58 yıl daha sonra ortaya çıkan kapalı ayrıntılar: Lider Kennedy’i kim öldürdü?
“ABD tarihinin en tartışmalı olayı nedir?” diye sorulsa, her insanın aklına birinci gelecek şeylerden biri Kennedy suikastı olacaktır herbiçimde. ABD’nin 35’inci lideri olan John Fitzgerald Kennedy’nin, 22 Kasım 1963 günü Teksas’ın Dallas kentinde uğradığı silahlı hücuma dair defter hala büsbütün kapanmış değil.
Akınla ilgili olarak Deniz Piyadesi Lee Harvey Oswald gözaltına alındı. Suikastı tek başına işlediğini söyleyen Oswald gözaltına alındıktan iki gün daha sonra Dallas’ta Jack Ruby isimli kişi tarafınca vurularak öldürüldü ve biroldukca yanıtlanmamış soruyu mezarına götürdü.
Kennedy suikastının çabucak akabinde soruşturma emelli olarak kurulan Warren Kurulu, 1964 yılında Oswald’ın tek başına hareket ettiğini karara bağlamıştı. 1979 yılında ABD Kongresi tarafınca gerçekleştirilen bir başka soruşturmada, CIA’in Kennedy suikastında parmağı olduğuna dair teoriyi destekleyecek rastgele bir delil bulunamadığı bildirilmişti.
Lakin kamuoyu, Amerikan tarihini değiştiren bir suikastın, tıpkı vakitte Soğuk Savaş’ın en sıcak günleri yaşanırken, elinde postayla siparişi ettiği bir tüfekle tek başına hareket eden sıkıntılı bir genç adam tarafınca işlendiğine inanmakta hala zorlanıyor. Amerikalılar yıllardır kitaplarla, sinemalarla, belgesellerle “O gün ne oldu?” sorusunun cevabını bulmaya çalışıyor. Hal bu biçimde olunca JFK suikastı yaklaşık 60 yıldır hem saygın tarihçilerin tıpkı vakitte komplo teorisyenlerinin gündeminden düşmüyor.
ABD Ulusal Arşivler ve Kayıtlar Yönetimi, geçtiğimiz hafta içi, bahisle ilgili 1500 adet saklı belgeyi yayımlayarak, suikastın üstündeki sır perdesinin aralanması tarafında bir adım attı. Arşiv evraklarında kamuoyunun suikasta yönelik fikrini kökünden değiştirebilecek yeni bilgiler olduğunu söylemek mümkün değil lakin hem tarihçilerin tıpkı vakitte komplo teorisyenlerinin tarihin bu tozlanmış sayfalarını heyecanla karşıladıklarını söyleyebiliriz.
Aslına nazaran dokümanların yaklaşık 1 yıl kadar evvel yayımlanması planlanıyordu. Fakat Lider Joe Biden, koronavirüs pandemisini münasebet göstererek, bu adımı geciktirdi. Bir ay kadar evvel bir erteleme daha geldi ve nihayet 15 Aralık günü, dokümanlar kamuoyuyla paylaşıldı.
Evraklarla ilgili dikkat cazibeli ayrıntılardan biri, daha evvel açıklanacağı bildirilen kimi dokümanların kapalılığının Aralık 2022’ye kadar korunacak olması. Evrakların üstündeki saklılığın uzaması komplo teorisyenlerinin ekmeğine de yağ sürüyor.
ABD Kongresi, 1992 yılında aldığı bir kararla suikastı soruşturan Warren Kurulu’nun tüm evraklarının 2017 prestijiyle kamuya açılmasına da karar vermişti. Fakat Trump idaresi FBI’ın ve CIA’in telaşlı bildirilerinin akabinde “geri döndürülemez bir zarar” ihtimalinin altını çizerek yüzlerce dokümanın kamuoyuyla paylaşılmasını engelledi. Buna karşın o devirde 2800 evrak daha gün ışığına çıkmıştı.
Ulusal Arşivler’den yapılan açıklamada, suikastla ilgili kayıtların yüzde 90’ından fazlasının şu an herkes tarafınca erişilebilir hale getirildiği açıklandı.
Son yayımlanan dokümanların Amerikan kamuoyunun Kennedy suikastına dair fikrini değiştirip değiştiremeyeceği soru işareti. Lakin evrakların içeriğinde çok çarpıcı kimi ayrıntılar birinci günden öne çıktı. Biz de bu bilgileri sizin için derledik…
LEE HARVEY OSWALD, SUİKASTTAN EVVEL KGB CASUSLARIYLA GÖRÜŞTÜ
CIA’in bir dokümanına göre, JFK’in suikastçısı Oswald, Başkan’ı öldürmeden birkaç ay evvel Meksika’nın başşehri Mexico City’de Sovyetler Birliği’nin istihbarat kurumu KGB’den bir casusla görüştü.
Daily Beast’in aktardığı evrakta, “Mexico City’de dinlenen bir telefon görüşmesine göre, Lee Oswald, 23 Eylül tarihinde oradaki Sovyetler Birliği Büyükelçiliği’ni ziyaret etti ve Konsolos Valeri Vladimiroviç ile görüştü” sözleri yer alıyor.
Periyodun CIA Yöneticisi Tennent Bagley’in imzasını taşıyan dokümanda, Oswald’ın 1 Ekim günü birebir büyükelçiliği bir kere daha aradığını ve kırık dökük bir Rusçayla kendini tanıttığı da belirtiliyor.
Dokümana bakılırsa, telefona çıkan SSCB diplomatına “Merhaba, ben Lee Oswald” diyen suikastçı şöyleki devam etti: “Geçen cumartesi sizin oraya geldim ve bir konsolosla konuştum. Washington’a bir telgraf çekeceklerini söylemişlerdi. Ben de yeni bir şey olup olmadığını merak ettim. Lakin o konsolosun ismini hatırlamıyorum.”
Konuşmanın transkriptine nazaran, KGB casusu Valeri Vladimiroviç Kostikof, Oswald’a, “hemen çabucak ellerine bir şey geçmediğini söylüyorlar” diye cevap verdi.
Oswald, “Herhangi bir şey yapmışlar mı?” diye sordu.
Kostikof da “Evet bir talep gönderildiğini söylüyorlar lakin çabucak hemen rastgele bir karşılık gelmedi” dedikten daha sonra telefonu kapattı. (CIA dokümanlarında Kostikof, sabotajlardan ve suikastlardan sorumlu 13’üncü Kısım’ın bir üyesi olarak geçiyor.)
Bu konuşmadan birkaç gün daha sonra 3 Ekim tarihinde Oswald, Teksas-Meksika hududunu bir arabayla geçerek ABD’ye döndü. Bagley’nin bu iletisi gönderdiği tarih ise 23 Kasım 1963’tü. Bir gün öncesinde Oswald hakkındaki iddianame açıklanmıştı.
SUİKASTTAN BİR YIL EVVEL GELEN İSİMSİZ TELEFON SOVYETLERİN KENNEDY’NİN ÖLDÜRÜLMESİNİ FİNANSE EDECEĞİNİ SÖYLEDİ
Kennedy suikastından bir yıl evvel, kimliği meçhul bir kişi, Avustralya’daki ABD Büyükelçiliği’ni arayarak Sovyetler Birliği’nin, Başkan’ı öldürecek bireye 100.000 dolar vereceğine dair bir ihtarda bulundu. Lakin New York Post’un aktardığına nazaran, bu ihtarın haberi CIA’e hiç ulaşmadı.
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın 1964 tarihindeki bir yazışmasında şu satırlar yer alıyor:
“Canberra’ya ulaşıldı, 23 Kasım tarihli telefon görüşmesinin ve 15 Ekim 1962’deki aramanın tüm bilgileri istendi. CIA’in 1962’teki telefon görüşmesine dair geçmişe bir bilgisi olmadığı da unutulmamalı.”
CIA dokümanlarına göre, suikasttan iki gün daha sonra öbür bir kişi arayıp Kennedy suikastını Sovyetler’in finanse etmiş olma mümkünlüğünü bildirdi. Bu defa aranan kişi ABD Donanması’nda vazifeli bir ataşeydi.
22 Mayıs tarihindeki evrakta, “Bu birey, istihbaratla ilgili fazlaca sayıda mevzudan konuşurken, Sovyet hükümetinin Lider Kennedy suikastını finanse etme muhtemelliğine da değindi” deniyor.
Dokümana nazaran arayan kişi Polonyalı olduğunu söylemiş oldu, Canberra’daki Sovyetler Birliği Büyükelçiliği’nde sürücülük yaptığını belirtti. CIA casusları bu kişinin bir yıl evvelki ihbarı yapan kişi olduğuna inanıyordu.
Fakat CIA yetkilileri değerli bir ayrıntının altını çiziyordu: “Avustralyalı yetkililer, bunun bir telefon latifesi olduğunu düşünüyordu.” Dahası Avustralya istihbaratı, Rus Büyükelçiliği’nde çalışmakta olan bir Polonyalı bulamamıştı.
FIDEL CASTRO CIA’İN SORUŞTURMASINDA ÇOK GENİŞ BİR YERE SAHİPTİ
ABD’li istihbarat yetkilileri, Oswald’ın Mexico City’de bulunan Küba Büyükelçiliği’ni ziyaret etmesi niçiniyle suikastta Küba’nın parmağı olup olmadığına dair kapsamlı bir soruşturma yürüttü. Elçiliğin Meksikalı çalışanlarından biri Meksika makamlarında gözaltına alındı ve sorgusunda, “Oswald’ın kendisini bir Komünist ve bir Castro hayranı ilan ettiğini” söylemiş oldu.
Lakin bu teori sonrasındasında geçerliliğini kaybetti. Zira, ABD Dışişleri Bakanı’na gönderilen bir yazıya bakılırsa, Nikaragualı bir adam Oswald’ı büyükelçilikte gördüğüne dair palavra dediğini itiraf etmişti. Adam maksadının “ABD’nin Castro’nun devrilmesini sağlayacak biçimde olaya müdahil olmasını sağlamak” olduğunu söylemişti.
CIA ayrıyeten Associated Press’te yayımlanan bir röportajın da Oswald’ı etkilemiş olabileceği ihtimali üzerinde duruyordu. Oswald’ın New Orleans’ta yaşadığı devirde, lokal bir gazetede Fidel Castro’yla yapılmış bir röportaj yayımlanmıştı. Röportajda Castro, ABD’nin Küba’ya saldırması ve üst seviye isimlerine suikastlar düzenlemesi halinde karşılığını alacağını belirtiyordu.
“Sadece Kapalı Şahıslar İçin” olarak sınıflandırılmış bir öbür CIA evrakında ise, kurumun Fidel Castro’ya yönelik suikast planları ana çizgileriyle anlatılıyordu. CIA bu iş için Küba’da temasları bulunan yeraltı hata örgülerinin kullanılabileceğini öne sürüyordu.
Dokümanlarda ayrıyeten FBI’ın mafyanın tanınmış isimlerinden Santo Trafficante Jr. ve Sam Giancana üzere isimleri izleme ve soruşturma eforlarına dair raporlar da bulunuyor. Bu mafya babalarının isimleri sık sık Kennedy suikastıyla ilgili komplolarla bir arada anılıyordu.
Yayımlanan 1500 adet doküman içinde Kennedy suikastı haricindeki konularda da dokümanlar var. Bunların en başında da 1960’ların karşı istihbarat çalışmalarıyla ilgili olanlar geliyor. Soğuk Savaş tarihiyle ilgili olanların dikkatini çekecek bu dokümanlar kapsamında, Mexico City’deki Küba ve Sovyetler Birliği büyükelçiliklerini izlemek için kullanılan, ekipmanlar ve çalışana dair sıkıcı denebilecek kadar hayli detay yer alıyor.
2017’DE YAYIMLANAN EVRAKLARDAN AYRINTILAR
Dallas Polisi, Oswald’ı koruyamadı
FBI Yöneticisi J. Edgar Hoover tarafınca kaleme alınan bir evraka göre, ofis Dallas Polisini Oswald’a yönelik bir vefat tehdidi konusunda uyardı lakin polis müdafaa konusunda başarısız oldu.
Hoover, 24 Kasım 1963’te, “Dün gece Dallas’taki ofisimizi arayan sakin sesli bir adam, Oswald’ı öldürmek üzere kurulmuş bir tertibin kesimi olduğunu söylemiş oldu. Derhal Emniyet Müdürü’ne haber verdik, o da bize Oswald’ın dikkatle korunacağına dair garanti verdi. Bu sabah Emniyet Müdürü’nü yeniden aradık ve bir daha birebir garantiyi aldık lakin söylenen yapılmadı” ifadelerini kullanmıştı.
SSCB “sorumsuz” ABD’nin füze fırlatmasından korkuyordu
FBI evraklarına göre, Sovyetler Birliği, Oswald’ı “kendi ülkesine ve diğer hiç bir şeye sadakati olmayan nevrotik manyak” olarak görüyordu. Sovyet yetkililer Kennedy suikastının sağcı bir darbe ya da JFK’nin halefi Lyndon Johnson tarafınca kurulmuş bir komplo olabileceğini düşünüyor, öndersiz kalan ABD’de sorumsuz bir generalin SSCB’ye füze atabileceği tasasını yaşıyordu.
Lyndon B. Johnson, suikasttan birkaç saat daha sonra yemin ederek başkanlık bakılırsavine başladı
Küba’da memnunluk hakimdi
ABD Temsilciler Meclisi üeyeri 1978’de incelemeler için Havana’ya gittiklerine Castro, Amerikalı milletvekillerine ülkesinin suikastla bir ilgisi olmadığını söylemiş oldu. Lakin CIA evraklarına göre, 1963’te Küba’nın ABD Büyükelçisi, vefat haberini memnuniyetle karşılamıştı.
Oswald suikasttan evvel aranıyordu
FBI’ın Dallas ünitesi Ekim 1963’te Oswald’ın izini bulmaya çalışıyordu. Küba’daki kaynaklardan gelen bilgiler kararı Oswald dikkati çekmiş, Dallas takımı bilgilendirilmişti. Suikastın gerçekleşmesindilk evvelki günlerde FBI Oswald’ın yerini tespit etmek için çalışmalar yürütüyordu.
Oswald’ın vurulma anı
Ruby’nin Dallas polisiyle ortası yeterliydi
Jack Ruby, Oswald’ı öldürdükten birkaç gün daha sonra FBI’ın muhbirlerinden birinin yazdığı raporda, Ruby’nin konsomatrislerin çalıştığı bir gece kulübünü işlettiği, Dallas polisinin bu yere katiyetle karışmadığı söyleniyordu. Ancak muhbir Ruby’nin Oswald’ı öldürmesine şaşırmıştı. Daha çok “.22 kalibrelik bir silahla bacağından vurup dikkat çekmesini beklediğini” belirtiyordu.
FBI birinci andan itibaren komplo teorilerinden telaşlıydı
Hoover, 24 Kasım tarihindeki iletisinde, “Oswald’ın gerçek suikastçı olduğuna dair kamuoyunu ikna edebilmemiz için bir şeyler ortaya koyma konusunda tasalarım var” diyordu.
CIA’in fazlaca sayıda suikast planı vardı
CIA biroldukca ülke başkanına, bilhassa de Castro’ya karşı suikast planları yapıyordu. Öbür suikast adayları Kongo başkanı Patrice Lumumba ile Endonezya Devlet Lideri Sukarno’ydu. Küba, Dominik Cumhuriyeti, Kongo, Kuzey ve Güney Vietnam üzere biroldukca yerde Komünizm tersi faaliyetlerin yürütülmesi için gönderilen binlerce dolarlık nakit, gereç ve silah takviyesinin faturaları da evraklar içinde yer alıyordu.
Bir İngiliz gazetesine suikast önce haber verilmişti
Cambridge Evening News isimli bir lokal gazetenin muhabirine JFK suikastından bir süre evvel gelen isimsiz bir aramada “Büyük haberi duymak istiyorsan ABD Büyükelçiliği’ni ara” denmişti. Başkan’ın vefat haberi duyulduktan daha sonra muhabir polisi, polis de MI5’ı arayarak bilgi verdi. MI5’ın yaptığı incelemede, isimsiz arama ile JFK’in vurulması içinde 25 dakikalık bir fark olduğu tespit edildi.
“ABD tarihinin en tartışmalı olayı nedir?” diye sorulsa, her insanın aklına birinci gelecek şeylerden biri Kennedy suikastı olacaktır herbiçimde. ABD’nin 35’inci lideri olan John Fitzgerald Kennedy’nin, 22 Kasım 1963 günü Teksas’ın Dallas kentinde uğradığı silahlı hücuma dair defter hala büsbütün kapanmış değil.
Akınla ilgili olarak Deniz Piyadesi Lee Harvey Oswald gözaltına alındı. Suikastı tek başına işlediğini söyleyen Oswald gözaltına alındıktan iki gün daha sonra Dallas’ta Jack Ruby isimli kişi tarafınca vurularak öldürüldü ve biroldukca yanıtlanmamış soruyu mezarına götürdü.
Kennedy suikastının çabucak akabinde soruşturma emelli olarak kurulan Warren Kurulu, 1964 yılında Oswald’ın tek başına hareket ettiğini karara bağlamıştı. 1979 yılında ABD Kongresi tarafınca gerçekleştirilen bir başka soruşturmada, CIA’in Kennedy suikastında parmağı olduğuna dair teoriyi destekleyecek rastgele bir delil bulunamadığı bildirilmişti.
Lakin kamuoyu, Amerikan tarihini değiştiren bir suikastın, tıpkı vakitte Soğuk Savaş’ın en sıcak günleri yaşanırken, elinde postayla siparişi ettiği bir tüfekle tek başına hareket eden sıkıntılı bir genç adam tarafınca işlendiğine inanmakta hala zorlanıyor. Amerikalılar yıllardır kitaplarla, sinemalarla, belgesellerle “O gün ne oldu?” sorusunun cevabını bulmaya çalışıyor. Hal bu biçimde olunca JFK suikastı yaklaşık 60 yıldır hem saygın tarihçilerin tıpkı vakitte komplo teorisyenlerinin gündeminden düşmüyor.
ABD Ulusal Arşivler ve Kayıtlar Yönetimi, geçtiğimiz hafta içi, bahisle ilgili 1500 adet saklı belgeyi yayımlayarak, suikastın üstündeki sır perdesinin aralanması tarafında bir adım attı. Arşiv evraklarında kamuoyunun suikasta yönelik fikrini kökünden değiştirebilecek yeni bilgiler olduğunu söylemek mümkün değil lakin hem tarihçilerin tıpkı vakitte komplo teorisyenlerinin tarihin bu tozlanmış sayfalarını heyecanla karşıladıklarını söyleyebiliriz.
Aslına nazaran dokümanların yaklaşık 1 yıl kadar evvel yayımlanması planlanıyordu. Fakat Lider Joe Biden, koronavirüs pandemisini münasebet göstererek, bu adımı geciktirdi. Bir ay kadar evvel bir erteleme daha geldi ve nihayet 15 Aralık günü, dokümanlar kamuoyuyla paylaşıldı.
Evraklarla ilgili dikkat cazibeli ayrıntılardan biri, daha evvel açıklanacağı bildirilen kimi dokümanların kapalılığının Aralık 2022’ye kadar korunacak olması. Evrakların üstündeki saklılığın uzaması komplo teorisyenlerinin ekmeğine de yağ sürüyor.
ABD Kongresi, 1992 yılında aldığı bir kararla suikastı soruşturan Warren Kurulu’nun tüm evraklarının 2017 prestijiyle kamuya açılmasına da karar vermişti. Fakat Trump idaresi FBI’ın ve CIA’in telaşlı bildirilerinin akabinde “geri döndürülemez bir zarar” ihtimalinin altını çizerek yüzlerce dokümanın kamuoyuyla paylaşılmasını engelledi. Buna karşın o devirde 2800 evrak daha gün ışığına çıkmıştı.
Ulusal Arşivler’den yapılan açıklamada, suikastla ilgili kayıtların yüzde 90’ından fazlasının şu an herkes tarafınca erişilebilir hale getirildiği açıklandı.
Son yayımlanan dokümanların Amerikan kamuoyunun Kennedy suikastına dair fikrini değiştirip değiştiremeyeceği soru işareti. Lakin evrakların içeriğinde çok çarpıcı kimi ayrıntılar birinci günden öne çıktı. Biz de bu bilgileri sizin için derledik…
LEE HARVEY OSWALD, SUİKASTTAN EVVEL KGB CASUSLARIYLA GÖRÜŞTÜ
CIA’in bir dokümanına göre, JFK’in suikastçısı Oswald, Başkan’ı öldürmeden birkaç ay evvel Meksika’nın başşehri Mexico City’de Sovyetler Birliği’nin istihbarat kurumu KGB’den bir casusla görüştü.
Daily Beast’in aktardığı evrakta, “Mexico City’de dinlenen bir telefon görüşmesine göre, Lee Oswald, 23 Eylül tarihinde oradaki Sovyetler Birliği Büyükelçiliği’ni ziyaret etti ve Konsolos Valeri Vladimiroviç ile görüştü” sözleri yer alıyor.
Periyodun CIA Yöneticisi Tennent Bagley’in imzasını taşıyan dokümanda, Oswald’ın 1 Ekim günü birebir büyükelçiliği bir kere daha aradığını ve kırık dökük bir Rusçayla kendini tanıttığı da belirtiliyor.
Dokümana bakılırsa, telefona çıkan SSCB diplomatına “Merhaba, ben Lee Oswald” diyen suikastçı şöyleki devam etti: “Geçen cumartesi sizin oraya geldim ve bir konsolosla konuştum. Washington’a bir telgraf çekeceklerini söylemişlerdi. Ben de yeni bir şey olup olmadığını merak ettim. Lakin o konsolosun ismini hatırlamıyorum.”
Konuşmanın transkriptine nazaran, KGB casusu Valeri Vladimiroviç Kostikof, Oswald’a, “hemen çabucak ellerine bir şey geçmediğini söylüyorlar” diye cevap verdi.
Oswald, “Herhangi bir şey yapmışlar mı?” diye sordu.
Kostikof da “Evet bir talep gönderildiğini söylüyorlar lakin çabucak hemen rastgele bir karşılık gelmedi” dedikten daha sonra telefonu kapattı. (CIA dokümanlarında Kostikof, sabotajlardan ve suikastlardan sorumlu 13’üncü Kısım’ın bir üyesi olarak geçiyor.)
Bu konuşmadan birkaç gün daha sonra 3 Ekim tarihinde Oswald, Teksas-Meksika hududunu bir arabayla geçerek ABD’ye döndü. Bagley’nin bu iletisi gönderdiği tarih ise 23 Kasım 1963’tü. Bir gün öncesinde Oswald hakkındaki iddianame açıklanmıştı.
SUİKASTTAN BİR YIL EVVEL GELEN İSİMSİZ TELEFON SOVYETLERİN KENNEDY’NİN ÖLDÜRÜLMESİNİ FİNANSE EDECEĞİNİ SÖYLEDİ
Kennedy suikastından bir yıl evvel, kimliği meçhul bir kişi, Avustralya’daki ABD Büyükelçiliği’ni arayarak Sovyetler Birliği’nin, Başkan’ı öldürecek bireye 100.000 dolar vereceğine dair bir ihtarda bulundu. Lakin New York Post’un aktardığına nazaran, bu ihtarın haberi CIA’e hiç ulaşmadı.
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın 1964 tarihindeki bir yazışmasında şu satırlar yer alıyor:
“Canberra’ya ulaşıldı, 23 Kasım tarihli telefon görüşmesinin ve 15 Ekim 1962’deki aramanın tüm bilgileri istendi. CIA’in 1962’teki telefon görüşmesine dair geçmişe bir bilgisi olmadığı da unutulmamalı.”
CIA dokümanlarına göre, suikasttan iki gün daha sonra öbür bir kişi arayıp Kennedy suikastını Sovyetler’in finanse etmiş olma mümkünlüğünü bildirdi. Bu defa aranan kişi ABD Donanması’nda vazifeli bir ataşeydi.
22 Mayıs tarihindeki evrakta, “Bu birey, istihbaratla ilgili fazlaca sayıda mevzudan konuşurken, Sovyet hükümetinin Lider Kennedy suikastını finanse etme muhtemelliğine da değindi” deniyor.
Dokümana nazaran arayan kişi Polonyalı olduğunu söylemiş oldu, Canberra’daki Sovyetler Birliği Büyükelçiliği’nde sürücülük yaptığını belirtti. CIA casusları bu kişinin bir yıl evvelki ihbarı yapan kişi olduğuna inanıyordu.
Fakat CIA yetkilileri değerli bir ayrıntının altını çiziyordu: “Avustralyalı yetkililer, bunun bir telefon latifesi olduğunu düşünüyordu.” Dahası Avustralya istihbaratı, Rus Büyükelçiliği’nde çalışmakta olan bir Polonyalı bulamamıştı.
FIDEL CASTRO CIA’İN SORUŞTURMASINDA ÇOK GENİŞ BİR YERE SAHİPTİ
ABD’li istihbarat yetkilileri, Oswald’ın Mexico City’de bulunan Küba Büyükelçiliği’ni ziyaret etmesi niçiniyle suikastta Küba’nın parmağı olup olmadığına dair kapsamlı bir soruşturma yürüttü. Elçiliğin Meksikalı çalışanlarından biri Meksika makamlarında gözaltına alındı ve sorgusunda, “Oswald’ın kendisini bir Komünist ve bir Castro hayranı ilan ettiğini” söylemiş oldu.
Lakin bu teori sonrasındasında geçerliliğini kaybetti. Zira, ABD Dışişleri Bakanı’na gönderilen bir yazıya bakılırsa, Nikaragualı bir adam Oswald’ı büyükelçilikte gördüğüne dair palavra dediğini itiraf etmişti. Adam maksadının “ABD’nin Castro’nun devrilmesini sağlayacak biçimde olaya müdahil olmasını sağlamak” olduğunu söylemişti.
CIA ayrıyeten Associated Press’te yayımlanan bir röportajın da Oswald’ı etkilemiş olabileceği ihtimali üzerinde duruyordu. Oswald’ın New Orleans’ta yaşadığı devirde, lokal bir gazetede Fidel Castro’yla yapılmış bir röportaj yayımlanmıştı. Röportajda Castro, ABD’nin Küba’ya saldırması ve üst seviye isimlerine suikastlar düzenlemesi halinde karşılığını alacağını belirtiyordu.
“Sadece Kapalı Şahıslar İçin” olarak sınıflandırılmış bir öbür CIA evrakında ise, kurumun Fidel Castro’ya yönelik suikast planları ana çizgileriyle anlatılıyordu. CIA bu iş için Küba’da temasları bulunan yeraltı hata örgülerinin kullanılabileceğini öne sürüyordu.
Dokümanlarda ayrıyeten FBI’ın mafyanın tanınmış isimlerinden Santo Trafficante Jr. ve Sam Giancana üzere isimleri izleme ve soruşturma eforlarına dair raporlar da bulunuyor. Bu mafya babalarının isimleri sık sık Kennedy suikastıyla ilgili komplolarla bir arada anılıyordu.
Yayımlanan 1500 adet doküman içinde Kennedy suikastı haricindeki konularda da dokümanlar var. Bunların en başında da 1960’ların karşı istihbarat çalışmalarıyla ilgili olanlar geliyor. Soğuk Savaş tarihiyle ilgili olanların dikkatini çekecek bu dokümanlar kapsamında, Mexico City’deki Küba ve Sovyetler Birliği büyükelçiliklerini izlemek için kullanılan, ekipmanlar ve çalışana dair sıkıcı denebilecek kadar hayli detay yer alıyor.
2017’DE YAYIMLANAN EVRAKLARDAN AYRINTILAR
Dallas Polisi, Oswald’ı koruyamadı
FBI Yöneticisi J. Edgar Hoover tarafınca kaleme alınan bir evraka göre, ofis Dallas Polisini Oswald’a yönelik bir vefat tehdidi konusunda uyardı lakin polis müdafaa konusunda başarısız oldu.
Hoover, 24 Kasım 1963’te, “Dün gece Dallas’taki ofisimizi arayan sakin sesli bir adam, Oswald’ı öldürmek üzere kurulmuş bir tertibin kesimi olduğunu söylemiş oldu. Derhal Emniyet Müdürü’ne haber verdik, o da bize Oswald’ın dikkatle korunacağına dair garanti verdi. Bu sabah Emniyet Müdürü’nü yeniden aradık ve bir daha birebir garantiyi aldık lakin söylenen yapılmadı” ifadelerini kullanmıştı.
SSCB “sorumsuz” ABD’nin füze fırlatmasından korkuyordu
FBI evraklarına göre, Sovyetler Birliği, Oswald’ı “kendi ülkesine ve diğer hiç bir şeye sadakati olmayan nevrotik manyak” olarak görüyordu. Sovyet yetkililer Kennedy suikastının sağcı bir darbe ya da JFK’nin halefi Lyndon Johnson tarafınca kurulmuş bir komplo olabileceğini düşünüyor, öndersiz kalan ABD’de sorumsuz bir generalin SSCB’ye füze atabileceği tasasını yaşıyordu.
Lyndon B. Johnson, suikasttan birkaç saat daha sonra yemin ederek başkanlık bakılırsavine başladı
Küba’da memnunluk hakimdi
ABD Temsilciler Meclisi üeyeri 1978’de incelemeler için Havana’ya gittiklerine Castro, Amerikalı milletvekillerine ülkesinin suikastla bir ilgisi olmadığını söylemiş oldu. Lakin CIA evraklarına göre, 1963’te Küba’nın ABD Büyükelçisi, vefat haberini memnuniyetle karşılamıştı.
Oswald suikasttan evvel aranıyordu
FBI’ın Dallas ünitesi Ekim 1963’te Oswald’ın izini bulmaya çalışıyordu. Küba’daki kaynaklardan gelen bilgiler kararı Oswald dikkati çekmiş, Dallas takımı bilgilendirilmişti. Suikastın gerçekleşmesindilk evvelki günlerde FBI Oswald’ın yerini tespit etmek için çalışmalar yürütüyordu.
Oswald’ın vurulma anı
Ruby’nin Dallas polisiyle ortası yeterliydi
Jack Ruby, Oswald’ı öldürdükten birkaç gün daha sonra FBI’ın muhbirlerinden birinin yazdığı raporda, Ruby’nin konsomatrislerin çalıştığı bir gece kulübünü işlettiği, Dallas polisinin bu yere katiyetle karışmadığı söyleniyordu. Ancak muhbir Ruby’nin Oswald’ı öldürmesine şaşırmıştı. Daha çok “.22 kalibrelik bir silahla bacağından vurup dikkat çekmesini beklediğini” belirtiyordu.
FBI birinci andan itibaren komplo teorilerinden telaşlıydı
Hoover, 24 Kasım tarihindeki iletisinde, “Oswald’ın gerçek suikastçı olduğuna dair kamuoyunu ikna edebilmemiz için bir şeyler ortaya koyma konusunda tasalarım var” diyordu.
CIA’in fazlaca sayıda suikast planı vardı
CIA biroldukca ülke başkanına, bilhassa de Castro’ya karşı suikast planları yapıyordu. Öbür suikast adayları Kongo başkanı Patrice Lumumba ile Endonezya Devlet Lideri Sukarno’ydu. Küba, Dominik Cumhuriyeti, Kongo, Kuzey ve Güney Vietnam üzere biroldukca yerde Komünizm tersi faaliyetlerin yürütülmesi için gönderilen binlerce dolarlık nakit, gereç ve silah takviyesinin faturaları da evraklar içinde yer alıyordu.
Bir İngiliz gazetesine suikast önce haber verilmişti
Cambridge Evening News isimli bir lokal gazetenin muhabirine JFK suikastından bir süre evvel gelen isimsiz bir aramada “Büyük haberi duymak istiyorsan ABD Büyükelçiliği’ni ara” denmişti. Başkan’ın vefat haberi duyulduktan daha sonra muhabir polisi, polis de MI5’ı arayarak bilgi verdi. MI5’ın yaptığı incelemede, isimsiz arama ile JFK’in vurulması içinde 25 dakikalık bir fark olduğu tespit edildi.