Binlerce müracaat geliyor ancak hayli azı seçiliyor… Pekala o sonucu kim veriyor?
Akıllı telefonların yaygınlaşmasıyla emoji’ler de hayatımızın vazgeçilmezi haline geldi. Güldüğümüzü de ağladığımızı da, yemek yediğimizi de spor yaptığımızı da telefonlarımızda bulunan 3000’den çok emoji’yi kullanarak anlatmaya çalışıyoruz.
Pekala ya meramımızı anlatmak için muhtaçlık duyduğumuz emoji çabucak hemen yaratılmadıysa?
BBC, bu soru üzerinden emoji’lerin yaratım sürecini masaya yatırdı ve yeni bir emoji yaratmak isteyenlerin izlemesi gereken yolu ve sürecin sorunlu yanlarını araştırdı.
Haberde yakın vakitte yeni bir emoji üretme savaşına girmiş Rachel Murphy’nin yaşadıkları da aktarıldı.
EMOJI’LERİ KİM DENETİM EDİYOR?
ABD’de bulunan ve müşterilerine insansız hava aracı hizmeti veren bir şirketin çalışanlarından olan Murphy, “Her gün tweet’ler yazıyorum, paylaşımlar yapıyorum. Yazdıklarıma emoji de eklemek istiyorum lakin ekleyemiyorum” diyor. Çünkü çabucak hemen telefonlarımızda bir insansız hava aracı emoji’si bulunmuyor.
Murphy onun yerine bir helikopter ya da uçan daire emojisi kullanmak zorunda kaldığını belirterek, “Bunlar insansız hava aracının yerini tutmuyor, yönetim etmiyor” diye konuşuyor
Bu sorun Murphy’i şu soruya yanıt aramaya itmiş: Bu emoji’leri kim denetim ediyor ve her yıl yayımlanan yeni emoji’ler ortasına bir insansız hava aracı ekletmek için ne yapmak gerekiyor?
Öncelikle şunu söyleyelim: Yeni emojilerin yaratım sürecine isteyen herkes katkıda bulunabiliyor. Güzel bir emoji fikri olduğuna inanan herkes, hazırladığı taslakları Unicode Konsorsiyumu’nun bünyesinde yer alan Emoji Altkomitesi’ne gönderebiliyor.
TEKNOLOJİNİN DEVLERİ OYLAMA YAPIYOR
Unicode Konsorsiyumu, Google, Microsoft, Adobe, Huawei üzere teknoloji devlerinin temsilcilerinden oluşan ve kâr emeli gütmeyen bir kuruluş. Kuruluşun üyeleri nizamlı olarak Silikon Vadisi’nde bir ortaya gelerek taslak emoji’ler hakkında oylama yapıyor.
Pekala kim bu oylama yapanlar ve hangi emoji’nin kabul edilip hangisinin reddedileceğine neye bakılırsa karar veriyorlar?
İnsanların yeni emoji fikirleri sunmasını kolaylaştırmak için hayata geçirilmiş olan Emoji Nation’ın kurucularından Jennifer 8 Lee (8 Lee’nin göbek adı), bu şahısların “sıklıkla yaşlı, sıklıkla beyaz ve sıklıkla erkek” olduğunu söylüyor.
Emoji Altkomitesi’nin bir toplantısına katılmayı bir dini cemaatin buluşmasına benzeten Lee, “İlk kere bir kiliseye gitmek üzereydi. Çok sayıda yaşı ileri, tatlı, beyaz insan vardı” sözlerini kullanıyor.
DİSKET VAR LAKİN İNSANSIZ HAVA ARACI YOK
Murphy ve DroneUp’taki çalışma arkadaşı Amy Weigand, emoji’lerle ilgili araştırma yaptıktan daha sonra bir insansız hava aracı emojisi için müracaat yapmaya karar vermiş. Bunun için internetteki “drone” araması istatistiklerini, örnek görselleri ve çok ikna edici münasebetler içeren bir dilekçeyi Unicode’a göndermişler.
Weigand, “İnsansız hava araçları bilhassa hayat kurtarmak için, arama kurtarma misyonlarında ve kayıpların bulunmasında kullanılıyor” dese de Unicode başvuruyu reddetmiş.
Murphy, “Haberi aldığımızda şoke olduk” diye konuşuyor. Emoji Altkomitesi’nin insansız hava aracı emoji’sini kabul etmeme niçini ise bunun pek yeni bir teknoloji olması ve uzun ömürlü olup olmadığının bilinmemesi. Murphy, “Saygısızlık etmek istemiyorum lakin biz bu fikre şiddetle karşıyız” diye konuşuyor.
Öteki yandan emoji klavyesinde biraz ileri gidince birfazlaca demode teknolojik aletle karşılaşmak mümkün. Bir davet aygıtı, bir faks makinesi hatta bir disket emoji’si bile var zira bir emoji listeye eklendikten daha sonra kaldırılamıyor.
Bu niçinle Unicode, birkaç yol daha sonra manasını kaybedecek emoji’lerle klavyeyi boşu boşuna doldurmak istemiyor.
Lakin Weigand, akıllı telefonlar çağında oldukcatan tedavülden kalkmış bu aygıtlar listedeyken, insansız hava aracı üzere yeni teknolojilerin reddedilmesinin kendisini hayrete düşürdüğünü belirtiyor.
Weigand, hudutla, “Muhtemelen 1980’lerden beri bir disket görmüşlüğüm yok. Siz kimsiniz Unicode ve kendinizi ne sanıyorsunuz?” diye konuşuyor.
KENDİSİ DE SİHİRBAZ EMOJI’SİNE BENZİYOR
Unicode Konsorsiyumu’nun lideri ve eş kurucusu Mark Davis. Kendisi de sihirbaz emoji’sine ziyadesiyle benzeyen Davis, global bir emoji setinin yayımlanmasında kıymetli rol oynadı.
Davis’in 1990’ların başında hayata geçirdiği Unicode Konsorsiyum’unun gayesi dünyadaki tüm lisanlar için geçerli bir kozmik kod sistemi kurmak ve dijital metinlerin hangi lisanda ve hangi aygıtta olursa olsun bozulmadan gönderilmesini ve alınmasını sağlamaktı.
Unicode’un girişimlerindilk öncesi ise Davis’in sözüyle “tam bir Babil Kulesi’ydi”.
2000’lerin sonuna gelindiğinde Apple ve Google üzere teknoloji devleri, Gmail ve iPhone üzere eserleriyle Japonya pazarına girmek istiyordu. Milyarder teknoloji teşebbüsçüsü Masayoshi Son, Kaliforniya merkezli bu şirketlere Japonya’da başarılı olmanın sırrının “resim-karakterler” yani “e-moji”lerden geçtiğini söylemiş oldu. Çünkü Japon kullanıcılar bir müddetdir bu karakterleri kullanarak irtibat kurmaya epey alışmışlardı.
Unicode karakter kümesine emoji’leri de eklemeyi kabul etti ve 2010 yılında birinci 760 emoji dünyanın her yerindeki akıllı telefon kullanıcılarına sunuldu. Milyonlarca insan bir gecede kendilerini tabir etmenin yeni bir yolunu bulmuştu.
Davis, “Bu 760 emojiyle mevzuyu kapattığımızı düşünüyorduk ancak yanıldığımız ortada” diyor ve emoji çılgınlığının Unicode Konsorsiyumu’na hayal bile etmedikleri bir kamuoyu ilgisi sağladığını belirtiyor. Ve nihayetinde Emoji Altkomitesi bugün hangi emoji’lerin listeye ekleneceğini belirleyen karar düzeneği haline gelmiş durumda.
NEYİN KIYMETLİ OLUP OLMADIĞINA KARAR VEREBİLİRLER Mİ?
Stanford Üniversitesi’nden Keith Winstein’a göre bu kıymetli bir sorun. Winstein, “hiç bir komite T-rex, yerba mate çayı ya da reglin değerli olup olmadığını söyleyecek uzmanlığa sahip değildir. Hele ki teknik uzmanlardan oluşan bir komite hiç değildir. Bunlar bilgiyi kodlama konusunda uzman insanlar” diye konşuyor.
Unicode’un emoji yaratım yetkisini kamuoyuna ya da uygulama geliştiricilere vermesi gerektiğini savunan Winstein bu fikrini Emoji Altkomitesi’yle de paylaşmış.
Winstein, “Nazik bir biçimde dinlediler. İki yıl daha sonra Mark Davis’ten, ‘Bunu yapmayı pek istemiyoruz’ diyen bir e-posta aldım” diye konuşuyor.
“30 yıl boyunca bir meskenin bodrumunda oturup kimsenin teşekkür bile etmediği bir işi yapmak çok zorken bir anda dünyanın her yerinden çok farklı beşerler kapınızı çalmaya başlıyor” diyen Winstein, “Eminim şu an eskisine nazaran epey daha fazla eğleniyorlardır” sözlerini kullanıyor.
Dilbilimci Tyler Schnoebelen da Unicode sisteminde sıkıntılar olduğunu düşünenlerden. Schnoebelen, “Komitedeki biroldukca kişinin öbür bakış açılarını da değerlendirmeye çalıştığından eminim lakin olağan bu pek sıkıntı ve olaya herkes kendi at gözlüğünden bakıyor” diyor.
“BİRİNİ KABUL ETSEK BİR DİĞERİ DIŞARIDA KALACAK”
Emoji Altkomitesi’nin başında şu an Google’dan Jennifer Daniel var. Daniel, hangi emojilerin seçileceğine karar vermenin çok güç olduğunu belirtiyor ve insansız hava aracı emoji’sini kabul ettikleri takdirde olacakları şöyleki anlatıyor: “Biri gelip ‘Ben hemşireyim. Nerede benim hemşirelik aletlerim?’ diyecek. Oburu gelip ‘Benim işim köpek gezdirmek. Nerede tüm köpek çeşitleri?’ diye soracak. Değil mi? Yani bir şeyi eklediğinizde öteki bir şeyi dışarıda bırakmış oluyorsunuz.”
Tafadya Tarumba, Zimbabveli bir animasyoncu. Kendi ömrünü yansıtan fazlaca fazla emoji bulamayan Tarumba çıkartma olarak isimlendirilen kendi grafiklerini üretenlerden. Tarumba’nın hazırladığı çıkartmalar içinde Zimbabve’ye mahsus el hareketleri ve yemekler de bulunuyor.
Tarumba, “Mesele sarı bir emoji’yi alıp rengini değiştirmekle bitmiyor. Şu anki emoji’lerin geldiği toplumlarda ismi bile duyulmamış epey sayıda toplumsal dinamiğimiz var” diye konuşuyor.
Bütün bunlar göz önüne bulundurulduğunda yeni emoji’ler için Unicode’a müracaat yapma bölümü bitiyor olabilir. Tahminen de bundan 5 yıl daha sonra yazışmalarımızda fikir ve hislerimizi aktarmak için statik çizimlere başvurmuyor olacağız.
Biroldukca dizayncı kendi çıkartmalarını üretirken, teknoloji kullanıcıları da iletilerini gif’lerle hareketlendirmeye başladı.
Lakin şimdilik Unicode hala emoji’ler üstündeki iktidarını sürdürürken Murphy ve Weigand gibiler de ısrarlarını devam ettiriyor.
Murphy, “Emoji ne kadar saçmaysa bir o kadar da ciddiye alınması gereken bir şey” diye konuşuyor. Amy ise, “Madem insansız hava aracı emoji’si için çabucak hemen hazır değiliz, bu biçimde biz de gerçek vakit gelene kadar başvurmaya devam ederiz” sözlerini kullanıyor.
Akıllı telefonların yaygınlaşmasıyla emoji’ler de hayatımızın vazgeçilmezi haline geldi. Güldüğümüzü de ağladığımızı da, yemek yediğimizi de spor yaptığımızı da telefonlarımızda bulunan 3000’den çok emoji’yi kullanarak anlatmaya çalışıyoruz.
Pekala ya meramımızı anlatmak için muhtaçlık duyduğumuz emoji çabucak hemen yaratılmadıysa?
BBC, bu soru üzerinden emoji’lerin yaratım sürecini masaya yatırdı ve yeni bir emoji yaratmak isteyenlerin izlemesi gereken yolu ve sürecin sorunlu yanlarını araştırdı.
Haberde yakın vakitte yeni bir emoji üretme savaşına girmiş Rachel Murphy’nin yaşadıkları da aktarıldı.
EMOJI’LERİ KİM DENETİM EDİYOR?
ABD’de bulunan ve müşterilerine insansız hava aracı hizmeti veren bir şirketin çalışanlarından olan Murphy, “Her gün tweet’ler yazıyorum, paylaşımlar yapıyorum. Yazdıklarıma emoji de eklemek istiyorum lakin ekleyemiyorum” diyor. Çünkü çabucak hemen telefonlarımızda bir insansız hava aracı emoji’si bulunmuyor.
Murphy onun yerine bir helikopter ya da uçan daire emojisi kullanmak zorunda kaldığını belirterek, “Bunlar insansız hava aracının yerini tutmuyor, yönetim etmiyor” diye konuşuyor
Bu sorun Murphy’i şu soruya yanıt aramaya itmiş: Bu emoji’leri kim denetim ediyor ve her yıl yayımlanan yeni emoji’ler ortasına bir insansız hava aracı ekletmek için ne yapmak gerekiyor?
Öncelikle şunu söyleyelim: Yeni emojilerin yaratım sürecine isteyen herkes katkıda bulunabiliyor. Güzel bir emoji fikri olduğuna inanan herkes, hazırladığı taslakları Unicode Konsorsiyumu’nun bünyesinde yer alan Emoji Altkomitesi’ne gönderebiliyor.
TEKNOLOJİNİN DEVLERİ OYLAMA YAPIYOR
Unicode Konsorsiyumu, Google, Microsoft, Adobe, Huawei üzere teknoloji devlerinin temsilcilerinden oluşan ve kâr emeli gütmeyen bir kuruluş. Kuruluşun üyeleri nizamlı olarak Silikon Vadisi’nde bir ortaya gelerek taslak emoji’ler hakkında oylama yapıyor.
Pekala kim bu oylama yapanlar ve hangi emoji’nin kabul edilip hangisinin reddedileceğine neye bakılırsa karar veriyorlar?
İnsanların yeni emoji fikirleri sunmasını kolaylaştırmak için hayata geçirilmiş olan Emoji Nation’ın kurucularından Jennifer 8 Lee (8 Lee’nin göbek adı), bu şahısların “sıklıkla yaşlı, sıklıkla beyaz ve sıklıkla erkek” olduğunu söylüyor.
Emoji Altkomitesi’nin bir toplantısına katılmayı bir dini cemaatin buluşmasına benzeten Lee, “İlk kere bir kiliseye gitmek üzereydi. Çok sayıda yaşı ileri, tatlı, beyaz insan vardı” sözlerini kullanıyor.
DİSKET VAR LAKİN İNSANSIZ HAVA ARACI YOK
Murphy ve DroneUp’taki çalışma arkadaşı Amy Weigand, emoji’lerle ilgili araştırma yaptıktan daha sonra bir insansız hava aracı emojisi için müracaat yapmaya karar vermiş. Bunun için internetteki “drone” araması istatistiklerini, örnek görselleri ve çok ikna edici münasebetler içeren bir dilekçeyi Unicode’a göndermişler.
Weigand, “İnsansız hava araçları bilhassa hayat kurtarmak için, arama kurtarma misyonlarında ve kayıpların bulunmasında kullanılıyor” dese de Unicode başvuruyu reddetmiş.
Murphy, “Haberi aldığımızda şoke olduk” diye konuşuyor. Emoji Altkomitesi’nin insansız hava aracı emoji’sini kabul etmeme niçini ise bunun pek yeni bir teknoloji olması ve uzun ömürlü olup olmadığının bilinmemesi. Murphy, “Saygısızlık etmek istemiyorum lakin biz bu fikre şiddetle karşıyız” diye konuşuyor.
Öteki yandan emoji klavyesinde biraz ileri gidince birfazlaca demode teknolojik aletle karşılaşmak mümkün. Bir davet aygıtı, bir faks makinesi hatta bir disket emoji’si bile var zira bir emoji listeye eklendikten daha sonra kaldırılamıyor.
Bu niçinle Unicode, birkaç yol daha sonra manasını kaybedecek emoji’lerle klavyeyi boşu boşuna doldurmak istemiyor.
Lakin Weigand, akıllı telefonlar çağında oldukcatan tedavülden kalkmış bu aygıtlar listedeyken, insansız hava aracı üzere yeni teknolojilerin reddedilmesinin kendisini hayrete düşürdüğünü belirtiyor.
Weigand, hudutla, “Muhtemelen 1980’lerden beri bir disket görmüşlüğüm yok. Siz kimsiniz Unicode ve kendinizi ne sanıyorsunuz?” diye konuşuyor.
KENDİSİ DE SİHİRBAZ EMOJI’SİNE BENZİYOR
Unicode Konsorsiyumu’nun lideri ve eş kurucusu Mark Davis. Kendisi de sihirbaz emoji’sine ziyadesiyle benzeyen Davis, global bir emoji setinin yayımlanmasında kıymetli rol oynadı.
Davis’in 1990’ların başında hayata geçirdiği Unicode Konsorsiyum’unun gayesi dünyadaki tüm lisanlar için geçerli bir kozmik kod sistemi kurmak ve dijital metinlerin hangi lisanda ve hangi aygıtta olursa olsun bozulmadan gönderilmesini ve alınmasını sağlamaktı.
Unicode’un girişimlerindilk öncesi ise Davis’in sözüyle “tam bir Babil Kulesi’ydi”.
2000’lerin sonuna gelindiğinde Apple ve Google üzere teknoloji devleri, Gmail ve iPhone üzere eserleriyle Japonya pazarına girmek istiyordu. Milyarder teknoloji teşebbüsçüsü Masayoshi Son, Kaliforniya merkezli bu şirketlere Japonya’da başarılı olmanın sırrının “resim-karakterler” yani “e-moji”lerden geçtiğini söylemiş oldu. Çünkü Japon kullanıcılar bir müddetdir bu karakterleri kullanarak irtibat kurmaya epey alışmışlardı.
Unicode karakter kümesine emoji’leri de eklemeyi kabul etti ve 2010 yılında birinci 760 emoji dünyanın her yerindeki akıllı telefon kullanıcılarına sunuldu. Milyonlarca insan bir gecede kendilerini tabir etmenin yeni bir yolunu bulmuştu.
Davis, “Bu 760 emojiyle mevzuyu kapattığımızı düşünüyorduk ancak yanıldığımız ortada” diyor ve emoji çılgınlığının Unicode Konsorsiyumu’na hayal bile etmedikleri bir kamuoyu ilgisi sağladığını belirtiyor. Ve nihayetinde Emoji Altkomitesi bugün hangi emoji’lerin listeye ekleneceğini belirleyen karar düzeneği haline gelmiş durumda.
NEYİN KIYMETLİ OLUP OLMADIĞINA KARAR VEREBİLİRLER Mİ?
Stanford Üniversitesi’nden Keith Winstein’a göre bu kıymetli bir sorun. Winstein, “hiç bir komite T-rex, yerba mate çayı ya da reglin değerli olup olmadığını söyleyecek uzmanlığa sahip değildir. Hele ki teknik uzmanlardan oluşan bir komite hiç değildir. Bunlar bilgiyi kodlama konusunda uzman insanlar” diye konşuyor.
Unicode’un emoji yaratım yetkisini kamuoyuna ya da uygulama geliştiricilere vermesi gerektiğini savunan Winstein bu fikrini Emoji Altkomitesi’yle de paylaşmış.
Winstein, “Nazik bir biçimde dinlediler. İki yıl daha sonra Mark Davis’ten, ‘Bunu yapmayı pek istemiyoruz’ diyen bir e-posta aldım” diye konuşuyor.
“30 yıl boyunca bir meskenin bodrumunda oturup kimsenin teşekkür bile etmediği bir işi yapmak çok zorken bir anda dünyanın her yerinden çok farklı beşerler kapınızı çalmaya başlıyor” diyen Winstein, “Eminim şu an eskisine nazaran epey daha fazla eğleniyorlardır” sözlerini kullanıyor.
Dilbilimci Tyler Schnoebelen da Unicode sisteminde sıkıntılar olduğunu düşünenlerden. Schnoebelen, “Komitedeki biroldukca kişinin öbür bakış açılarını da değerlendirmeye çalıştığından eminim lakin olağan bu pek sıkıntı ve olaya herkes kendi at gözlüğünden bakıyor” diyor.
“BİRİNİ KABUL ETSEK BİR DİĞERİ DIŞARIDA KALACAK”
Emoji Altkomitesi’nin başında şu an Google’dan Jennifer Daniel var. Daniel, hangi emojilerin seçileceğine karar vermenin çok güç olduğunu belirtiyor ve insansız hava aracı emoji’sini kabul ettikleri takdirde olacakları şöyleki anlatıyor: “Biri gelip ‘Ben hemşireyim. Nerede benim hemşirelik aletlerim?’ diyecek. Oburu gelip ‘Benim işim köpek gezdirmek. Nerede tüm köpek çeşitleri?’ diye soracak. Değil mi? Yani bir şeyi eklediğinizde öteki bir şeyi dışarıda bırakmış oluyorsunuz.”
Tafadya Tarumba, Zimbabveli bir animasyoncu. Kendi ömrünü yansıtan fazlaca fazla emoji bulamayan Tarumba çıkartma olarak isimlendirilen kendi grafiklerini üretenlerden. Tarumba’nın hazırladığı çıkartmalar içinde Zimbabve’ye mahsus el hareketleri ve yemekler de bulunuyor.
Tarumba, “Mesele sarı bir emoji’yi alıp rengini değiştirmekle bitmiyor. Şu anki emoji’lerin geldiği toplumlarda ismi bile duyulmamış epey sayıda toplumsal dinamiğimiz var” diye konuşuyor.
Bütün bunlar göz önüne bulundurulduğunda yeni emoji’ler için Unicode’a müracaat yapma bölümü bitiyor olabilir. Tahminen de bundan 5 yıl daha sonra yazışmalarımızda fikir ve hislerimizi aktarmak için statik çizimlere başvurmuyor olacağız.
Biroldukca dizayncı kendi çıkartmalarını üretirken, teknoloji kullanıcıları da iletilerini gif’lerle hareketlendirmeye başladı.
Lakin şimdilik Unicode hala emoji’ler üstündeki iktidarını sürdürürken Murphy ve Weigand gibiler de ısrarlarını devam ettiriyor.
Murphy, “Emoji ne kadar saçmaysa bir o kadar da ciddiye alınması gereken bir şey” diye konuşuyor. Amy ise, “Madem insansız hava aracı emoji’si için çabucak hemen hazır değiliz, bu biçimde biz de gerçek vakit gelene kadar başvurmaya devam ederiz” sözlerini kullanıyor.