Aşılar üstüne Covid geçirmek… Google’da harıl harıl bunu arıyorlar! ‘Süper bağışıklık’ hakkında her şey…
Covid-19 pandemisinin birinci gününden bu yana bilim insanlarının ve kamu sıhhatinden sorumlu yetkililerin yanıtını aradığı bir soru var: Virüsten korunmak için ne yapmalıyız?
Birinci günlerde kucak kucak el yıkama, toplumsal aralık, izolasyon, maske kullanması ile hudutlu olan korunma tedbirlerinin kapsamı, virüse dair ayrıntılarımız arttıkça genişledi. Covid geçirip iyileşenler virüse karşı doğal bir bağışıklık edindi. O esnada aşıların geliştirilmesiyle hastalığı geçirmeyenler de epeyce kuvvetli müdafaa kalkanlarına kavuştu.
Fakat varyantların ortaya çıkması ve aşılarla sağlanan bağışıklığın gücünün vakit ortasında azalması bu kalkanlarda çatlaklar açılmasına yol açtı. ötürüsıyla bilim insanları bugün hala Covid karşısındaki en düzgün koruyucunun ne olduğuna dair araştırmalar yürütüyor.
Bu noktada hatırlatma dozlarının epey kritik olduğuna dair biroldukça bulgu var. Çünkü bu ek dozlar, bedenin zayıflamakta olan antikor reaksiyonunu eskisinden de daha güçlü hale getiriyor.
Geçtiğimiz günlerde İngiltere medyasında bu açıdan çok değerli bir araştırmanın sonuçları yayımlandı. Birleşik Krallık Sıhhat Güvenliği Ajansı tarafınca 35 bin sıhhat çalışanı üzerinde gerçekleştirilen araştırmada, iki doz aşı üzerine Covid enfeksiyonu geçirmenin, gelecekteki enfeksiyonlara karşı devasa yükseklikte oranda muhafaza sağladığı bulundu.
İki doz aşı olduktan bir daha sonra Covid’e yakalanan bireylerde, enfeksiyon daha sonrası müdafaa müddeti 3-9 ay boyunca yüzde 91, 15 ay daha sonra ise yüzde 90 düzeyindeydi.
AŞI BAĞIŞIKLIĞI İLE DOĞAL BAĞIŞIKLIK BİR ORTADA
Bilim insanları bu olguyu “hibrit bağışıklık” olarak tanımlıyor. Çünkü aşılardan elde edilen bağışıklığın üzerine, “breakthrough” (bağışıklığı delip geçen) enfeksiyonun yol açtığı doğal bağışıklık da eklendiğinde ortaya hibrit bir durum çıkıyor.
Bu niçinle Covid enfeksiyonuna bakış da değişiyor. Geçtiğimiz günlerde New York Times’da yer alan bir haberde, aşılı bireylerin enfekte olmayı memnuniyetle karşıladığı çünkü bunu bir bağışıklık takviyesi olarak gördüğü belirtiliyor.
Gazeteye konuşan Domenica D’Ottavio isimli New York’lu bayan, Noel vakti Covid-19 kaptığını ve bunun kararında yaşadığı öksürük, ateş üzere semptomların yanında bir de rahatlama hissi yaşadığını anlattı.
Enfekte olmadan evvel iki doz aşısını ve hatırlatma dozunu olduğunu belirten D’Ottavio, “Bu farklı bir his. Enfekte olana kadar başınıza küçük bir kuşkuyla gezmekte olduğunuzu fark etmiyorsunuz” diye konuştu.
D’Ottavio, hala maske takıp yaşlı annesini ziyaret etmedilk evvel test yapıyor. Ancak bir yandan da seyahat planları yapıyor, pandemiyi düşünmeden geceleri dışarı çıkıyor.
GOOGLE ARAMALARINA DA YANSIDI
44 yaşındaki Ilana Horowitz de Ocak başında eşi ve 6 yaşındaki ikizleriyle bir arada Covid olduklarını söylemiş oldu. Bu sayede birkaç aylığına da olsa bir “normallik hissi”ne kavuştuklarını belirten Horowitz, artık çocukların okulda devamsızlık yapması ya da kendisinin işe gidememesi üzere konularda endişelenmediğini belirterek, “Bunun bir özgürlük verdiği doğru” dedi.
40 yaşındaki Patricia Piekarski de Ocak başında erkek arkadaşıyla birlikte yavaşça Covid geçirdiklerini tabir ederek, “Hâlâ maske takıyorum ve tedbir alıyorum ancak kardeşimin yeni doğan bebeğini görme ve restoranlarda yemek yeme konusunda kendimi daha inançta hissediyorum. Yakında arkadaşlarıma bildiri atıp, ‘Aranızda Covid geçirmiş olanlar var ise, haydi görüşelim’ diyeceğim” diye konuştu.
ABD’deki Google aramaları da misal bir mental değişime işaret ediyor. Google Trends bilgilerine bakılırsa, mesela “süper bağışıklık” tabiriyle ilgili aramalar son 3 ayda yüzde 550 artış gösterdi. Birebir periyotta “hibrit bağışıklık” aramalarında da yüzde 230’luk bir artış yaşandı.
EN GÜÇLÜ BAĞIŞIKLIK OLDUĞU YANLIŞSIZ AMA…
Pekala uzmanlar ne diyor?
Hibrit bağışıklığın virüse karşı müdafaa kalkanına bir katman daha eklediği konusunda biroldukca tabip ve immünolog hemfikir. Ne var ki bu güçlenmiş müdafaa, bütün önlemlerin bir kenara bırakılacağı manasına da gelmiyor. Çünkü hibrit bağışıklığın gücü şahıstan şahsa değişebiliyor ve vakit içinde bu müdafaa da zayıflayabiliyor.
La Jolla İmmünoloji Enstitüsü’nde virolog olarak bakılırsav yapan Shane Crotty, New York Times’a, “Hibrit bağışıklık sahip olacağınız en kuvvetli bağışıklık. Fakat ben bunu her türlü tehdidi her şartta durdurabilecek bir güç kalkanı olarak görmezdim” diye konuştu.
Uzmanlar beraberinde hibrit bağışıklık kazanma uğruna taammüden enfekte olma davranışının yaygınlaşması konusunda da ihtarlarda bulundu.
Bellevue Hastanesi’nden bulaşıcı hastalıklar uzmanı Dr. Celine Gounder, “İnsanların bu ‘yeni normal’e ulaşmak için taammüden enfekte olacaklarından sahiden tasa ediyorum” tabirlerini kullandı. Virüsün iddia edilemez olduğunu ve genç bireylerin bile ağır hastalık riski altında olduğunu söyleyen Gounder, “Bir şeyler yanlış gidebilir ve kendilerini hastanede bulabilirler” diye konuştu.
Doğal bir de enfeksiyon daha sonrası ortaya çıkan ‘uzun Covid’ semptomlarıyla ilgili belirsizlik kelam konusu…
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ümit Savaşçı da bağışıklık kazanmak için taammüden enfekte olmanın epey yanlışlı bir niyet olduğunu belirtti. “Evet, yeni enfeksiyon geçirince antikor düzeyi yüksek kalır, 3-6 ay içinde antikor düzeyi yüksek kaldığı için o mutasyona karşı müdafaa sağlanır lakin öteki bir varyant çıkınca ona karşı müdafaa bir daha gerçekleşmez. Bu niçinle bireyler tekraren hasta olabilir” kelamları ile bu durumu alanda epey sık gözlemlediklerini lisana getirdi. Bir ay içerisinde iki kere hastalık geçirenler yahut 2-3 ayda bir hastalananların olabileceğini, bunun büsbütün bağışıklık sistemi ile alakalı olduğunu söz eden Savaşçı, hastalığı şuurlu bir biçimde geçirmeye çalışmanın denetimsiz bir biçimde kalıcı hasara yol açabileceğini belirtti. Savaşçı kelamlarına söyle devam etti: “Hastalığı geçirenlerle aşılı olup korunanlar içinde bilhassa ‘uzun periyot Covid daha sonrası sendromu’ dediğimiz durumda yüzde 80 civarında farklılıklar yaşanıyor. Hastalığı aşısız geçirenlerde çeşitli komplikasyonlar ve bedende hasarlar da kalabiliyor. ötürüsıyla her vakit olduğu üzere bilimin ışığında ilerleyelim.”
DÖRDÜNCÜ DOZ AŞIYA MUADİL
San Francisco’da bulunan California Üniversitesi’nden bulaşıcı hastalıklar uzmanı Dr. Peter Chin-Hong, doğal bir enfeksiyonun yaratacağı bağışıklık dayanağının, dördüncü doz aşıyla birebir bedelde olduğunu belirtti.
Hibrit bağışıklık bununla birlikte aşılanmadan ya da hatırlatma dozunu olmadan evvel enfekte olan şahıslarda de görülüyor.
Birinci sefer aşılandığımızda ya da enfekte olduğumuzda, bağışıklık sistemimizin reaksiyon verme mühleti biraz uzun oluyor. Lakin bağışıklık sistemimiz çok geriye giden bir hafızaya sahip. Bu niçinle ikinci sefer virüsle karşılaştığında, daha süratli reaksiyon veriyor ve daha fazla antikor üretiyor. Bu tesir hem aşılanmış tıpkı vakitte enfekte olmuş bireylerde daha da baskın hale geliyor.
Üstte bahsetmiş olduğumiz İngiltere’deki araştırmanın bir gibisi de ABD’de gerçekleştirildi. Oregon Sıhhat ve Bilim Üniversitesi’nde yürütülen çalışmada, aşılandıktan daha sonra Covid enfeksiyonu geçirmiş sıhhat çalışanları ile yalnızca aşılanmış olanların antikor düzeyleri kıyaslandı. Sonuçta birinci kümedeki bireylerin antikor düzeylerinin kayda bedel oranda daha yüksek olduğu belirledi.
Araştırmanın yürütücülerinden Fikadu Tafesse, çalışma Omicron dalgasından evvel yapılmış olsa da bulguların “breakthrough” enfeksiyonun koruyuculuğu artırdığını gösterdiğini söylemiş oldu.
HAFIZA B HÜCRELERİ VİRÜSÜ UNUTMUYOR
Johns Hopkins Üniversitesi Tıp Okulu’nda anesteziyoloji profesörü ve kritik bakım uzmanı olarak nazaranv yapan Dr. Anita Gupta, “Süper bağışıklık demek biraz abartı olabilir lakin yakın vakitte yapılan çalışmalar, hibrit bağışıklığı doğruluyor. Burada en değerli rolü hafıza B hücreleri oynuyor” dedi ve ekledi:
“Kısa ömürlü bağışıklık hücreleri ortadan kalksa bile, bu hafıza B hücreleri bir süre daha tesirli oluyor.”
Gelelim berbat haberlere… Yale Üniversitesi’nden immünoloji uzmanı Dr. Akiko Iwasaki’nin dediğine nazaran, hibrit bağışıklıkla elde edilen müdafaa düzeyi ve bunun mühleti şahıstan şahsa değişiyor. Üstelik bağışıklığı ziyan görmüş, yaşlı ya da öteki bir sebepten ötürü ağır hastalık riski taşıyan şahıslar, hem genç ve sağlıklı şahıslara kıyasla daha az antikor üretiyor, birebir vakitte bu antikor düzeyleri daha kısa mühlet ortasında düşüyor.
Hastalığı ağır ya da yavaşça geçirmenin hibrit bağışıklığın düzeyini etkileyip etkilemediği de aşikâr değil. Dr. Iwasaki, bu durumu “Ağır semptomlar gösteren bir kişi daha büyük ölçüde virüse maruz kalmış olabilir. Bu daha fazla antikor tetiklenmesi ve ötürüsıyla daha fazla müdafaa manasına gelecektir. Asemptomatik bir bireyde ise bağışıklık karşılığı epeyce kuvvetli olmayacağından, bir daha enfeksiyon ihtimali kelam konusu olabilir” kelamlarıyla deklare etti.
Iwasaki, “Virüs ortaya çıkmadan evvelki hayata dönmek için çabucak hemen biraz erken. Bu piyango bileti almak üzere bir şey. Zira kaç tane antikor ürettiğinizi bilmiyorsunuz” diye konuştu.
ÖBÜR VARYANTLARA KARŞI KORUMAYABİLİR
New York Üniversitesi’ne bağlı Hassenfeld Çocuk Hastanesi’nin pediatrik bulaşıcı hastalıklar ünitesi yöneticisi olan Dr. Adam Ratner ise bir “breakthrough” enfeksiyon atlatmanın kısa vadede ağır hastalık riskinden koruduğunun “neredeyse kesin” olduğunu belirtti.
Lakin hibrit bağışıklığın, bir daha gerçekleşecek yavaşça ya da asemptomatik bir enfeksiyonu ya da virüsü diğerlerine bulaştırmayı ne derece etkilediği de bilinmiyor.
Dahası kişinin gelecekte ortaya çıkması mümkün varyantlar karşısında korunup korunmadığı da belirli değil. Toronto Üniversitesi’nden immünolog Dr. Jennifer Gommerman, “Örneğin daha evvel Delta varyantıyla enfekte olmuş birtakım aşılı bireyler, Omicron’la bir daha enfekte oldular” ikazında bulundu.
Öteki yandan uzmanlar, “breakthrough” enfeksiyon geçirmiş bireylerin “Bana artık hiç bir şey olmaz” tutumuyla hareket etmesinin yanlışlığı konusunda da uyardı. Zira toplumun genelinin virüsün günlük hayatın bayağı bir kesimi haline gelmesi için kâfi düzeyde doğal bağışıklık kazanıp kazanmadığı bilinmiyor.
HASTALIĞI DİĞERLERİNE BULAŞTIRMA RİSKİ DE VAR
Brigham Bayanlar Hastanesi’nde bulaşıcı hastalıklar uzmanı olan, beraberinde Harvard Tıp Okulu’nda dersler veren Dr. Paul Sax, “Omicron salgının ortasında riski artırmanın rastgele biri için mantıklı bir hareket olacağını söylemek hayli zor” diye konuştu.
Lakin genç, aşılı ve Covid haricinde bir hastalık taşımayan bireyler için “breakthrough” enfeksiyonlar bir huzur kaynağı. Brown Üniversitesi Kamu Sıhhati Okulu Dekanı Dr. Ashish K. Jha, “Breakthrough enfeksiyonun akabinde en az üç ay boyunca ağır hastalık riski taşımıyorsunuz. Bu süreçte, bilhassa de hatırlatma dozunuzu da olduysanız, müdafaa düzeyiniz konusunda kendinize güvenebilirsiniz” diye konuştu.
Jha, “bir daha enfeksiyon kapabilir misiniz? Evet, bulaşıcılık düzeyinin doruğunda olan bir kişi yüzünüze tekraren öksürürse kapabilirsiniz” derken, bir restoranda girilecek olağan bir etkileşimin inançlı olacağını vurguladı.
Lakin hibrit bağışıklık durumunda bile bir daha enfekte olma ve virüsü diğerlerine bulaştırma riskinin sıfır olmadığını tabir eden uzmanlar da var. ötürüsıyla risk kümesindeki bireylerle bir arada vakit geçirmedilk evvel tedbir alıp test yapmakta yarar var.
özetlemek gerekirsesı, Dr. Gounder’ın şu uyarısı akıldan çıkarılmamalı: “Toplumda hassas durumda beşerler olduğunu unutmayın. Maske takmak üzere tedbirlere devam etmek zorundayız. Zira sıkıntı yalnızca kendimizi korumak değil, problem diğerlerini korumak.”
Daily Mail’in “Two vaccine doses and a previous infection provides 90% protection against Covid for more than a YEAR, new study suggests” ve New York Times’ın “I Had Breakthrough Covid. Can I Start Living Like It’s 2019?” başlıklı haberlerinden derlenmiştir.
Covid-19 pandemisinin birinci gününden bu yana bilim insanlarının ve kamu sıhhatinden sorumlu yetkililerin yanıtını aradığı bir soru var: Virüsten korunmak için ne yapmalıyız?
Birinci günlerde kucak kucak el yıkama, toplumsal aralık, izolasyon, maske kullanması ile hudutlu olan korunma tedbirlerinin kapsamı, virüse dair ayrıntılarımız arttıkça genişledi. Covid geçirip iyileşenler virüse karşı doğal bir bağışıklık edindi. O esnada aşıların geliştirilmesiyle hastalığı geçirmeyenler de epeyce kuvvetli müdafaa kalkanlarına kavuştu.
Fakat varyantların ortaya çıkması ve aşılarla sağlanan bağışıklığın gücünün vakit ortasında azalması bu kalkanlarda çatlaklar açılmasına yol açtı. ötürüsıyla bilim insanları bugün hala Covid karşısındaki en düzgün koruyucunun ne olduğuna dair araştırmalar yürütüyor.
Bu noktada hatırlatma dozlarının epey kritik olduğuna dair biroldukça bulgu var. Çünkü bu ek dozlar, bedenin zayıflamakta olan antikor reaksiyonunu eskisinden de daha güçlü hale getiriyor.
Geçtiğimiz günlerde İngiltere medyasında bu açıdan çok değerli bir araştırmanın sonuçları yayımlandı. Birleşik Krallık Sıhhat Güvenliği Ajansı tarafınca 35 bin sıhhat çalışanı üzerinde gerçekleştirilen araştırmada, iki doz aşı üzerine Covid enfeksiyonu geçirmenin, gelecekteki enfeksiyonlara karşı devasa yükseklikte oranda muhafaza sağladığı bulundu.
İki doz aşı olduktan bir daha sonra Covid’e yakalanan bireylerde, enfeksiyon daha sonrası müdafaa müddeti 3-9 ay boyunca yüzde 91, 15 ay daha sonra ise yüzde 90 düzeyindeydi.
AŞI BAĞIŞIKLIĞI İLE DOĞAL BAĞIŞIKLIK BİR ORTADA
Bilim insanları bu olguyu “hibrit bağışıklık” olarak tanımlıyor. Çünkü aşılardan elde edilen bağışıklığın üzerine, “breakthrough” (bağışıklığı delip geçen) enfeksiyonun yol açtığı doğal bağışıklık da eklendiğinde ortaya hibrit bir durum çıkıyor.
Bu niçinle Covid enfeksiyonuna bakış da değişiyor. Geçtiğimiz günlerde New York Times’da yer alan bir haberde, aşılı bireylerin enfekte olmayı memnuniyetle karşıladığı çünkü bunu bir bağışıklık takviyesi olarak gördüğü belirtiliyor.
Gazeteye konuşan Domenica D’Ottavio isimli New York’lu bayan, Noel vakti Covid-19 kaptığını ve bunun kararında yaşadığı öksürük, ateş üzere semptomların yanında bir de rahatlama hissi yaşadığını anlattı.
Enfekte olmadan evvel iki doz aşısını ve hatırlatma dozunu olduğunu belirten D’Ottavio, “Bu farklı bir his. Enfekte olana kadar başınıza küçük bir kuşkuyla gezmekte olduğunuzu fark etmiyorsunuz” diye konuştu.
D’Ottavio, hala maske takıp yaşlı annesini ziyaret etmedilk evvel test yapıyor. Ancak bir yandan da seyahat planları yapıyor, pandemiyi düşünmeden geceleri dışarı çıkıyor.
GOOGLE ARAMALARINA DA YANSIDI
44 yaşındaki Ilana Horowitz de Ocak başında eşi ve 6 yaşındaki ikizleriyle bir arada Covid olduklarını söylemiş oldu. Bu sayede birkaç aylığına da olsa bir “normallik hissi”ne kavuştuklarını belirten Horowitz, artık çocukların okulda devamsızlık yapması ya da kendisinin işe gidememesi üzere konularda endişelenmediğini belirterek, “Bunun bir özgürlük verdiği doğru” dedi.
40 yaşındaki Patricia Piekarski de Ocak başında erkek arkadaşıyla birlikte yavaşça Covid geçirdiklerini tabir ederek, “Hâlâ maske takıyorum ve tedbir alıyorum ancak kardeşimin yeni doğan bebeğini görme ve restoranlarda yemek yeme konusunda kendimi daha inançta hissediyorum. Yakında arkadaşlarıma bildiri atıp, ‘Aranızda Covid geçirmiş olanlar var ise, haydi görüşelim’ diyeceğim” diye konuştu.
ABD’deki Google aramaları da misal bir mental değişime işaret ediyor. Google Trends bilgilerine bakılırsa, mesela “süper bağışıklık” tabiriyle ilgili aramalar son 3 ayda yüzde 550 artış gösterdi. Birebir periyotta “hibrit bağışıklık” aramalarında da yüzde 230’luk bir artış yaşandı.
EN GÜÇLÜ BAĞIŞIKLIK OLDUĞU YANLIŞSIZ AMA…
Pekala uzmanlar ne diyor?
Hibrit bağışıklığın virüse karşı müdafaa kalkanına bir katman daha eklediği konusunda biroldukca tabip ve immünolog hemfikir. Ne var ki bu güçlenmiş müdafaa, bütün önlemlerin bir kenara bırakılacağı manasına da gelmiyor. Çünkü hibrit bağışıklığın gücü şahıstan şahsa değişebiliyor ve vakit içinde bu müdafaa da zayıflayabiliyor.
La Jolla İmmünoloji Enstitüsü’nde virolog olarak bakılırsav yapan Shane Crotty, New York Times’a, “Hibrit bağışıklık sahip olacağınız en kuvvetli bağışıklık. Fakat ben bunu her türlü tehdidi her şartta durdurabilecek bir güç kalkanı olarak görmezdim” diye konuştu.
Uzmanlar beraberinde hibrit bağışıklık kazanma uğruna taammüden enfekte olma davranışının yaygınlaşması konusunda da ihtarlarda bulundu.
Bellevue Hastanesi’nden bulaşıcı hastalıklar uzmanı Dr. Celine Gounder, “İnsanların bu ‘yeni normal’e ulaşmak için taammüden enfekte olacaklarından sahiden tasa ediyorum” tabirlerini kullandı. Virüsün iddia edilemez olduğunu ve genç bireylerin bile ağır hastalık riski altında olduğunu söyleyen Gounder, “Bir şeyler yanlış gidebilir ve kendilerini hastanede bulabilirler” diye konuştu.
Doğal bir de enfeksiyon daha sonrası ortaya çıkan ‘uzun Covid’ semptomlarıyla ilgili belirsizlik kelam konusu…
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ümit Savaşçı da bağışıklık kazanmak için taammüden enfekte olmanın epey yanlışlı bir niyet olduğunu belirtti. “Evet, yeni enfeksiyon geçirince antikor düzeyi yüksek kalır, 3-6 ay içinde antikor düzeyi yüksek kaldığı için o mutasyona karşı müdafaa sağlanır lakin öteki bir varyant çıkınca ona karşı müdafaa bir daha gerçekleşmez. Bu niçinle bireyler tekraren hasta olabilir” kelamları ile bu durumu alanda epey sık gözlemlediklerini lisana getirdi. Bir ay içerisinde iki kere hastalık geçirenler yahut 2-3 ayda bir hastalananların olabileceğini, bunun büsbütün bağışıklık sistemi ile alakalı olduğunu söz eden Savaşçı, hastalığı şuurlu bir biçimde geçirmeye çalışmanın denetimsiz bir biçimde kalıcı hasara yol açabileceğini belirtti. Savaşçı kelamlarına söyle devam etti: “Hastalığı geçirenlerle aşılı olup korunanlar içinde bilhassa ‘uzun periyot Covid daha sonrası sendromu’ dediğimiz durumda yüzde 80 civarında farklılıklar yaşanıyor. Hastalığı aşısız geçirenlerde çeşitli komplikasyonlar ve bedende hasarlar da kalabiliyor. ötürüsıyla her vakit olduğu üzere bilimin ışığında ilerleyelim.”
DÖRDÜNCÜ DOZ AŞIYA MUADİL
San Francisco’da bulunan California Üniversitesi’nden bulaşıcı hastalıklar uzmanı Dr. Peter Chin-Hong, doğal bir enfeksiyonun yaratacağı bağışıklık dayanağının, dördüncü doz aşıyla birebir bedelde olduğunu belirtti.
Hibrit bağışıklık bununla birlikte aşılanmadan ya da hatırlatma dozunu olmadan evvel enfekte olan şahıslarda de görülüyor.
Birinci sefer aşılandığımızda ya da enfekte olduğumuzda, bağışıklık sistemimizin reaksiyon verme mühleti biraz uzun oluyor. Lakin bağışıklık sistemimiz çok geriye giden bir hafızaya sahip. Bu niçinle ikinci sefer virüsle karşılaştığında, daha süratli reaksiyon veriyor ve daha fazla antikor üretiyor. Bu tesir hem aşılanmış tıpkı vakitte enfekte olmuş bireylerde daha da baskın hale geliyor.
Üstte bahsetmiş olduğumiz İngiltere’deki araştırmanın bir gibisi de ABD’de gerçekleştirildi. Oregon Sıhhat ve Bilim Üniversitesi’nde yürütülen çalışmada, aşılandıktan daha sonra Covid enfeksiyonu geçirmiş sıhhat çalışanları ile yalnızca aşılanmış olanların antikor düzeyleri kıyaslandı. Sonuçta birinci kümedeki bireylerin antikor düzeylerinin kayda bedel oranda daha yüksek olduğu belirledi.
Araştırmanın yürütücülerinden Fikadu Tafesse, çalışma Omicron dalgasından evvel yapılmış olsa da bulguların “breakthrough” enfeksiyonun koruyuculuğu artırdığını gösterdiğini söylemiş oldu.
HAFIZA B HÜCRELERİ VİRÜSÜ UNUTMUYOR
Johns Hopkins Üniversitesi Tıp Okulu’nda anesteziyoloji profesörü ve kritik bakım uzmanı olarak nazaranv yapan Dr. Anita Gupta, “Süper bağışıklık demek biraz abartı olabilir lakin yakın vakitte yapılan çalışmalar, hibrit bağışıklığı doğruluyor. Burada en değerli rolü hafıza B hücreleri oynuyor” dedi ve ekledi:
“Kısa ömürlü bağışıklık hücreleri ortadan kalksa bile, bu hafıza B hücreleri bir süre daha tesirli oluyor.”
Gelelim berbat haberlere… Yale Üniversitesi’nden immünoloji uzmanı Dr. Akiko Iwasaki’nin dediğine nazaran, hibrit bağışıklıkla elde edilen müdafaa düzeyi ve bunun mühleti şahıstan şahsa değişiyor. Üstelik bağışıklığı ziyan görmüş, yaşlı ya da öteki bir sebepten ötürü ağır hastalık riski taşıyan şahıslar, hem genç ve sağlıklı şahıslara kıyasla daha az antikor üretiyor, birebir vakitte bu antikor düzeyleri daha kısa mühlet ortasında düşüyor.
Hastalığı ağır ya da yavaşça geçirmenin hibrit bağışıklığın düzeyini etkileyip etkilemediği de aşikâr değil. Dr. Iwasaki, bu durumu “Ağır semptomlar gösteren bir kişi daha büyük ölçüde virüse maruz kalmış olabilir. Bu daha fazla antikor tetiklenmesi ve ötürüsıyla daha fazla müdafaa manasına gelecektir. Asemptomatik bir bireyde ise bağışıklık karşılığı epeyce kuvvetli olmayacağından, bir daha enfeksiyon ihtimali kelam konusu olabilir” kelamlarıyla deklare etti.
Iwasaki, “Virüs ortaya çıkmadan evvelki hayata dönmek için çabucak hemen biraz erken. Bu piyango bileti almak üzere bir şey. Zira kaç tane antikor ürettiğinizi bilmiyorsunuz” diye konuştu.
ÖBÜR VARYANTLARA KARŞI KORUMAYABİLİR
New York Üniversitesi’ne bağlı Hassenfeld Çocuk Hastanesi’nin pediatrik bulaşıcı hastalıklar ünitesi yöneticisi olan Dr. Adam Ratner ise bir “breakthrough” enfeksiyon atlatmanın kısa vadede ağır hastalık riskinden koruduğunun “neredeyse kesin” olduğunu belirtti.
Lakin hibrit bağışıklığın, bir daha gerçekleşecek yavaşça ya da asemptomatik bir enfeksiyonu ya da virüsü diğerlerine bulaştırmayı ne derece etkilediği de bilinmiyor.
Dahası kişinin gelecekte ortaya çıkması mümkün varyantlar karşısında korunup korunmadığı da belirli değil. Toronto Üniversitesi’nden immünolog Dr. Jennifer Gommerman, “Örneğin daha evvel Delta varyantıyla enfekte olmuş birtakım aşılı bireyler, Omicron’la bir daha enfekte oldular” ikazında bulundu.
Öteki yandan uzmanlar, “breakthrough” enfeksiyon geçirmiş bireylerin “Bana artık hiç bir şey olmaz” tutumuyla hareket etmesinin yanlışlığı konusunda da uyardı. Zira toplumun genelinin virüsün günlük hayatın bayağı bir kesimi haline gelmesi için kâfi düzeyde doğal bağışıklık kazanıp kazanmadığı bilinmiyor.
HASTALIĞI DİĞERLERİNE BULAŞTIRMA RİSKİ DE VAR
Brigham Bayanlar Hastanesi’nde bulaşıcı hastalıklar uzmanı olan, beraberinde Harvard Tıp Okulu’nda dersler veren Dr. Paul Sax, “Omicron salgının ortasında riski artırmanın rastgele biri için mantıklı bir hareket olacağını söylemek hayli zor” diye konuştu.
Lakin genç, aşılı ve Covid haricinde bir hastalık taşımayan bireyler için “breakthrough” enfeksiyonlar bir huzur kaynağı. Brown Üniversitesi Kamu Sıhhati Okulu Dekanı Dr. Ashish K. Jha, “Breakthrough enfeksiyonun akabinde en az üç ay boyunca ağır hastalık riski taşımıyorsunuz. Bu süreçte, bilhassa de hatırlatma dozunuzu da olduysanız, müdafaa düzeyiniz konusunda kendinize güvenebilirsiniz” diye konuştu.
Jha, “bir daha enfeksiyon kapabilir misiniz? Evet, bulaşıcılık düzeyinin doruğunda olan bir kişi yüzünüze tekraren öksürürse kapabilirsiniz” derken, bir restoranda girilecek olağan bir etkileşimin inançlı olacağını vurguladı.
Lakin hibrit bağışıklık durumunda bile bir daha enfekte olma ve virüsü diğerlerine bulaştırma riskinin sıfır olmadığını tabir eden uzmanlar da var. ötürüsıyla risk kümesindeki bireylerle bir arada vakit geçirmedilk evvel tedbir alıp test yapmakta yarar var.
özetlemek gerekirsesı, Dr. Gounder’ın şu uyarısı akıldan çıkarılmamalı: “Toplumda hassas durumda beşerler olduğunu unutmayın. Maske takmak üzere tedbirlere devam etmek zorundayız. Zira sıkıntı yalnızca kendimizi korumak değil, problem diğerlerini korumak.”
Daily Mail’in “Two vaccine doses and a previous infection provides 90% protection against Covid for more than a YEAR, new study suggests” ve New York Times’ın “I Had Breakthrough Covid. Can I Start Living Like It’s 2019?” başlıklı haberlerinden derlenmiştir.