Türkiye’nin yurt haricinden çöp ithal etmesi tartışılmaya devam ediliyor. Çukurova Üniversitesi, Mikroplastik Araştırma Kümesi Önder Araştırmacısı Doç. Dr. Sedat Gündoğdu ve mevzuyu 3 defa Meclis’e taşıyan CHP Adana Milletvekili Burhanettin Bulut, Sözcü müellifi Ruhat Mengi’ye konuştu.
“Adana’da 2017’den, 2018’den beri bas bas bağırıyoruz ve tehlikeyi anlatmaya çalışıyoruz lakin kimsenin harekete geçtiği yok, tartışıldığı yok” diyen Doç. Dr. Sayın Sedat Gündoğdu, “Sözde iktisat niçiniyle, ‘Para kazanılıyor’ diye susuluyor” diyerek sitem etti.
“İnsan kanında bile mikroplastik bulundu, akciğerlerden plastik çıkıyor”
“O söylenen sayılar, bütçeler de şaibeli zira şeffaflık yok, kim ne kazanıyor, nasıl kazanıyor hiç bir bilgi yok” diyen Gündoğdu, şunları kaydetti:
“Çevre Bakanı ‘çöp’ değil, ‘ham madde’ diyor. Bizim marketlerde satılan yumurta, sosis kabından, çikolata ambalajından hiç bir farkı olmayan ambalajlar görüyoruz, biz yılda 32-33 milyon ton belediye çöpü üretiyoruz, bunun neredeyse 4-6 milyon tonu plastik ve tıpkı plastikler. Artık sen bunları toplamıyorsun, bunları istemiyorsun, bunların toplanması için bir teşvik vermiyorsun, neye teşvik veriyorsun; yurt haricinden atık alıp bir kısmını dönüştürüp tekrar yurt dışına satacak diye bir çöp sanayisine yatırım teşviki veriyorsun. Ocak 2021’de Ticaret Bakanlığı’nın bilgilerinden konuşuyorum; 69 milyon TL bu geri dönüşüm tesislerine teşvik verildi, ayrıyeten bu firmalar KDV istisnasına sahip. Bu firmaların etraf alt yapısı o kadar yetersiz ki burada kırılıp parçalanan çöplerin akabinde atık suya karışan mikro boyutlu plastikler atık su tesislerini tıkıyor. Bakın insan kanında bile mikroplastik bulundu, akciğerlerden plastik çıkıyor, burada halkın ürettiği atık suyun arıtıldığı tesis arıtma sürecini yapamıyor.”
“Sofra tuzunda, balık ve midye dolmada mikroplastik bulduk “
“Ben biroldukca markanın sofra tuzlarında mikroplastik buldum ve bunu yayınladım, çabucak sonrasında balıkta ve midye dolmada bulduk. Denizlerimize karışan plastik çöplerle alakalı bir sonuç bu. Türkiye’nin en büyük deniz tuzu üretim alanı İzmir’de, ötürüsıyla deniz kirliyse tuz da kirli olacak” diyen Gündoğdu, “Şu anda Türkiye kıyıları Akdeniz’in en kirli kıyıları plastik açısından” dedi.
“Geri dönüşüm bölümü önemli lobi yapıyor, tehdide varan konuşmalar var”
CHP Milletvekili Eczacı Burhanettin Bulut da hususa ait olarak şunları kaydetti:
“İki yıl ortasında Meclis’te bu mevzuyla alakalı 3 kere kelam aldım lakin son olarak Bakan ‘bu biçimde bir şey yok’ dedi, ben de geçen cuma Adana’ya gittim ve çöplerin olduğu yerden görüntü çektim, daha sonrasında bu olay biraz daha büyüdü. Sonuç prestijiyle bu işi somutlaştırmış olduk. Her bahiste ‘dış güçler’ deniyor ya biz kendimiz bu olayı düzgünce ortaya çıkarmış olduk. Adana’da geri dönüşüm kesimi kuvvetli, hatta önemli de lobi yapıyorlar, tehdide varan şeyler de oluyor; ‘Binlerce insan çalışıyor, siz de buna pürüz oluyorsunuz’ üzere kelamlar söylüyorlar. Birincisi şu; biz geri dönüşüme niçin karşı olalım, bu biçimde bir şeyi hiç birimiz söylemeyiz lakin bu ithal edilen eserlerde Avrupa’da birinci sırada olmamıza karşın bir takım kurulmuş değil. ‘Konteynerler denetim ediliyor’ diyorlar, denetim ediliyorsa bu biçimde nasıl dökülüyor? tıpkı vakitte kentin içerisine dökülüyor, kentin içine dökülenleri görüyoruz, bir de görmediklerimiz var. bu biçimdesi bir mevzuda hiç bir bilgi vermiyorsunuz, kaç ton ithal edildi ne kadarı kullanıldı ne kadarı çöpe ayrıldı, nerelerde yakıldı, hiç bir bilgi vermiyorsunuz yalnızca ‘geri dönüşüm tesislerimiz var’ deniyor, olur mu?”
“Greenpeace Adana’da farklı bölgelerdeki çöp döküm alanlarından aldığı örneklerde toprakta kanserojen unsurlar tespit etti ve bunların olağandan 400 bin kat fazla olduğu ortaya çıktı. Etraf Bakanı ‘İngiltere’den gelen plastik çöpler’ konusunda söylenenleri yalanladı lakin Londra’da kendileri plastik çöp poşetlerine GPS yerleştirdiklerinde bunların üçte ikisinin Adana’ya geldiğini tespit ettiler. Adana’nın merkezinde İngiltere’den gelen plastik ambalajlar aslına bakarsanız görülüyor. Marketlerin poşetlerini paralı yaparken Avrupa’nın bütün çöpünü almak hiç bir etraf meselesini çözmez bilakis üstüne bir de önemli sıhhat problemleri ekler.”
Röportajın tamamını okumak için .
“Adana’da 2017’den, 2018’den beri bas bas bağırıyoruz ve tehlikeyi anlatmaya çalışıyoruz lakin kimsenin harekete geçtiği yok, tartışıldığı yok” diyen Doç. Dr. Sayın Sedat Gündoğdu, “Sözde iktisat niçiniyle, ‘Para kazanılıyor’ diye susuluyor” diyerek sitem etti.
“İnsan kanında bile mikroplastik bulundu, akciğerlerden plastik çıkıyor”
“O söylenen sayılar, bütçeler de şaibeli zira şeffaflık yok, kim ne kazanıyor, nasıl kazanıyor hiç bir bilgi yok” diyen Gündoğdu, şunları kaydetti:
“Çevre Bakanı ‘çöp’ değil, ‘ham madde’ diyor. Bizim marketlerde satılan yumurta, sosis kabından, çikolata ambalajından hiç bir farkı olmayan ambalajlar görüyoruz, biz yılda 32-33 milyon ton belediye çöpü üretiyoruz, bunun neredeyse 4-6 milyon tonu plastik ve tıpkı plastikler. Artık sen bunları toplamıyorsun, bunları istemiyorsun, bunların toplanması için bir teşvik vermiyorsun, neye teşvik veriyorsun; yurt haricinden atık alıp bir kısmını dönüştürüp tekrar yurt dışına satacak diye bir çöp sanayisine yatırım teşviki veriyorsun. Ocak 2021’de Ticaret Bakanlığı’nın bilgilerinden konuşuyorum; 69 milyon TL bu geri dönüşüm tesislerine teşvik verildi, ayrıyeten bu firmalar KDV istisnasına sahip. Bu firmaların etraf alt yapısı o kadar yetersiz ki burada kırılıp parçalanan çöplerin akabinde atık suya karışan mikro boyutlu plastikler atık su tesislerini tıkıyor. Bakın insan kanında bile mikroplastik bulundu, akciğerlerden plastik çıkıyor, burada halkın ürettiği atık suyun arıtıldığı tesis arıtma sürecini yapamıyor.”
“Sofra tuzunda, balık ve midye dolmada mikroplastik bulduk “
“Ben biroldukca markanın sofra tuzlarında mikroplastik buldum ve bunu yayınladım, çabucak sonrasında balıkta ve midye dolmada bulduk. Denizlerimize karışan plastik çöplerle alakalı bir sonuç bu. Türkiye’nin en büyük deniz tuzu üretim alanı İzmir’de, ötürüsıyla deniz kirliyse tuz da kirli olacak” diyen Gündoğdu, “Şu anda Türkiye kıyıları Akdeniz’in en kirli kıyıları plastik açısından” dedi.
“Geri dönüşüm bölümü önemli lobi yapıyor, tehdide varan konuşmalar var”
CHP Milletvekili Eczacı Burhanettin Bulut da hususa ait olarak şunları kaydetti:
“İki yıl ortasında Meclis’te bu mevzuyla alakalı 3 kere kelam aldım lakin son olarak Bakan ‘bu biçimde bir şey yok’ dedi, ben de geçen cuma Adana’ya gittim ve çöplerin olduğu yerden görüntü çektim, daha sonrasında bu olay biraz daha büyüdü. Sonuç prestijiyle bu işi somutlaştırmış olduk. Her bahiste ‘dış güçler’ deniyor ya biz kendimiz bu olayı düzgünce ortaya çıkarmış olduk. Adana’da geri dönüşüm kesimi kuvvetli, hatta önemli de lobi yapıyorlar, tehdide varan şeyler de oluyor; ‘Binlerce insan çalışıyor, siz de buna pürüz oluyorsunuz’ üzere kelamlar söylüyorlar. Birincisi şu; biz geri dönüşüme niçin karşı olalım, bu biçimde bir şeyi hiç birimiz söylemeyiz lakin bu ithal edilen eserlerde Avrupa’da birinci sırada olmamıza karşın bir takım kurulmuş değil. ‘Konteynerler denetim ediliyor’ diyorlar, denetim ediliyorsa bu biçimde nasıl dökülüyor? tıpkı vakitte kentin içerisine dökülüyor, kentin içine dökülenleri görüyoruz, bir de görmediklerimiz var. bu biçimdesi bir mevzuda hiç bir bilgi vermiyorsunuz, kaç ton ithal edildi ne kadarı kullanıldı ne kadarı çöpe ayrıldı, nerelerde yakıldı, hiç bir bilgi vermiyorsunuz yalnızca ‘geri dönüşüm tesislerimiz var’ deniyor, olur mu?”
“Greenpeace Adana’da farklı bölgelerdeki çöp döküm alanlarından aldığı örneklerde toprakta kanserojen unsurlar tespit etti ve bunların olağandan 400 bin kat fazla olduğu ortaya çıktı. Etraf Bakanı ‘İngiltere’den gelen plastik çöpler’ konusunda söylenenleri yalanladı lakin Londra’da kendileri plastik çöp poşetlerine GPS yerleştirdiklerinde bunların üçte ikisinin Adana’ya geldiğini tespit ettiler. Adana’nın merkezinde İngiltere’den gelen plastik ambalajlar aslına bakarsanız görülüyor. Marketlerin poşetlerini paralı yaparken Avrupa’nın bütün çöpünü almak hiç bir etraf meselesini çözmez bilakis üstüne bir de önemli sıhhat problemleri ekler.”
Röportajın tamamını okumak için .