Global iklim değişikliğinin tesirlerinin en aza indirilmesi, kuraklıkla uğraş ve su kaynaklarının verimli kullanılması için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi hedefiyle kurulan meclis araştırması komitesi, aylar süren çalışmanın akabinde raporunu yayımladı.
CHP, komite raporuna şerh düştü. 125 sayfadan oluşan şerhte, komitenin katılımcılık sisteminin eksik bırakıldığını tabir edildi. “Komisyon uzmanlarının hepsinin Bakanlık işçisi olmasının, raporun tamamında iktidar partisinin iklim krizi ve kuraklıkla ilgili görüşlerinin yüklü bulunmasına niye olduğu” eleştirisi getiren CHP, tespit ve tekliflerini 33 hususta sıraladı.
Komitenin CHP’li üyesi, TBMM Etraf Kurulu CHP Sözcüsü Avukat Murat Bakan, “İklim acil durumu, varsayım ettiğimizden çok daha süratli bir biçimde ülkemizde yıkıcı tesirlerini gösterecektir. Bu yaz yaşadığımız yangınları, selleri iklim yıkımının birer fragmanı olarak düşünebiliriz. Kuraklık, çok ve ani yağışlar yalnızca kentlerimizi vurarak maddi manevi kayba sebep olmayacak; bununla birlikte toprağa ve ötürüsıyla üretime tesir ederek besin krizine sebep olacak, su kaynaklarımızdaki tükeniş ise pak su krizini doğuracaktır” diye uyardı.
“Çılgın projeleri öncelemek yerine; iklim dostu projeler üretmeyi hayata geçirmeliyiz”
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan’ın kamuoyuna “Çılgın Proje” olarak duyurduğu Kanal İstanbul’a atıf yapan CHP’li Bakan, “Büyük lakin sahiden uzak gayeler belirleyip, çılgın projeler üretmeyi öncelemek yerine; Paris Muahedesi çerçevesinde dünyanın gittiği yeri de göz önünde bulundurup, gerçek maksatlar belirleyerek iklim dostu projeler üretmeyi hayata geçirmek zorundayız” dedi.
“Yeşil kalkınma ihtilali maksadından bahsederken, kömürden elektrik üretmeye devam edilemez!”
Tüm bakanlıkların iklim krizi hassasiyetiyle koordineli çalışması gerektiğini tabir eden Murat Bakan, iktidarın çarpıklıklarını şu biçimde sıraladı:
“Bir yandan iklim kriziyle uğraş edilirken, öbür yandan dünyanın çöp sömürgesi haline getirilmesi kabul edilmez. Bir yandan ‘2053 net sıfır emisyon’ derken başka yandan karbon yutak alanlarımız olan ormanlarımız maden uğruna katledilemez. Bir yandan kuraklıktan dem vurup öteki yandan yabanî ziraî sulamada ısrar edilemez. Ve en değerlisi ‘yeşil kalkınma devrimi’ maksadından bahsederken, kömürden elektrik üretmeye devam edilemez.”
125 sayfalık şerhte neler var?
CHP’nin 125 sayfalık muhalefet şerhinde, kurul çalışmaları kapsamında görüş alınacak uzman kişi ve kurumların belirlenmesi sürecinde uzlaşı sağlanamadığı açıklandı.
“Komisyon’un katılımcılık düzeneği eksik bırakıldı”
İklim krizini tetikleyen ve iklim krizinden birinci öncelikli etkilenmesi beklenen dalların, sivil toplum temsilcilerinin dinlenmemesinin, ülkenin farklı kesitlerinin gereksinim, görüş ve tekliflerinin rapora yansımamasına niye olduğu söz edildi.
CHP, komite çalışmalarında eksik bırakılan öbür konuların da; İklim krizi kapsamında Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Ulusal Eğitim Bakanlığı’nın yürüttüğü çalışmalar hakkında bilgi paylaşımında bulunulmaması; İSKİ, ASKİ ve İZSU’nun komiteye katkı bulunma talebinin karşılık bulmaması olarak gösterdi. Öte yandan sürece katkıda bulunabilecek kurum ve oluşumların komiteye davet edilmediğine dikkat çekildi. Türkiye’de iklim aktivisti olarak istekli çalışan çocukların ve gençlerin fikirlerini dinleme taleplerinin de karşılanmadığını belirten CHP, komitenin katılımcılık sisteminin eksik çalıştırıldığına işaret etti.
“Komisyon uzmanlarının hepsi Bakanlık personeli”
“Komisyon çalışmalarına ve rapor yazımına katkıda bulunmak üzere bakılırsavlendirilen 37 uzmanın 29’unun Tarım ve Orman Bakanlığı, 1’inin Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, 1’inin Güç ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı, 2’sinin -Cumhuriyet Halk Partisi kümesinin ısrarıyla- Ulusal Eğitim Bakanlığı uzmanlarından oluşması, raporda Tarım ve Orman Bakanlığı görüş ve tekliflerinin yüklü olması kararınu yaratmıştır” diyen CHP, şerh koyduğu rapor için, “komisyon uzmanlarının hepsinin Bakanlık işçisi olmasının, raporun tamamında iktidar partisinin iklim krizi ve kuraklıkla ilgili görüşlerinin yüklü olmasını sağlamıştır” eleştirisi getirdi.
Meclis raporunda muhalefet tekliflerine yer verilmemiş
CHP, kurul toplantılarında merkezi idarenin uygulamaları konusundaki tenkit ve iklim krizinin azaltım ve ahenk etabındaki tekliflerinin Kurul Raporu’nda yer verilmediğini, “sadece muhalif olmayan birkaç görüşümüze atıfta bulunulduğunu” dikkati çekti.
Birinci gaye: Kömürden vazgeç!
Paris Mutabakatı ve AB’nin 2019 Aralık ayında deklare ettiğı Avrupa Yeşil Mutabakatı çerçevesinde kömürden çıkışın mecburilik olduğunu belirten CHP, “Türkiye, artık iklim kriziyle çaba ve ahenk konusunda samimi olduğunu göstermek zorundadır” dedi.
İktisadı kömüre dayalı yerlerde adil dönüşümü sağlanması gerektiğinin üstünde duran CHP, Zonguldak örneği üzerinden yapılması gerekenleri şu biçimde sıraladı:
– Zonguldak’ın alternatif ekonomileri geliştirecek biçimde bir daha tasarlanması;
– Çalışanlar için adil geçiş fonu oluşturulması;
– İklim dostu teşebbüsçü ve üreticiye hibe, kredi, vergi indirimi, işletme bilgisi & kapasite artırımı vb. Teşvikler verilmesi;
– Güç dönüşümünün öncelenmesi;
– Yenilenebilir güç alanında istihdam imkanlarının yaratılması ve mesleksel eğitimlerin verilmesi;
– Bilhassa kömürle ilişkili dallarda çalışanlar için bu eğitimlerin öncelenmesi ve fiyatsız gerçekleştirilmesi;
– Kömür niçiniyle atıl ve kirli duruma gelen toprakların rehabilitasyonu, kente bir daha kazandırılması, üzere önlemlerin hemen hayata geçirilmesi gerekmektedir.
‘Karbon Nötr’ amacını güncelleme: 2050!
İklim yasası mevzuatının Avrupa Birliği’nin (AB) iklim kriziyle çabada aldığı standartları içermesi gerekliliğini vurgulayan CHP, “Türkiye’nin hâlihazırda 2010’dayaklaşık 400 milyon ton olan sera gazı emisyonunu 2030 yılında 95 milyon tona çıkarma potansiyeli taşıyan ulusal niyet beyanını ve iklim siyasetlerini güncellenmesi gerekmektedir” dedi.
“Karbon emisyonun azaltımı için güç üretim tercihleri ivedilikle değiştirilmeli”
Sera gazının en büyük kaynağı olan kömürlü termik santralleri kapatmaya davet eden CHP, amaçların gerçekleşmesi için 2050 yılına kadar karbon emisyonlarının büyük ölçüde düşürülmesi ve yüzyılın ikinci yarısında net emisyonların sıfırlanması gerekliliğini hatırlattı; “Emisyon azaltımı için güç üretim tercihleri hemen değiştirilmeli, güç verimliliği ve yenilenebilir güç kaynakları öne çıkarılmalıdır” davetini yaptı.
Türkiye’nin 2053 Net Sıfır Emisyon Maksadını 2050’ye güncellemesi gerektiğini söyleyen CHP, tekliflerini şöyleki sıraladı:
*Güneşe dayalı yenilenebilir güç kaynaklarına tartı verilmesi, elektrikli otomobil üretimi, güç verimli akıllı bina üretimi üzere başlıklardaki vizyonunu ortaya koymalıdır.
*Fosil yakıt kullanması tesirli vergilendirilmeli yahut kömüre verilen teşvikler hemen durdurulmalıdır.
Yeraltı ve yerüstü sularımız için acil durum!
Su gerilimli ülkeler sınıfında yer alan Türkiye’nin su yoksulu olma yolunda ilerlediği tabir edilen raporda, Dünya Doğal Kaynaklar Enstitüsü’nün (WRI) hazırladığı “su riski” atlasında Türkiye’nin 32. Sırada, “yüksek derecede su badiresi çeken ülkeler” içinde yer aldığı gerçeğine işaret etti.
WRI’ın hazırladığı 2021 raporunda Türkiye’de su gerilimi düzeyinin 2040’da yüzde 80’lere kadar ulaşacağı beklentisi olduğunu hatırlatan CHP, “. Su kaynaklarımızla ilgili ivedilikle önlem alınmazsa, kaynaklarımız yakın gelecekte tükenecek ve tasarruf yapacak suyumuz dahi olmayacaktır” diye uyardı.
Seyfe Gölü, Ereğli Sazlıkları, Meke Gölü, Burdur Gölü ve Eber Gölü’nün kaybedilmek üzere olduğunu söyleyen CHP, “Bu toprakların, bu göllerle, bu ormanlarla, bu dağlarla, derelerle, ırmaklarla birlikte vatan olduğu unutulmamalıdır. Bu ırmakları, gölleri, sulak alanları korumak vatanı korumaktır” diye seslendi.
Hem iklim krizi tıpkı vakitte Türkiye’nin su gerilimi çekiyor olmasının CHP için ulusal güvenlik sorunu olduğu belirtilirken; raporda kapsamlı bir su yasası çıkarılması önerisi getirildi.
“Türkiye iklim kriziyle yüzleşip, radikal kararlar almalı”
“Gıda güvenliğinin ehemmiyeti her geçen gün artarken ülkemiz, iklim krizi gerçeğiyle yüzleşip gerekli önlemler için radikal kararlar almak zorundadır” diyen CHP, “İklim acil durumundan dolayı yakın gelecekte bizi bekleyen besin krizine karşı hazırlıklı olmak için besin üretimi, besin güvenliği ve besin tedariki mevzularında kusurlu uygulamalardan vazgeçip, süratle ulusal besin siyasetimizi belirlemeliyiz” dedi.
Türkiye dünyanın çöp sömürgesi değildir: Çöp ithalatını yasakla!
Geri dönüşüm tesislerinde çoğunlukla yangın çıktığına işaret eden CHP, 2018 yılında 10; 2019 yılında 39; 2020 yılında 65; 2021 yılının ise birinci 6 ayında 69 yangın çıktığına dikkati çekti.
Caner Özkan/Greenpeace
“İklim krizinde eğitimin ehemmiyeti komite raporunda yok”
İklim krizi ile çabada eğitimin değerine değinen CHP, “Bu görüşümüzü tekraren Komisyon’da lisana getirmemize rağmen, raporda bulunmaması, en değerli eksiklerden biridir” diyerek reaksiyon gösterdi; “Okul öncesi öğretimden başlayarak üniversite eğitimi de dahil olmak üzere çocukların ve gençlerin iklim krizi konusunda bilinçlendirilmesi için, Ulusal Eğitim Bakanlığı’nın müfredatı düzenlemesi gerekmektedir” dedi.
“Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın toplumsal ve ekonomik boyutu hiç tartışılmadı!”
“Paris İklim Muahedesi ve gelişmeleri takip edilen Avrupa Yeşil Mutabakatı kapsamında, yeşil dönüşüme maruz kalacak olan ve ülkenin ekonomik yazgısını belirleyen işletmelerin nasıl dönüştürüleceği, bu dönüşümün bedeli ve kaynağı da gündem konusu olamadığını söz eden CHP, “İzlemesi gereken yol haritasının iktisada bedeli, komiteye katılan devlet ve dal yöneticilerine tarafımızdan sorulmuşsa da hiç bir kelamlı yahut yazılı net bir karşılık alınamamıştır” dedi.
Yeşil iktisada geçiş sürecinde firmaların, dönüşüm sürecindeki kayıp ve ziyanlarını telafi edebilmek için kaynak muhtaçlığı duyduğu ve duyacağını söz eden CHP, şunları aktardı:
“Ormana kereste, tomruk, odun, yonga kaynağı olarak bakan bir anlayış bakanlığı yönetmekte!”
Karbon tüketiminde ormanların değerine de değinen CHP; Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin 2019 yılındaki, “Üreteceğimiz eserlerle orman eserleri alanındaki ithalatı 1 milyar dolar azaltarak cari açığı kapatacağız” tabirini hatırlatarak şu eleştiriyi getirdi:
“Ormana karbon yutak alanı, hayat kaynağı, flora ve faunaya mesken sahipliği yapan bir alan olarak değil kereste, tomruk, odun, yonga kaynağı olarak bakan bir anlayış Tarım ve Orman Bakanlığı’nı yönetmektedir.”
CHP, en kıymetli iki yutak alanı olan denizel ekosistemler ile ormanlar konusunda yetki ve sorumluluk sahibi olan Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin komiteye gelmediğini ve sunum yapmadığını söylemiş oldu.
“AKP iktidarı devrinde ormanlarımız turizme, madenciliğe, güç şirketlerine açılmış, ötürüsıyla, ormanlarımızdaki insan faaliyetleri artmıştır. Bu artışta, orman yangınlarının sayısının artmasının en değerli niçinlerindendir” diyen CHP, bu yaz arka arda yaşanan orman yangınlarındaki söndürme uçağı yetersizliğini hatırlatarak, bir an evvel sayının artırılması davetinde bulundu.
“Sorun iktidarın tercihleridir!”
3213 sayılı Maden Yasası’nın büyük ölçüde değişikliğe uğradığı ve ormanlarda her türlü maden arama imkanı getirildiğini tabir eden CHP, Kazdağları ve Artvin’de gerçekleştirilen maden arama çalışmalarına da değindi. CHP iktidara yönelik şu tenkitleri sıraladı:
“6831 sayılı Orman Kanunu 2002-2020 periyodunda tam 27 kere değiştirilmiştir. Ormanlar, bu sayede, maden işletmelerine, turizm tesislerine, endüstriye ve yapılaşmaya bu vakitte açılmıştır ve bu bir tercihtir.
Taşeronlaşma, süreksiz personellik, esnek çalışma, teminatsız çalışma şartları oluşturmak, liyakati bir tarafa koymak da iktidarın bir tercihidir.
Türk Hava Kurumu’nun hangarlarında yangın söndürme uçakları dururken yurt haricinden kiralama yapmakta iktidarın tercihidir.”
“İklim kriziyle çabada ‘sürdürülebilir yaşam’ kavramı kilit kıymete sahiptir” diyen CHP, “Her şeydilk evvel, kentin geleceğini geri dönülmez halde yok edecek “ekolojik yıkım, talan ve çılgın projeleri” durdurmak gereklidir” dedi.
CHP, komite raporuna şerh düştü. 125 sayfadan oluşan şerhte, komitenin katılımcılık sisteminin eksik bırakıldığını tabir edildi. “Komisyon uzmanlarının hepsinin Bakanlık işçisi olmasının, raporun tamamında iktidar partisinin iklim krizi ve kuraklıkla ilgili görüşlerinin yüklü bulunmasına niye olduğu” eleştirisi getiren CHP, tespit ve tekliflerini 33 hususta sıraladı.
Komitenin CHP’li üyesi, TBMM Etraf Kurulu CHP Sözcüsü Avukat Murat Bakan, “İklim acil durumu, varsayım ettiğimizden çok daha süratli bir biçimde ülkemizde yıkıcı tesirlerini gösterecektir. Bu yaz yaşadığımız yangınları, selleri iklim yıkımının birer fragmanı olarak düşünebiliriz. Kuraklık, çok ve ani yağışlar yalnızca kentlerimizi vurarak maddi manevi kayba sebep olmayacak; bununla birlikte toprağa ve ötürüsıyla üretime tesir ederek besin krizine sebep olacak, su kaynaklarımızdaki tükeniş ise pak su krizini doğuracaktır” diye uyardı.
“Çılgın projeleri öncelemek yerine; iklim dostu projeler üretmeyi hayata geçirmeliyiz”
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan’ın kamuoyuna “Çılgın Proje” olarak duyurduğu Kanal İstanbul’a atıf yapan CHP’li Bakan, “Büyük lakin sahiden uzak gayeler belirleyip, çılgın projeler üretmeyi öncelemek yerine; Paris Muahedesi çerçevesinde dünyanın gittiği yeri de göz önünde bulundurup, gerçek maksatlar belirleyerek iklim dostu projeler üretmeyi hayata geçirmek zorundayız” dedi.
“Yeşil kalkınma ihtilali maksadından bahsederken, kömürden elektrik üretmeye devam edilemez!”
Tüm bakanlıkların iklim krizi hassasiyetiyle koordineli çalışması gerektiğini tabir eden Murat Bakan, iktidarın çarpıklıklarını şu biçimde sıraladı:
“Bir yandan iklim kriziyle uğraş edilirken, öbür yandan dünyanın çöp sömürgesi haline getirilmesi kabul edilmez. Bir yandan ‘2053 net sıfır emisyon’ derken başka yandan karbon yutak alanlarımız olan ormanlarımız maden uğruna katledilemez. Bir yandan kuraklıktan dem vurup öteki yandan yabanî ziraî sulamada ısrar edilemez. Ve en değerlisi ‘yeşil kalkınma devrimi’ maksadından bahsederken, kömürden elektrik üretmeye devam edilemez.”
125 sayfalık şerhte neler var?
CHP’nin 125 sayfalık muhalefet şerhinde, kurul çalışmaları kapsamında görüş alınacak uzman kişi ve kurumların belirlenmesi sürecinde uzlaşı sağlanamadığı açıklandı.
“Komisyon’un katılımcılık düzeneği eksik bırakıldı”
İklim krizini tetikleyen ve iklim krizinden birinci öncelikli etkilenmesi beklenen dalların, sivil toplum temsilcilerinin dinlenmemesinin, ülkenin farklı kesitlerinin gereksinim, görüş ve tekliflerinin rapora yansımamasına niye olduğu söz edildi.
CHP, komite çalışmalarında eksik bırakılan öbür konuların da; İklim krizi kapsamında Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Ulusal Eğitim Bakanlığı’nın yürüttüğü çalışmalar hakkında bilgi paylaşımında bulunulmaması; İSKİ, ASKİ ve İZSU’nun komiteye katkı bulunma talebinin karşılık bulmaması olarak gösterdi. Öte yandan sürece katkıda bulunabilecek kurum ve oluşumların komiteye davet edilmediğine dikkat çekildi. Türkiye’de iklim aktivisti olarak istekli çalışan çocukların ve gençlerin fikirlerini dinleme taleplerinin de karşılanmadığını belirten CHP, komitenin katılımcılık sisteminin eksik çalıştırıldığına işaret etti.
“Komisyon uzmanlarının hepsi Bakanlık personeli”
“Komisyon çalışmalarına ve rapor yazımına katkıda bulunmak üzere bakılırsavlendirilen 37 uzmanın 29’unun Tarım ve Orman Bakanlığı, 1’inin Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, 1’inin Güç ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı, 2’sinin -Cumhuriyet Halk Partisi kümesinin ısrarıyla- Ulusal Eğitim Bakanlığı uzmanlarından oluşması, raporda Tarım ve Orman Bakanlığı görüş ve tekliflerinin yüklü olması kararınu yaratmıştır” diyen CHP, şerh koyduğu rapor için, “komisyon uzmanlarının hepsinin Bakanlık işçisi olmasının, raporun tamamında iktidar partisinin iklim krizi ve kuraklıkla ilgili görüşlerinin yüklü olmasını sağlamıştır” eleştirisi getirdi.
Meclis raporunda muhalefet tekliflerine yer verilmemiş
CHP, kurul toplantılarında merkezi idarenin uygulamaları konusundaki tenkit ve iklim krizinin azaltım ve ahenk etabındaki tekliflerinin Kurul Raporu’nda yer verilmediğini, “sadece muhalif olmayan birkaç görüşümüze atıfta bulunulduğunu” dikkati çekti.
Birinci gaye: Kömürden vazgeç!
Paris Mutabakatı ve AB’nin 2019 Aralık ayında deklare ettiğı Avrupa Yeşil Mutabakatı çerçevesinde kömürden çıkışın mecburilik olduğunu belirten CHP, “Türkiye, artık iklim kriziyle çaba ve ahenk konusunda samimi olduğunu göstermek zorundadır” dedi.
İktisadı kömüre dayalı yerlerde adil dönüşümü sağlanması gerektiğinin üstünde duran CHP, Zonguldak örneği üzerinden yapılması gerekenleri şu biçimde sıraladı:
– Zonguldak’ın alternatif ekonomileri geliştirecek biçimde bir daha tasarlanması;
– Çalışanlar için adil geçiş fonu oluşturulması;
– İklim dostu teşebbüsçü ve üreticiye hibe, kredi, vergi indirimi, işletme bilgisi & kapasite artırımı vb. Teşvikler verilmesi;
– Güç dönüşümünün öncelenmesi;
– Yenilenebilir güç alanında istihdam imkanlarının yaratılması ve mesleksel eğitimlerin verilmesi;
– Bilhassa kömürle ilişkili dallarda çalışanlar için bu eğitimlerin öncelenmesi ve fiyatsız gerçekleştirilmesi;
– Kömür niçiniyle atıl ve kirli duruma gelen toprakların rehabilitasyonu, kente bir daha kazandırılması, üzere önlemlerin hemen hayata geçirilmesi gerekmektedir.
‘Karbon Nötr’ amacını güncelleme: 2050!
İklim yasası mevzuatının Avrupa Birliği’nin (AB) iklim kriziyle çabada aldığı standartları içermesi gerekliliğini vurgulayan CHP, “Türkiye’nin hâlihazırda 2010’dayaklaşık 400 milyon ton olan sera gazı emisyonunu 2030 yılında 95 milyon tona çıkarma potansiyeli taşıyan ulusal niyet beyanını ve iklim siyasetlerini güncellenmesi gerekmektedir” dedi.
“Karbon emisyonun azaltımı için güç üretim tercihleri ivedilikle değiştirilmeli”
Sera gazının en büyük kaynağı olan kömürlü termik santralleri kapatmaya davet eden CHP, amaçların gerçekleşmesi için 2050 yılına kadar karbon emisyonlarının büyük ölçüde düşürülmesi ve yüzyılın ikinci yarısında net emisyonların sıfırlanması gerekliliğini hatırlattı; “Emisyon azaltımı için güç üretim tercihleri hemen değiştirilmeli, güç verimliliği ve yenilenebilir güç kaynakları öne çıkarılmalıdır” davetini yaptı.
Türkiye’nin 2053 Net Sıfır Emisyon Maksadını 2050’ye güncellemesi gerektiğini söyleyen CHP, tekliflerini şöyleki sıraladı:
*Güneşe dayalı yenilenebilir güç kaynaklarına tartı verilmesi, elektrikli otomobil üretimi, güç verimli akıllı bina üretimi üzere başlıklardaki vizyonunu ortaya koymalıdır.
*Fosil yakıt kullanması tesirli vergilendirilmeli yahut kömüre verilen teşvikler hemen durdurulmalıdır.
Yeraltı ve yerüstü sularımız için acil durum!
Su gerilimli ülkeler sınıfında yer alan Türkiye’nin su yoksulu olma yolunda ilerlediği tabir edilen raporda, Dünya Doğal Kaynaklar Enstitüsü’nün (WRI) hazırladığı “su riski” atlasında Türkiye’nin 32. Sırada, “yüksek derecede su badiresi çeken ülkeler” içinde yer aldığı gerçeğine işaret etti.
WRI’ın hazırladığı 2021 raporunda Türkiye’de su gerilimi düzeyinin 2040’da yüzde 80’lere kadar ulaşacağı beklentisi olduğunu hatırlatan CHP, “. Su kaynaklarımızla ilgili ivedilikle önlem alınmazsa, kaynaklarımız yakın gelecekte tükenecek ve tasarruf yapacak suyumuz dahi olmayacaktır” diye uyardı.
Seyfe Gölü, Ereğli Sazlıkları, Meke Gölü, Burdur Gölü ve Eber Gölü’nün kaybedilmek üzere olduğunu söyleyen CHP, “Bu toprakların, bu göllerle, bu ormanlarla, bu dağlarla, derelerle, ırmaklarla birlikte vatan olduğu unutulmamalıdır. Bu ırmakları, gölleri, sulak alanları korumak vatanı korumaktır” diye seslendi.
Hem iklim krizi tıpkı vakitte Türkiye’nin su gerilimi çekiyor olmasının CHP için ulusal güvenlik sorunu olduğu belirtilirken; raporda kapsamlı bir su yasası çıkarılması önerisi getirildi.
“Türkiye iklim kriziyle yüzleşip, radikal kararlar almalı”
“Gıda güvenliğinin ehemmiyeti her geçen gün artarken ülkemiz, iklim krizi gerçeğiyle yüzleşip gerekli önlemler için radikal kararlar almak zorundadır” diyen CHP, “İklim acil durumundan dolayı yakın gelecekte bizi bekleyen besin krizine karşı hazırlıklı olmak için besin üretimi, besin güvenliği ve besin tedariki mevzularında kusurlu uygulamalardan vazgeçip, süratle ulusal besin siyasetimizi belirlemeliyiz” dedi.
Türkiye dünyanın çöp sömürgesi değildir: Çöp ithalatını yasakla!
Geri dönüşüm tesislerinde çoğunlukla yangın çıktığına işaret eden CHP, 2018 yılında 10; 2019 yılında 39; 2020 yılında 65; 2021 yılının ise birinci 6 ayında 69 yangın çıktığına dikkati çekti.
Caner Özkan/Greenpeace
“İklim krizinde eğitimin ehemmiyeti komite raporunda yok”
İklim krizi ile çabada eğitimin değerine değinen CHP, “Bu görüşümüzü tekraren Komisyon’da lisana getirmemize rağmen, raporda bulunmaması, en değerli eksiklerden biridir” diyerek reaksiyon gösterdi; “Okul öncesi öğretimden başlayarak üniversite eğitimi de dahil olmak üzere çocukların ve gençlerin iklim krizi konusunda bilinçlendirilmesi için, Ulusal Eğitim Bakanlığı’nın müfredatı düzenlemesi gerekmektedir” dedi.
“Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın toplumsal ve ekonomik boyutu hiç tartışılmadı!”
“Paris İklim Muahedesi ve gelişmeleri takip edilen Avrupa Yeşil Mutabakatı kapsamında, yeşil dönüşüme maruz kalacak olan ve ülkenin ekonomik yazgısını belirleyen işletmelerin nasıl dönüştürüleceği, bu dönüşümün bedeli ve kaynağı da gündem konusu olamadığını söz eden CHP, “İzlemesi gereken yol haritasının iktisada bedeli, komiteye katılan devlet ve dal yöneticilerine tarafımızdan sorulmuşsa da hiç bir kelamlı yahut yazılı net bir karşılık alınamamıştır” dedi.
Yeşil iktisada geçiş sürecinde firmaların, dönüşüm sürecindeki kayıp ve ziyanlarını telafi edebilmek için kaynak muhtaçlığı duyduğu ve duyacağını söz eden CHP, şunları aktardı:
“Ormana kereste, tomruk, odun, yonga kaynağı olarak bakan bir anlayış bakanlığı yönetmekte!”
Karbon tüketiminde ormanların değerine de değinen CHP; Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin 2019 yılındaki, “Üreteceğimiz eserlerle orman eserleri alanındaki ithalatı 1 milyar dolar azaltarak cari açığı kapatacağız” tabirini hatırlatarak şu eleştiriyi getirdi:
“Ormana karbon yutak alanı, hayat kaynağı, flora ve faunaya mesken sahipliği yapan bir alan olarak değil kereste, tomruk, odun, yonga kaynağı olarak bakan bir anlayış Tarım ve Orman Bakanlığı’nı yönetmektedir.”
CHP, en kıymetli iki yutak alanı olan denizel ekosistemler ile ormanlar konusunda yetki ve sorumluluk sahibi olan Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin komiteye gelmediğini ve sunum yapmadığını söylemiş oldu.
“AKP iktidarı devrinde ormanlarımız turizme, madenciliğe, güç şirketlerine açılmış, ötürüsıyla, ormanlarımızdaki insan faaliyetleri artmıştır. Bu artışta, orman yangınlarının sayısının artmasının en değerli niçinlerindendir” diyen CHP, bu yaz arka arda yaşanan orman yangınlarındaki söndürme uçağı yetersizliğini hatırlatarak, bir an evvel sayının artırılması davetinde bulundu.
“Sorun iktidarın tercihleridir!”
3213 sayılı Maden Yasası’nın büyük ölçüde değişikliğe uğradığı ve ormanlarda her türlü maden arama imkanı getirildiğini tabir eden CHP, Kazdağları ve Artvin’de gerçekleştirilen maden arama çalışmalarına da değindi. CHP iktidara yönelik şu tenkitleri sıraladı:
“6831 sayılı Orman Kanunu 2002-2020 periyodunda tam 27 kere değiştirilmiştir. Ormanlar, bu sayede, maden işletmelerine, turizm tesislerine, endüstriye ve yapılaşmaya bu vakitte açılmıştır ve bu bir tercihtir.
Taşeronlaşma, süreksiz personellik, esnek çalışma, teminatsız çalışma şartları oluşturmak, liyakati bir tarafa koymak da iktidarın bir tercihidir.
Türk Hava Kurumu’nun hangarlarında yangın söndürme uçakları dururken yurt haricinden kiralama yapmakta iktidarın tercihidir.”
“İklim kriziyle çabada ‘sürdürülebilir yaşam’ kavramı kilit kıymete sahiptir” diyen CHP, “Her şeydilk evvel, kentin geleceğini geri dönülmez halde yok edecek “ekolojik yıkım, talan ve çılgın projeleri” durdurmak gereklidir” dedi.
| CHP’nin tespit ve teklifleri şöyleki:
|