ABD’nin Kazakistan yorumu Moskova ile ipleri gerdi: Rusya girdiği yerden çıkmaz
KAZAKİSTAN’da durum Rusya’nın domine ettiği Kolektif Güvenlik Mutabakatı Örgütü’nün (KGAÖ) asker yollamasıyla nispeten denetim altına alınırken Washington-Moskova ekseninde ‘Rusya girdiği yerden çıkmaz’ polemiği patlak verdi. İsyanla birlikte pozisyonunu güçlendirme fırsatı bulan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev dün de ulusal başkan Nursultan Nazarbayev devri takımlarını temizleme operasyonlarını sürdürdü.
BİRİNCİ AÇIKLAMA BLINKEN’DAN
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, evvelki gün gazetecilere yaptığı açıklamada Kazakistan’daki gelişmeleri değerlendirirken “Yakın tarihten bir ders. Ruslar meskeninize girdiği vakit, kimi vakit onları çıkarmak güç olabiliyor” dedi. Blinken, Kazakistan’ın niçin dış müdahaleye muhtaçlık duyduğunun net olmadığını söyleyerek barışçıl şovlara hürmet gösterilmesi ve barışçıl tahlil istikametinde davette bulundu.
MOSKOVA’DAN CEVAP GECİKMEDİ
Rusya Dışişleri, ABD’li bakana yazılı yanıt vererek “ABD Dışişleri Bakanı ukala bir üslupla Kazakistan’daki trajik olaylar hakkında görüş açıklamıştır. ABD bir konuta girdiğinde orada hayatta kalmak epeyce güç olmuştur. Ya soyar ya ırza geçer. Bunu Kızılderililer, Kore, Vietnam, Irak, Panama, Yugoslavya, Suriye, Libya ve daha bir dizi ülkenin halkları hayatıştır” dedi. ABD ile Rusya içindeki sert tonlu atışmanın 10 Ocak’ta Cenevre’de gerçekleşmesi beklenen Ukrayna krizi görüşmelerini de olumsuz etkileyebileceği yorumları yapılıyor.
BİNLERCE RUS ASKERİ
2 Ocak’ta akaryakıt meblağlarını protesto etmek için düzenlenen şovların akabinde Kazakistan’da Tokayev idaresi Rusya’nın başı çektiği Kolektif Güvenlik Mutabakatı Örgütü’nden ‘barış gücü’ takviyesi istemişti. 2 bini Rusya’dan olmak üzere yaklaşık 3 bin yabancı asker Kazakistan’a inerek stratejik noktaları denetim altına almıştı.
NAZARBAYEV TAKIMLARINA PAKLIK
RUSYA Devlet Lideri Vladimir Putin ile telefon görüşmesinde ülkesinde asayişin büyük ölçüde sağlandığını belirten Kazakistan Devlet Lideri Kasım Cömert Tokayev, Rus birliklerinin başşehir Nursultan’da konuşlanması daha sonrasında işlerin kolaylaştığını söylemiş oldu.
ALMATI’DA OLAYLAR
Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, “Nursultan’da denetim büsbütün sağlandı. Halkımız olağan ömrüne dönüyor. Otobüs ve tren seferlerine bir daha başlandı. Bize yardıma gelen müşterek kuvvetlerin faaliyetleri yardımıyla Kazakistan güvenlik güçleri çalışmalarını en büyük kentimiz Almatı’da ağırlaştırma imkânı buldu. Almatı da en kısa müddette haydut ve teröristlerden temizlenmiş olacak” tabirlerini kullandı.
ESKİ LİDER TUTUKLANDI
Son şovlar üzerine 2019’da cumhurbaşkanlığından ayrılan Nursultan Nazarbayev’i Güvenlik Kurulu başkanlığından da alıp yerine geçen Tokayev, Nazarbayev takımlarına yönelik paklığı sürdürdü. Tokayev, buhranın tepe yaptığı 6 Ocak günü bakılırsavden aldığı Kazakistan Ulusal Güvenlik Komitesi (eski KGB) Lideri Kerim Masimov’un vatana ihanet suçlamasıyla tutuklandığını duyurdu. Kazakistan Başsavcılığı gözaltına alınan Masimov hakkında anayasanın 175’inci hususu mucibince vatana ihanet davasını hazırlamaya başladı. Masimov, Nazarbayev’in sağ kolu olarak görülüyordu.
NAZARBAYEV İSMİNE AÇIKLAMA
Öte yandan ayaklanmanın başından beri ortada görülmeyen Nazarbayev’in Sözcüsü Aydos Ukibay, Twitter’dan yaptığı paylaşımında “Nazarbayev kaçmadı. Elbaşı (Nazarbayev) Kazakistan başşehrinde bulunuyor ve Tokayev ile daima durumu görüşüyor. Kazakistan halkının Cumhurbaşkanı Tokayev’e dayanak vermesini istiyor” dedi. Lakin Nazarbayev’in nezaret altında olabileceği yorumları yapılıyor.
PUTİN MÜDAHALESİNİN SORU İŞARETLERİ
Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev’in Rus önderi Putin’i ardına alarak Kazakistan’da idaresi büsbütün ele geçirmesi bir dizi soru işaretini gündeme getirdi.
Putin, halk isyanından istifade ederek Kazakistan müdahalesiyle Sovyet önderi Leonid Brejnev’in uydu devletler hakkındaki kısmi egemenlik doktrinine dönüş mü yaptı? Günümüz Kazakistan müdahalesi Kızıl Ordunun 1968 Çekoslovakya müdahalesini anımsatıyor.
Rusya, Kazakistan’a binlerce asker göndererek Kazakistan’ın iç ihtilafında taraf oldu. Tokayev’i kurtaran Putin, vakti geldiğinde hizmeti karşılığında Ukrayna krizinde olduğu üzere Kazakistan’ın Rus azınlığın çıkarları da dikkate alınan iki toplumlu federasyona bölünmesini talep eder mi?
Rusya’nın Kazakistan’daki davranışı Çin tarafınca nasıl karşılanacak. Kazakistan’ın bilhassa güney bölgelerinde milyarlarca dolarlık yatırımı bulunan Pekin’in Moskova ile ortası açılır mı?
Putin’in Kazakistan’da sergilediği davranış Rusya ile Batı içinde Ukrayna ile ilgili müzakere sürecini nasıl tesirler? Kazakistan krizi, Ukrayna krizini daha ortasından çıkılmaz bir hale dönüştürür mü?
KAZAK BÜYÜKELÇİ SAPARBEKULY: TÜRKLERE YÖNELİK TEHDİT YOK
KAZAKİSTAN’ın Ankara Büyükelçisi Abzal Saparbekuly ülkesinde durumun olağanlaşmaya başladığını belirterek, Kolektif Güvenlik Muahedesi Örgütü kapsamında çoğunluğu Rus askerlerden oluşan Barış Gücü’nün tehdit büsbütün ortadan kalktıktan daha sonra ülkelerine geri döneceğini söylemiş oldu. Saparbekuly, Kazakistan’daki Türk şirketleri, Türkiye’nin temsilcilikleri ve Türk vatandaşlarına yönelik rastgele bir tehdidin olmadığını da vurguladı.
GERİ DÖNECEKLER
Toplumsal medya hesaplarından Kazakistan’daki durumla ilgili değerlendirmelerde bulunan Büyükelçi Saparbekuly, Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev’in de “Ortak Barış Gücü’nün ülkedeki stratejik tesislerin korunmasını sağlamak için kısa müddetliğine geldiğini” dediğini hatırlattı. Ülkesinde yaklaşık 3.600 Türk şirketi olduğunu tabir eden Saparbekuly, Türk yatırımlarının olduğu yerlere, fabrikalara ve sanayi bölgelerine yönelik bir taarruz ve tehdit olmadığını belirtti. Büyükelçi, “Türkiye’nin ülkemizdeki temsilcilikleri ve ülkemizde yaşayan Türk vatandaşları itimat içerisindeler. Tasa edilecek bir durum yok” dedi. (Uğur ERGAN / ANKARA)
KAZAKİSTAN’da durum Rusya’nın domine ettiği Kolektif Güvenlik Mutabakatı Örgütü’nün (KGAÖ) asker yollamasıyla nispeten denetim altına alınırken Washington-Moskova ekseninde ‘Rusya girdiği yerden çıkmaz’ polemiği patlak verdi. İsyanla birlikte pozisyonunu güçlendirme fırsatı bulan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev dün de ulusal başkan Nursultan Nazarbayev devri takımlarını temizleme operasyonlarını sürdürdü.
BİRİNCİ AÇIKLAMA BLINKEN’DAN
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, evvelki gün gazetecilere yaptığı açıklamada Kazakistan’daki gelişmeleri değerlendirirken “Yakın tarihten bir ders. Ruslar meskeninize girdiği vakit, kimi vakit onları çıkarmak güç olabiliyor” dedi. Blinken, Kazakistan’ın niçin dış müdahaleye muhtaçlık duyduğunun net olmadığını söyleyerek barışçıl şovlara hürmet gösterilmesi ve barışçıl tahlil istikametinde davette bulundu.
MOSKOVA’DAN CEVAP GECİKMEDİ
Rusya Dışişleri, ABD’li bakana yazılı yanıt vererek “ABD Dışişleri Bakanı ukala bir üslupla Kazakistan’daki trajik olaylar hakkında görüş açıklamıştır. ABD bir konuta girdiğinde orada hayatta kalmak epeyce güç olmuştur. Ya soyar ya ırza geçer. Bunu Kızılderililer, Kore, Vietnam, Irak, Panama, Yugoslavya, Suriye, Libya ve daha bir dizi ülkenin halkları hayatıştır” dedi. ABD ile Rusya içindeki sert tonlu atışmanın 10 Ocak’ta Cenevre’de gerçekleşmesi beklenen Ukrayna krizi görüşmelerini de olumsuz etkileyebileceği yorumları yapılıyor.
BİNLERCE RUS ASKERİ
2 Ocak’ta akaryakıt meblağlarını protesto etmek için düzenlenen şovların akabinde Kazakistan’da Tokayev idaresi Rusya’nın başı çektiği Kolektif Güvenlik Mutabakatı Örgütü’nden ‘barış gücü’ takviyesi istemişti. 2 bini Rusya’dan olmak üzere yaklaşık 3 bin yabancı asker Kazakistan’a inerek stratejik noktaları denetim altına almıştı.
NAZARBAYEV TAKIMLARINA PAKLIK
RUSYA Devlet Lideri Vladimir Putin ile telefon görüşmesinde ülkesinde asayişin büyük ölçüde sağlandığını belirten Kazakistan Devlet Lideri Kasım Cömert Tokayev, Rus birliklerinin başşehir Nursultan’da konuşlanması daha sonrasında işlerin kolaylaştığını söylemiş oldu.
ALMATI’DA OLAYLAR
Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, “Nursultan’da denetim büsbütün sağlandı. Halkımız olağan ömrüne dönüyor. Otobüs ve tren seferlerine bir daha başlandı. Bize yardıma gelen müşterek kuvvetlerin faaliyetleri yardımıyla Kazakistan güvenlik güçleri çalışmalarını en büyük kentimiz Almatı’da ağırlaştırma imkânı buldu. Almatı da en kısa müddette haydut ve teröristlerden temizlenmiş olacak” tabirlerini kullandı.
ESKİ LİDER TUTUKLANDI
Son şovlar üzerine 2019’da cumhurbaşkanlığından ayrılan Nursultan Nazarbayev’i Güvenlik Kurulu başkanlığından da alıp yerine geçen Tokayev, Nazarbayev takımlarına yönelik paklığı sürdürdü. Tokayev, buhranın tepe yaptığı 6 Ocak günü bakılırsavden aldığı Kazakistan Ulusal Güvenlik Komitesi (eski KGB) Lideri Kerim Masimov’un vatana ihanet suçlamasıyla tutuklandığını duyurdu. Kazakistan Başsavcılığı gözaltına alınan Masimov hakkında anayasanın 175’inci hususu mucibince vatana ihanet davasını hazırlamaya başladı. Masimov, Nazarbayev’in sağ kolu olarak görülüyordu.
NAZARBAYEV İSMİNE AÇIKLAMA
Öte yandan ayaklanmanın başından beri ortada görülmeyen Nazarbayev’in Sözcüsü Aydos Ukibay, Twitter’dan yaptığı paylaşımında “Nazarbayev kaçmadı. Elbaşı (Nazarbayev) Kazakistan başşehrinde bulunuyor ve Tokayev ile daima durumu görüşüyor. Kazakistan halkının Cumhurbaşkanı Tokayev’e dayanak vermesini istiyor” dedi. Lakin Nazarbayev’in nezaret altında olabileceği yorumları yapılıyor.
PUTİN MÜDAHALESİNİN SORU İŞARETLERİ
Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev’in Rus önderi Putin’i ardına alarak Kazakistan’da idaresi büsbütün ele geçirmesi bir dizi soru işaretini gündeme getirdi.
Putin, halk isyanından istifade ederek Kazakistan müdahalesiyle Sovyet önderi Leonid Brejnev’in uydu devletler hakkındaki kısmi egemenlik doktrinine dönüş mü yaptı? Günümüz Kazakistan müdahalesi Kızıl Ordunun 1968 Çekoslovakya müdahalesini anımsatıyor.
Rusya, Kazakistan’a binlerce asker göndererek Kazakistan’ın iç ihtilafında taraf oldu. Tokayev’i kurtaran Putin, vakti geldiğinde hizmeti karşılığında Ukrayna krizinde olduğu üzere Kazakistan’ın Rus azınlığın çıkarları da dikkate alınan iki toplumlu federasyona bölünmesini talep eder mi?
Rusya’nın Kazakistan’daki davranışı Çin tarafınca nasıl karşılanacak. Kazakistan’ın bilhassa güney bölgelerinde milyarlarca dolarlık yatırımı bulunan Pekin’in Moskova ile ortası açılır mı?
Putin’in Kazakistan’da sergilediği davranış Rusya ile Batı içinde Ukrayna ile ilgili müzakere sürecini nasıl tesirler? Kazakistan krizi, Ukrayna krizini daha ortasından çıkılmaz bir hale dönüştürür mü?
KAZAK BÜYÜKELÇİ SAPARBEKULY: TÜRKLERE YÖNELİK TEHDİT YOK
KAZAKİSTAN’ın Ankara Büyükelçisi Abzal Saparbekuly ülkesinde durumun olağanlaşmaya başladığını belirterek, Kolektif Güvenlik Muahedesi Örgütü kapsamında çoğunluğu Rus askerlerden oluşan Barış Gücü’nün tehdit büsbütün ortadan kalktıktan daha sonra ülkelerine geri döneceğini söylemiş oldu. Saparbekuly, Kazakistan’daki Türk şirketleri, Türkiye’nin temsilcilikleri ve Türk vatandaşlarına yönelik rastgele bir tehdidin olmadığını da vurguladı.
GERİ DÖNECEKLER
Toplumsal medya hesaplarından Kazakistan’daki durumla ilgili değerlendirmelerde bulunan Büyükelçi Saparbekuly, Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev’in de “Ortak Barış Gücü’nün ülkedeki stratejik tesislerin korunmasını sağlamak için kısa müddetliğine geldiğini” dediğini hatırlattı. Ülkesinde yaklaşık 3.600 Türk şirketi olduğunu tabir eden Saparbekuly, Türk yatırımlarının olduğu yerlere, fabrikalara ve sanayi bölgelerine yönelik bir taarruz ve tehdit olmadığını belirtti. Büyükelçi, “Türkiye’nin ülkemizdeki temsilcilikleri ve ülkemizde yaşayan Türk vatandaşları itimat içerisindeler. Tasa edilecek bir durum yok” dedi. (Uğur ERGAN / ANKARA)