Atık su havuzları niye çöküyor?

Son iki ayda üç farklı kentte maden atık havuzu çöktü; atık kimyasallar suya, havaya, toprağa karıştı. Çevreciler, madencilik uzmanları, kazaların bu işin “fıtratında olmadığını” belirterek minimum önlemlerin bile alınmadığını söylemiş oldu. Pekala, atık su havuzları niye çöküyor?

Bursa Yenişehir Etraf Platformu Sözcüsü Şafak Fazilet hususa ait açıklamalarda bulundu.

Gazete Duvar’ın haberine nazaran, Kanun ve yönetmeliklerin bu tip dolaylı ihlallere yol açan zayıf noktaları olduğunu belirten Şafak Fazilet, kopyala yapıştır proje evrakları, bölgeyi tanımayan bireylerin masa başında verdiği olurlar, ‘ÇED gerekli değildir’le halktan kaçırılan süreçlerle ‘felaketlere giden yolun ilmek ilmek örüldüğünü’ düşünüyor. Fazilet, ÇED süreçlerinde yürütülen formül ve devamında işletme etabında kâfi kontrol ve izlemenin yapılmaması, idari süreçlerin uygulanmamasının kazaların önünü açan niçinler içinde olduğunu söylemiş oldu.

Büyük holdinglerin farklı farklı maden firmaları üzerinden biroldukca bölgede ekolojiye ziyan veren olaylara karışmış tesisleri var. Bu firmaların verdikleri ziyanlara karşın yeni tesisler, kapasite artışları için rahatlıkla müsaade alabildiğini vurgulayan Fazilet, şu biçimde konuştu:

“Bütüncül ve halk sıhhati üzerinden kâfi bir kıymetlendirme yapılmıyor. Nesko Madencilik’e Şebinkarahisar’da yaşanan etraf felaketi yüzünden en üst huduttan (12 milyon TL) idari para cezası uygulandı, faaliyetten men edildi. Sayıştay’ın 2020 raporu ise hukukî şahıslara kesilen para cezalarının tahsil oranının yüzde 26 olduğunu gösterdi.”

Şirketlerin, maliyet hesabını düşünerek maden atık alanları, flotasyon (yüzdürme) tesislerinin birbirine yakın bulunmasına dikkat ederken, köyde yaşayan insanların sıhhati, su kaynakları ve tarım alanlarının nasıl etkileneceğinin hesaplanmadığını söyleyen Fazilet, “Bu kıymetlendirme ‘kamu yararı’ ismi altında temiz gösteriliyor. Firmanın istihdama ve iktisada katkısından bahsediliyor. Beşerler madene gereç taşıyan kamyon ve TIR’larla birebir yolu kullanıyor. Kirazlıyayla özelinde ise bir kilometre sonu bulunmasına karşın, yönetmeliklere alışılmamış bir biçimde birkaç yüz metre arada atık barajı inşa edildi. Köyün mezarlığı dahi ÇED alanı içerisinde kaldı. Şirketler yalnızca işin ne kadar kârlı yürütüleceğine bakıyor” diye konuştu.
 
Üst