldırdı. Boğuşmalar üzerine teröristler uçağı düşürmekle tehdit etti.
GÜNEY KULESİ ÇÖKTÜ
09.58 – Çarpışmadan 56 dakika daha sonra Dünya Ticaret Merkezi’nin güney kulesi çöktü.
10.02 – Muhtemel yeni hücumlara karşı Chicago ve New York’taki büyük gökdelenler tahliye edildi.
10.03 – 93 nolu uçuş Pennsylvania’da açık toprağa çakıldı.
KUZEY KULESİ ÇÖKTÜ
10.28 – Çarpışmadan 1 saat 42 dakika daha sonra Dünya Ticaret Merkezi’nin kuzey kulesi de çöktü. Bunun tesiriyle civardaki binalar büyük ölçüde yıkıldı.
10.53 – ABD’ye yönelik tehdit düzeyi DEFCON3’e yükseltildi. DEFCON1 nükleer savaşa karşılık geliyor.
11.00 – ABD’nin kuzey komşusu Kanada tüm uçuşları durdurdu. Havada kalan Amerikan uçaklarının ise kendi pistlerine inmesine müsaade verdi.
HAVADA HİÇ UÇAK KALMADI
12.15 – Amerikan hava alanında tek bir sivil hava taşıtı kalmadı.
17.20 – Dünya Ticaret Merkezi kompleksi ortasında yer alan 47 katlı öteki bir bina çöktü.
Devrin ABD Lideri Barack Obama ve yakın çalışma grubu, terör örgütü el Kaide’nin önderi Usame bin Ladin’in öldürüldüğü “Neptün Mızrağı Operasyonu”nu Beyaz Saray’daki Durum Odası’ndan bu biçimde izlemişti.
BİN LADİN 10 YIL daha sonra ÖLDÜRÜLDÜ
14 Eylül 2001 – Kongre, teröristlere karşı askeri operasyon yapılmasına imkân veren tasarıyı onayladı.
15/16 Eylül 2001 – Bush, Camp David’de üst seviye kurmaylarıyla bir ortaya geldi ve el Kaide’ye karşı atılacak adımları ele aldı. O hafta sonu Bush, “terörle savaş” terimini birinci defa kullandı.
7 Ekim 2001 – ABD ve İngiltere Afganistan’daki gayeleri havadan bombaladı. Bin Ladin kaçarken Taliban amaç oldu.
20 Ekim 2001 – El Esas destekçileri içinde dolaşan bir görüntüde Bin Ladin, hücumlara atıfta bulunarak, “İnsanlarımızı öldürmenin intikamını almak terörizmse, tarih bizim terörist olduğumuza şahit olsun… Bush ve Blair… güç haricinde öteki lisandan anlamazlar. Bizi her öldürdüklerinde biz de onları öldürürüz” dedi.
ABD Lideri Joe Biden, Kabil idaresinin, 31 Ağustos’ta tüm yabancı askerlerin Afganistan’dan çekilmesi daha sonrası iktidarda kalabileceğini ummuştu. 15 Ağustos’ta Taliban, Kabil’i ele geçirdi. Biden gelişmeyi bu biçimde izledi.
30 Ekim 2004 – Usame bin Ladin, El Cezire’de yayınlanan bir ses kaydında, direkt 11 Eylül akınlarının ardında olduğunu itiraf etti.
2 Mayıs 2011 – ABD Donanması, Pakistan’ın Abbottabad kentinde Bin Ladin’in saklandığı konuta baskın düzenledi. O ve birlikteindeki 4 kişi öldürülürken, cesedi denize atıldı.
: İlginizi Çekebilir
Amerikan tarihinin en büyük terör saldırısı 11 Eylül’ün 20’nci yılına, ABD’nin terörle uğraş ismi altında Afganistan’da başlatmış olduğu savaşa son vermesi, askerlerini geri çekmesi ve Taliban’ın ülkede denetimi geçirmesi damga vurdu. 20 yıllık işgalin akabinde ABD, Afganistan’da on binlerce kişinin vefatına ve trilyon dolarlara mal olan tarihinin en uzun savaşına son verdi. 11 Eylül terör akınları, 20’nci yılında birinci defa bu yıl “savaşsız” anılacak.
AFGANİSTAN SAVAŞI NASIL BAŞLADI
Periyodun ABD Lideri George W. Bush’un 11 Eylül 2001’deki hücumların akabinde terörle çaba ve Afganistan’a demokrasi götürme teşebbüsüyle başlatmış olduğu savaş, Biden idaresinin 31 Ağustos 2021’de son Amerikan askerini de Afganistan’dan çekmesiyle bitti. O devir Taliban, El Düstur başkanı Usame Bin Ladin’in iadesini isteyen ABD’ye ret karşılığı verince Bush, 7 Ekim 2001’de Afganistan’ı işgal ederek Taliban rejimini devirdi, iktidara da Batı’ya daha yakın duran Hamid Karzai geçti.
BİN LADİN’E OPERASYON
Bush’un akabinde ABD başkanlığına gelen Barack Obama, Amerikan askerlerinin bir kısmını Afganistan ve Irak’tan çekti. El Kural önderi Usame bin Ladin de Obama’nın başkanlığının birinci devrinde ele geçirildi. Obama, başkanlığının birinci devrinde 1 Mayıs 2011 yılında Bin Ladin’in Pakistan’da gizlendiği konutta öldürüldüğünü dünyaya duyurdu.
SADDAM HÜSEYİN İDAM EDİLDİ
Afganistan’ın işgalinin akabinde Bush idaresinin 20 Mart 2003’te kimyasal silah bulunduğu sebebi öne sürülerek Irak’ı işgal edip Saddam Hüseyin’i devirerek idam etmesi ile de Orta Doğu, daha fazla istikrarsızlık ve kaosa sürüklendi. Irak’ta kelamı edilen kimyasal silahlar hiç bir vakit bulunamazken, burası Amerikan işgalinin akabinde Orta Doğu’da en sorunlu ülkelerden biri haline geldi. DEAŞ üzere yeni terör örgütleri de ortaya çıktı.
O GÜN DAKİKA DAKİKA NE OLDU
07.59 – 11 nolu uçuş, 81 yolcusu ve 11 mürettebatı olan bir Boeing 767, Los Angeles’a (LA) gitmek üzere Boston’daki Logan havalimanından kalktı. Kabinde, uçaktaki hava korsanlarının önderi Mısırlı Mohamed Atta ile grubu Abdulaziz al Omari, Waleed al Shehri, Wail al Shehri ve Satam al Suqami vardı.
08.14 – 56 yolcu ve 9 mürettebat ile Boeing 767 tipi uçak, 175 nolu uçuş, bir daha Logan’dan LA’ya gitmek üzere kalktı. Uçakta korsanların önderi Birleşik Arap Emirlikleri asıllı Marwan al Shehhi ile Fayez Banihammad, Hamza al Ghamdi, Ahmed al Ghamdi ve Mohand al Shehri bulunuyordu.
08.14 – Başka iki uçak çabucak hemen havalanmamışken 11 sefer sayılı uçakta korsanlar koltuklarından kalktı ve 2 kabin memuru ile kendilerine mahzur olmak isteyen bir yolcuyu bıçakladı. Akabinde kokpite girerek uçağın denetimini ele geçirdiler.
08.20 – 58 yolcusu ve 6 mürettebatıyla 77 sefer sayılı Boeing 757 tipi uçak, Washington Dulles havaalanından LA’ya gitmek üzere havalandı. Yolcular içinde korsan timinin başkanı 29 yaşındaki Suudi Arabistan vatandaşı Hani Hanjour ve Nawaf al Hazmi, Khalid al Mihdhar, Majed Moqed, Salem al Hazmi vardı.
08.26 – Uçuş 11, rotasından keskin bir sapma yaptı ve New York’a gerçek yöneldi. Boston hava denetim kulesi, uçağın kaçırıldığına dair başka kuleleri uyardı.
08.42 – 37 yolcu ve 7 mürettebatla 93 nolu Boeing 757 uçuşu Newark havaalanından San Francisco’ya gitmek üzere havalandı. Korsan timinin başkanı Lübnanlı Ziad Jarrah (26) ve Ahmed al Nami, Ahmed al Haznawi, Saeed al Ghamdi uçaktaydı.
08.42 – Son uçağın havalandığı anlarda 175 sefer sayılı uçaktaki korsanlar iki pilotu da bıçaklayarak öldürdü ve uçağın denetimini ele aldı.
KUZEY KULESİ’NE ÇARPTI
08.46 – Uçuş 11, Dünya Ticaret Merkezi’nin kuzey kulesine 93 ve 99’uncu katlar içinden çarptı. O anda binanın ortasında yaklaşık 18 bin kişi vardı ve bunların 1300’ü uçağın çarptığı katlarda bulunuyordu.
08.51 – 77 nolu uçuş, oburlarının bilakis mürettebat ile korsanlar içinde boğuşma yaşanmadan ele geçirildi.
09.03 – 175 sefer sayılı uçak Dünya Ticaret Merkezi’nin güney kulesine 77 ile 85’inci katlar içinden çarptı. Kuzey kuledeki çarpışmanın akabinde bu binanın kısmen boşaltılmış olması niçiniyle can kaybı daha az oldu ancak yerdekiler ve itfaiye nazaranvlileri hariç bir daha de 600 kişi öldü.
BUSH BİLGİLENDİRİLDİ
09.03 – Tıpkı anda Florida’daki bir ilkokulda çocuklarla bir ortaya gelen ABD Lideri Bush’un kulağına “Amerika’nın hücum altında olduğu” söylendi. Bu ihtara karşın bir süre daha çocuklara kitap okumayı sürdüren Bush, daha sonrasında “kimseyi endişelendirmek istemediği” için bu biçimde davrandığını savundu. Lider, 10 dakika kadar daha sonra bilinmeyen servis üyeleriyle okuldaki boş bir sınıfa geçerek gelişmeleri bir süre buradan izledi.
Periyodun ABD Lideri George W. Bush, Dünya Ticaret Merkezi’ne ikinci uçağın çarptığı haberini Beyaz Saray Genel Sekreteri’nden, Florida’daki Emma E. Booker İlkokulu’nda katıldığı okuma semineri sırasında almıştı.
09.28 – Uçuş 93’teki teröristler uçağı ele geçirmek için harekete geçti, lakin hava kontrolörleri, pilotları New York’ta yaşananlara dair uyardığı için bu o kadar kolay olmadı. Kayıtlara boğuşma sesleri yansıdı. Bir yolcu kabinden eşini aradı ve durumu bildirdi. 7 dakika daha sonra uçak başşehre yöneldi.
09.37 – 77 sefer sayılı uçak Pentagon’un batı kanadına çarptı. Uçaktakilerin yanı sıra Pentagon’da 125 kişi öldü. Tıpkı dakikalarda Lider Yardımcısı Dick Cheney, Beyaz Saray altındaki sığınağa indi ve süreci buradan takip etti.
11 Eylül terör hücumlarının neticelerindan biri de Irak’ın işgali idi. Devrin ABD Lideri George W. Bush, 1 Mayıs 2003’te Amerikan USS Abraham Lincoln uçak gemisinde bir ‘zafer’ konuşması yaptı.
HAVA ALANI KAPATILDI
09.45 – ABD hava alanı tüm uçuşlara kapatıldı. Tüm sivil uçaklara en yakın havalimanına inmeleri emredildi.
09.57 – Uçuş 93’te aileleri ile temas kurmayı başaran ve yaşananlar hakkında bilgi sahibi olan birtakım yolcular, denetimi geri alabilmek için teröristlere saldırdı. Boğuşmalar üzerine teröristler uçağı düşürmekle tehdit etti.
GÜNEY KULESİ ÇÖKTÜ
09.58 – Çarpışmadan 56 dakika daha sonra Dünya Ticaret Merkezi’nin güney kulesi çöktü.
10.02 – Muhtemel yeni hücumlara karşı Chicago ve New York’taki büyük gökdelenler tahliye edildi.
10.03 – 93 nolu uçuş Pennsylvania’da açık toprağa çakıldı.
KUZEY KULESİ ÇÖKTÜ
10.28 – Çarpışmadan 1 saat 42 dakika daha sonra Dünya Ticaret Merkezi’nin kuzey kulesi de çöktü. Bunun tesiriyle civardaki binalar büyük ölçüde yıkıldı.
10.53 – ABD’ye yönelik tehdit düzeyi DEFCON3’e yükseltildi. DEFCON1 nükleer savaşa karşılık geliyor.
11.00 – ABD’nin kuzey komşusu Kanada tüm uçuşları durdurdu. Havada kalan Amerikan uçaklarının ise kendi pistlerine inmesine müsaade verdi.
HAVADA HİÇ UÇAK KALMADI
12.15 – Amerikan hava alanında tek bir sivil hava taşıtı kalmadı.
17.20 – Dünya Ticaret Merkezi kompleksi ortasında yer alan 47 katlı öteki bir bina çöktü.
Devrin ABD Lideri Barack Obama ve yakın çalışma grubu, terör örgütü el Kaide’nin önderi Usame bin Ladin’in öldürüldüğü “Neptün Mızrağı Operasyonu”nu Beyaz Saray’daki Durum Odası’ndan bu biçimde izlemişti.
BİN LADİN 10 YIL daha sonra ÖLDÜRÜLDÜ
14 Eylül 2001 – Kongre, teröristlere karşı askeri operasyon yapılmasına imkân veren tasarıyı onayladı.
15/16 Eylül 2001 – Bush, Camp David’de üst seviye kurmaylarıyla bir ortaya geldi ve el Kaide’ye karşı atılacak adımları ele aldı. O hafta sonu Bush, “terörle savaş” terimini birinci defa kullandı.
7 Ekim 2001 – ABD ve İngiltere Afganistan’daki gayeleri havadan bombaladı. Bin Ladin kaçarken Taliban amaç oldu.
20 Ekim 2001 – El Esas destekçileri içinde dolaşan bir görüntüde Bin Ladin, hücumlara atıfta bulunarak, “İnsanlarımızı öldürmenin intikamını almak terörizmse, tarih bizim terörist olduğumuza şahit olsun… Bush ve Blair… güç haricinde öteki lisandan anlamazlar. Bizi her öldürdüklerinde biz de onları öldürürüz” dedi.
ABD Lideri Joe Biden, Kabil idaresinin, 31 Ağustos’ta tüm yabancı askerlerin Afganistan’dan çekilmesi daha sonrası iktidarda kalabileceğini ummuştu. 15 Ağustos’ta Taliban, Kabil’i ele geçirdi. Biden gelişmeyi bu biçimde izledi.
30 Ekim 2004 – Usame bin Ladin, El Cezire’de yayınlanan bir ses kaydında, direkt 11 Eylül akınlarının ardında olduğunu itiraf etti.
2 Mayıs 2011 – ABD Donanması, Pakistan’ın Abbottabad kentinde Bin Ladin’in saklandığı konuta baskın düzenledi. O ve birlikteindeki 4 kişi öldürülürken, cesedi denize atıldı.
: İlginizi Çekebilir
- Vefatlarda aşının tesiri görülse de… olaylarda durum stabil!
- A Ulusal Kadro’da yeni hoca sonucu! Ne Okan Buruk ne de Emre Belözoğlu…
- Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı duygulandıran şiir