Dünyaya makus haber: Salgın öncesi düzeyine yaklaşıyor!
Global Karbon Projesi’nin Exeter Üniversitesi, Doğu Anglia Üniversitesi, CICERO Enstitüsü ve Stanford Üniversitesi araştırmacılarıyla hazırladığı Global Karbon Bütçesi raporu, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Kontratı 26. Taraflar Konferansı’nda (COP26) belirtildi.
Rapora göre, geçen yıl salgın niçiniyle uygulanan kısıtlamalara bağlı olarak fosil yakıt kaynaklı karbon emisyonları 2019’a nazaran yüzde 5,4 düşüş gösterdi. Bu yıl ise birçok salgın tedbirinin kaldırılması, ekonomilerdeki canlanma, kömür ve doğal gaz tüketiminin artması kararında emisyonlar bir daha artışa geçti.
Fosil yakıt kaynaklı emisyonların bu yıl sonunda geçen yıla bakılırsa yaklaşık yüzde 5 artarak 36,4 milyar tona ulaşacağı ve salgın öncesi düzeyine yaklaşacağı öngörülüyor.
ABD ve Avrupa Birliği’nin karbon emisyonlarında 2019’a göre sırasıyla yüzde 3,7 ve 4,2 düşüş görülürken, Çin’in emisyonlarında tıpkı devirde yüzde 5,5 artış bekleniyor. Hindistan’ın karbon emisyonlarının da yüzde 4,4 artacağı hesaplanıyor.
Dünyadaki fosil yakıt kaynaklı karbon emisyonlarının yüzde 31’ine Çin ve yüzde 14’üne ABD yol açıyor. AB ve Hindistan’ın fosil yakıt kaynaklı karbon emisyonlarında yüzde 7’şer hissesi bulunuyor. Başka ülkeler bir arada ele alındığında, fosil yakıt kaynaklı karbondioksit emisyonları 2019 düzeyinin altında gerçekleşiyor.
Gözden Kaçmasın
‘Kömürden çıkış’ için 190 ülke ve tertipten koalisyon Haberi görüntüle
Son 10 yılda global ölçekte arazi kullanması değişikliğinden kaynaklanan net karbondioksit emisyonu 4,1 milyar ton olarak gerçekleşti. Ormansızlaşma ve başka arazi kullanması değişiklikleri kararında 14,1 milyar ton karbondioksit gazı atmosfere salındı.
Ormanların ve toprağın geri kazanımı kararında 9,9 milyar ton karbondioksit tutularak, bu emisyonların atmosfere yayılması engelledi. Rapora nazaran, son 20 yılda ormansızlaşma ve öbür arazi kullanması değişikliklerinden kaynaklı emisyonlar nazarance sabit kaldı.
Ormanların ve toprağın tuttuğu emisyonlar da bu vakitte artış gösterdi. Bu durum, arazi kullanmasındaki değişimden kaynaklı net emisyonların yakın vakitte azaldığına işaret ediyor.
Exeter Üniversitesi Global Sistemler Enstitüsü’nden Prof. Pierre Friedlingstein, rapora ait değerlendirmesinde, iktisatların salgının tesirlerinden toparlandığı süreçte emisyonların süratle artmasının, global ölçekte iklim değişikliğiyle hemen harekete geçmeye yönelik gereksinimin ehemmiyetini gösterdiğini belirtti.
Bu yıl, global ölçekte fosil yakıt kaynaklı karbondioksit emisyonlarındaki toparlanmanın, salgın öncesindeki fosil yakıtlara dayalı iktisada dönüldüğüne işaret ettiğini aktaran Friedlingstein, “Bazı ülkelerin salgın daha sonrasındaki ekonomik toparlanma planlarında yeşil iktisada yönelik gerçekleştirdikleri yatırımların, salgın öncesi emisyon düzeyine ulaşmayı engellemek açısından kendi başlarına yetersiz kaldığı görülüyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Global Karbon Projesi’nin Exeter Üniversitesi, Doğu Anglia Üniversitesi, CICERO Enstitüsü ve Stanford Üniversitesi araştırmacılarıyla hazırladığı Global Karbon Bütçesi raporu, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Kontratı 26. Taraflar Konferansı’nda (COP26) belirtildi.
Rapora göre, geçen yıl salgın niçiniyle uygulanan kısıtlamalara bağlı olarak fosil yakıt kaynaklı karbon emisyonları 2019’a nazaran yüzde 5,4 düşüş gösterdi. Bu yıl ise birçok salgın tedbirinin kaldırılması, ekonomilerdeki canlanma, kömür ve doğal gaz tüketiminin artması kararında emisyonlar bir daha artışa geçti.
Fosil yakıt kaynaklı emisyonların bu yıl sonunda geçen yıla bakılırsa yaklaşık yüzde 5 artarak 36,4 milyar tona ulaşacağı ve salgın öncesi düzeyine yaklaşacağı öngörülüyor.
ABD ve Avrupa Birliği’nin karbon emisyonlarında 2019’a göre sırasıyla yüzde 3,7 ve 4,2 düşüş görülürken, Çin’in emisyonlarında tıpkı devirde yüzde 5,5 artış bekleniyor. Hindistan’ın karbon emisyonlarının da yüzde 4,4 artacağı hesaplanıyor.
Dünyadaki fosil yakıt kaynaklı karbon emisyonlarının yüzde 31’ine Çin ve yüzde 14’üne ABD yol açıyor. AB ve Hindistan’ın fosil yakıt kaynaklı karbon emisyonlarında yüzde 7’şer hissesi bulunuyor. Başka ülkeler bir arada ele alındığında, fosil yakıt kaynaklı karbondioksit emisyonları 2019 düzeyinin altında gerçekleşiyor.
Gözden Kaçmasın
‘Kömürden çıkış’ için 190 ülke ve tertipten koalisyon Haberi görüntüle
Son 10 yılda global ölçekte arazi kullanması değişikliğinden kaynaklanan net karbondioksit emisyonu 4,1 milyar ton olarak gerçekleşti. Ormansızlaşma ve başka arazi kullanması değişiklikleri kararında 14,1 milyar ton karbondioksit gazı atmosfere salındı.
Ormanların ve toprağın geri kazanımı kararında 9,9 milyar ton karbondioksit tutularak, bu emisyonların atmosfere yayılması engelledi. Rapora nazaran, son 20 yılda ormansızlaşma ve öbür arazi kullanması değişikliklerinden kaynaklı emisyonlar nazarance sabit kaldı.
Ormanların ve toprağın tuttuğu emisyonlar da bu vakitte artış gösterdi. Bu durum, arazi kullanmasındaki değişimden kaynaklı net emisyonların yakın vakitte azaldığına işaret ediyor.
Exeter Üniversitesi Global Sistemler Enstitüsü’nden Prof. Pierre Friedlingstein, rapora ait değerlendirmesinde, iktisatların salgının tesirlerinden toparlandığı süreçte emisyonların süratle artmasının, global ölçekte iklim değişikliğiyle hemen harekete geçmeye yönelik gereksinimin ehemmiyetini gösterdiğini belirtti.
Bu yıl, global ölçekte fosil yakıt kaynaklı karbondioksit emisyonlarındaki toparlanmanın, salgın öncesindeki fosil yakıtlara dayalı iktisada dönüldüğüne işaret ettiğini aktaran Friedlingstein, “Bazı ülkelerin salgın daha sonrasındaki ekonomik toparlanma planlarında yeşil iktisada yönelik gerçekleştirdikleri yatırımların, salgın öncesi emisyon düzeyine ulaşmayı engellemek açısından kendi başlarına yetersiz kaldığı görülüyor.” değerlendirmesinde bulundu.