Diyarbakır’da insanlardan göçmen kuşlara, balık çeşitlerinden kaplumbağalara kadar canlılar için hayat kaynağı olan Devegeçidi Baraj Gölü, iklim değişikliğinin tesiriyle yaşanan kuraklıktan etkilendi.
Devegeçidi Çayı üzerinde sulama maksadıyla 2010 yılında kurulan ve 3 milyon metreküpü aşkın su toplama hacmine sahip olan baraj gölündeki su düzeyinde, kar yağışındaki düşüş, iklim değişikliği, buharlaşma üzere niçinlerle bu yıl olağanın üzerinde bir düşüş yaşanıyor.
Göçmen kuşlar için kıymetli besin ve yumurtlama alanı olan, tatlı su balıkçılığı yapılan, ziraî üretimde sulama hedefli kullanılan, Fırat ve su kaplumbağası üzere birfazlaca çeşide konut sahipliği yapan baraj gölünde yaşanan su çekilmesi canlıları da olumsuz etkiledi.
Göl tabanındaki çamurda besin bulmaya çalışan göçmen kuşlar, bölgedeki ölçüm kulesi ve düşen su düzeyinde balık avlamaya çalışan vatandaşlar Anadolu Ajansı (AA) grubunca havadan da görüntülendi.
“Su azalınca cinslerde de azalma görüldü”
Dicle Üniversitesi (DÜ) Fen Fakültesi Biyoloji Kısım Lideri Prof. Dr. Ahmet Kılıç, AA muhabirine, yaklaşık 40 yıldır bölgede biyolojik çeşitlilik ve göçmen kuşlara yönelik çalışmalar yürüttüğünü söylemiş oldu.
Devegeçidi Baraj Gölü havzasının biyolojik çeşitliliğin yanı sıra göçmen kuş tipleri bakımından da pek güçlü bir yapıya sahip olduğunu tabir eden Kılıç, “Karacadağ havzasının suyunu toplayıp, sulama emeliyle kurulan bir barajımız. Maalesef her geçen gün azalan sudan dolayı biyolojik ve kuş çeşitliliğinin azaldığını biliyoruz. Burada iki üreme devri boyunca 110 kuş çeşidi tespit ettik. Bunun yanında memelilerden, sürüngenlerden yana güçlü bir çeşitlilik var. örneğin Fırat Kaplumbağası var” dedi.
Prof. Dr. Kılıç, farklı etkenlerden kaynaklı su düzeyinin azaldığını lisana getirerek, “En büyük etmen global ısınma dediğimiz niye. Sistemli kar yağışının olmaması ve kuraklık ötürüsıyla Devegeçidi’ne gelen su ölçüsünden önemli azalma oldu. Sular azalınca o bölgede yaşayan biyolojik çeşitlilikte, çeşitlerde de azalma görüldü. 20-30 yıl içerisinde önemli değişimler oldu” diye konuştu.
Suyun tasarruflu kullanılması önerisi
Suların çekilmesiyle balık ölümlerinin yanı sıra öteki canlılarda da hem sayı birebir vakitte cins olarak azalma gözlemlendiğini aktaran Kılıç, şöyleki konuştu:
“Yapılan çalışmalarda 20 sene önceye nazaran en az 20 tıbbın ortadan kalktığını, balık çeşitlerinin yanı sıra öteki omurgasız cinslerin de azaldığını görüyoruz. Balıklarımız azaldı, tıp ve sayı olarak kuşlarımız da azaldı. Bunlar görünenler. Görünmeyen kayıplar ise fazlaca daha önemli boyutlarda.”
Kılıç, bu mevzuda çaresiz olunmadığına işaret ederek, yapılabileceklerin en başında suyun fazlaca tasarruflu kullanılmasının geldiğini belirtti.
Var olan suyun, bilhassa küçük derelerin zenginleştirilmesi için bitki örtüsüne ve ağaçlandırmaya yük ve ehemmiyet verilmesi gerektiğine dikkati çeken Kılıç, “Tarım alanı olan yerlerde ekimden vaz geçilmemeli. Ekimin olduğu yerde havadaki nem oranı artacağı için yağışlara katkısı olacaktır. Tarımda bilhassa damlama ve yağmurlama sistemi tercih edilmeli. Yağmur sularını biriktirmemiz lazım. Ve konutlarda atık suları bir daha kullanmalıyız. Ülkemiz maalesef su zengini bir ülke değil. Bu yüzden suları kirletmeden tekraren kullanmamız gerekiyor. Rüzgar ve güneş gücünden de faydalanırsak global ısınmayı engelleriz” tabirlerini kullandı. (AA)
Devegeçidi Çayı üzerinde sulama maksadıyla 2010 yılında kurulan ve 3 milyon metreküpü aşkın su toplama hacmine sahip olan baraj gölündeki su düzeyinde, kar yağışındaki düşüş, iklim değişikliği, buharlaşma üzere niçinlerle bu yıl olağanın üzerinde bir düşüş yaşanıyor.
Göçmen kuşlar için kıymetli besin ve yumurtlama alanı olan, tatlı su balıkçılığı yapılan, ziraî üretimde sulama hedefli kullanılan, Fırat ve su kaplumbağası üzere birfazlaca çeşide konut sahipliği yapan baraj gölünde yaşanan su çekilmesi canlıları da olumsuz etkiledi.
Göl tabanındaki çamurda besin bulmaya çalışan göçmen kuşlar, bölgedeki ölçüm kulesi ve düşen su düzeyinde balık avlamaya çalışan vatandaşlar Anadolu Ajansı (AA) grubunca havadan da görüntülendi.
“Su azalınca cinslerde de azalma görüldü”
Dicle Üniversitesi (DÜ) Fen Fakültesi Biyoloji Kısım Lideri Prof. Dr. Ahmet Kılıç, AA muhabirine, yaklaşık 40 yıldır bölgede biyolojik çeşitlilik ve göçmen kuşlara yönelik çalışmalar yürüttüğünü söylemiş oldu.
Devegeçidi Baraj Gölü havzasının biyolojik çeşitliliğin yanı sıra göçmen kuş tipleri bakımından da pek güçlü bir yapıya sahip olduğunu tabir eden Kılıç, “Karacadağ havzasının suyunu toplayıp, sulama emeliyle kurulan bir barajımız. Maalesef her geçen gün azalan sudan dolayı biyolojik ve kuş çeşitliliğinin azaldığını biliyoruz. Burada iki üreme devri boyunca 110 kuş çeşidi tespit ettik. Bunun yanında memelilerden, sürüngenlerden yana güçlü bir çeşitlilik var. örneğin Fırat Kaplumbağası var” dedi.
Prof. Dr. Kılıç, farklı etkenlerden kaynaklı su düzeyinin azaldığını lisana getirerek, “En büyük etmen global ısınma dediğimiz niye. Sistemli kar yağışının olmaması ve kuraklık ötürüsıyla Devegeçidi’ne gelen su ölçüsünden önemli azalma oldu. Sular azalınca o bölgede yaşayan biyolojik çeşitlilikte, çeşitlerde de azalma görüldü. 20-30 yıl içerisinde önemli değişimler oldu” diye konuştu.
Suyun tasarruflu kullanılması önerisi
Suların çekilmesiyle balık ölümlerinin yanı sıra öteki canlılarda da hem sayı birebir vakitte cins olarak azalma gözlemlendiğini aktaran Kılıç, şöyleki konuştu:
“Yapılan çalışmalarda 20 sene önceye nazaran en az 20 tıbbın ortadan kalktığını, balık çeşitlerinin yanı sıra öteki omurgasız cinslerin de azaldığını görüyoruz. Balıklarımız azaldı, tıp ve sayı olarak kuşlarımız da azaldı. Bunlar görünenler. Görünmeyen kayıplar ise fazlaca daha önemli boyutlarda.”
Kılıç, bu mevzuda çaresiz olunmadığına işaret ederek, yapılabileceklerin en başında suyun fazlaca tasarruflu kullanılmasının geldiğini belirtti.
Var olan suyun, bilhassa küçük derelerin zenginleştirilmesi için bitki örtüsüne ve ağaçlandırmaya yük ve ehemmiyet verilmesi gerektiğine dikkati çeken Kılıç, “Tarım alanı olan yerlerde ekimden vaz geçilmemeli. Ekimin olduğu yerde havadaki nem oranı artacağı için yağışlara katkısı olacaktır. Tarımda bilhassa damlama ve yağmurlama sistemi tercih edilmeli. Yağmur sularını biriktirmemiz lazım. Ve konutlarda atık suları bir daha kullanmalıyız. Ülkemiz maalesef su zengini bir ülke değil. Bu yüzden suları kirletmeden tekraren kullanmamız gerekiyor. Rüzgar ve güneş gücünden de faydalanırsak global ısınmayı engelleriz” tabirlerini kullandı. (AA)