Ermenistan ile yeni başlangıç
AZERBAYCAN’ın geçen yıl Dağlık Karabağ’daki Ermenistan işgalini sonlandırmasıyla başlayan yeni süreçte Türkiye, Ermenistan ile alakaların düzeltilmesini gündeme almıştı. Bu kapsamda iki ülke tarafınca atanan özel temsilciler bugün Rusya’nın başşehri Moskova’da birinci kere yüz yüze gelecekler.
MASADA NELER VAR
Bugünkü görüşme öncesinde Ermenistan, Türk mallarına uyguladığı ithalat yasağını kaldırarak uygun niyet gösterisinde bulundu. Türkiye de Ermenistan’ın “Flyone Armenia” havayolu şirketine 2 Şubat’tan itibaren Erivan-İstanbul seferlerine başlama müsaadesi verdi. Bu gelişmeler normalleşmede önceliğin ekonomik bağlantılara verileceğine işaret ediyor.
İki ülke temsilcileri bugün evvel, ülkelerinin durumlarını ortaya koyacak. Müspet bir tablo oluşması halinde Gümrü-Kars demiryoluyla kara hudut kapısının açılması en değerli husus başlıkları olarak görülüyor. Uzmanlar, olumlu gündemin bozulmaması için Ermeni tarafının 1915 olaylarını gündeme getirmeyeceği görüşünde. Fransız haber ajansı AFP de bugünkü görüşmeler öncesi Ermenistan hükümetinin, “soykırım iddiaları” konusunu gündem haricinde bırakma teklifinde bulunduğunu aktardı.
daha sonraKİ ADIM NE
daha sonraki evre ise iki ülke içinde diplomatik temasın başlamasına yönelik görüşmeler olacak, lakin bu noktada Ankara’nın Erivan’dan birtakım talepleri bulunuyor. Ermenistan’ın Türkiye’den toprak talebinde bulunmadığını resmen ilan etmesi ve 1915 olaylarının siyasi gündem dışı bırakılarak iki ülkenin kuracağı tarih kuruluna devredilmesi öne çıkan talepler.
ESKİSİNDEN FARKI NE
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu yeni sürecin, 2009’da Zürih’te varılan fakat çabucak sonrasında feshedilen protokollerin devamı niteliğinde olmadığını belirtmişti. Bugünkü toplantı, 13 yıl öncesine kıyasla epeyce daha ümit verici bir ortamda yapılıyor. O devir Ermenistan’ın Azerbaycan’a ilişkin Dağlık Karabağ topraklarını işgal altında tutuyor olması sürecin çökmesinin en değerli sebebiydi. Artık, 2020’deki 44 günlük İkinci Karabağ Savaşı ile bu topraklar Azerbaycan’ın denetimine geçti ve değerli bir pürüz ortadan kalktı.
TEMSİLCİLER KİM
Müzakere masasında Türkiye’yi tecrübeli diplomat Serdar Kılıç temsil edecek. 64 yaşındaki Kılıç, Ermenistan Özel Temsilcisi olarak atanmadan evvel Beyrut, Tokyo ve Washington büyükelçisi olarak nazaranv yapmıştı. Öte yandan Ermenistan’ın çıkarları için masaya Meclis Lider Yardımcısı Ruben Rubinyan oturacak. 2018-2019 devrinde 9 ay müddetle Dışişleri Bakan Yardımcılığı yapan Rubinyan çabucak hemen 32 yaşında. Ermenistan’da Rubinyan’ın kıdemli Türk diplomatın eline su dökemeyeceği tenkitleri üzerine Paşinyan cephesindeki milletvekilleri, “Rubinyan, Erivan’dan verilen talimatları yerine getirecek. Olağanlaşma sürecinin gidişatına dair bir doküman imzalansa bile bu Ermenistan idaresinin onayıyla yapılacak. Bu yüzden Rubinyan’ın yaşını, uzunluğunu tartışma konusu yapmayı bırakın” savunmasını yaptı.
ALAKALARIN SEYRİ
-Türkiye, Sovyetlerin çökmesiyle 1991’de bağımsızlığını ilan eden Ermenistan’ı tanıyan birinci ülkelerden olmuş, peşinden Erivan’ı Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü’ne davet etmişti.
– Ancak bağlar, Ermenistan’ın Azerbaycan toprağı Dağlık Karabağ’ı işgal etmesiyle bozuldu, 1993’te iki ülke içinde direkt ticaret yasaklandı ve hudutlar kapatıldı.
– Olağanlaşma yolunda birinci adımlar 2008 yılında atıldı. İki ülke 2009’da alakaların nasıl bir daha başlatılacağına dair bir yol haritasına Zürih’te imza attılar. Lakin kelam konusu protokol, Ermeni diasporası ve milliyetçi partilerin muhalefeti niçiniyle başarısızlıkla sonuçlandı.
– 10 Kasım 2020’de Azerbaycan lehine sonuçlanan İkinci Karabağ Savaşı’nın akabinde bölgede yeni bir diyalog ortamı oluştu.
HUDUT ESNAFI UMUTLU
Taraflar içinde uzlaşı ihtimali, hudut kentlerinde yaşayanları umutlandırdı. Birinci Dağlık Karabağ Savaşı’nın akabinde 1993’te kapatılan Akyaka Hudut Kapısı, Kars esnafı için hayati kıymette. AFP’ye konuşan Akyaka Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi Müdürü Engin Yıldırım, “1993’te hudut kapatıldığından beri bölgemiz ülkenin kör noktası haline geldi. Hudut artık bizim dünyaya açılan tek penceremiz” dedi. Hudut kapatılmadan evvel Akyaka’daki tren istasyonundan yapılan seferlerle iki ülke içinde hem seyahat birebir vakitte ticaret düzenleniyordu.
AZERBAYCAN-ERMENİSTAN TANSİYONU ARTIYOR
DİPLOMASİ tarafında olumlu gelişmeler yaşanırken son günlerde Ermenistan ordusu, Azeri mevzilerine yönelik peş peşe akınlar gerçekleştirdi. 11 Ocak’ta Ermenistan askerinin açtığı ateş kararı 1 Azerbaycan askeri ömrünü kaybederken, Erivan ise hafta ortasında 2 askerlerinin öldüğünü deklare etti. Alandaki aksiliklerin masaya yansımasından telaş ediliyor.
AZERBAYCAN’ın geçen yıl Dağlık Karabağ’daki Ermenistan işgalini sonlandırmasıyla başlayan yeni süreçte Türkiye, Ermenistan ile alakaların düzeltilmesini gündeme almıştı. Bu kapsamda iki ülke tarafınca atanan özel temsilciler bugün Rusya’nın başşehri Moskova’da birinci kere yüz yüze gelecekler.
MASADA NELER VAR
Bugünkü görüşme öncesinde Ermenistan, Türk mallarına uyguladığı ithalat yasağını kaldırarak uygun niyet gösterisinde bulundu. Türkiye de Ermenistan’ın “Flyone Armenia” havayolu şirketine 2 Şubat’tan itibaren Erivan-İstanbul seferlerine başlama müsaadesi verdi. Bu gelişmeler normalleşmede önceliğin ekonomik bağlantılara verileceğine işaret ediyor.
İki ülke temsilcileri bugün evvel, ülkelerinin durumlarını ortaya koyacak. Müspet bir tablo oluşması halinde Gümrü-Kars demiryoluyla kara hudut kapısının açılması en değerli husus başlıkları olarak görülüyor. Uzmanlar, olumlu gündemin bozulmaması için Ermeni tarafının 1915 olaylarını gündeme getirmeyeceği görüşünde. Fransız haber ajansı AFP de bugünkü görüşmeler öncesi Ermenistan hükümetinin, “soykırım iddiaları” konusunu gündem haricinde bırakma teklifinde bulunduğunu aktardı.
daha sonraKİ ADIM NE
daha sonraki evre ise iki ülke içinde diplomatik temasın başlamasına yönelik görüşmeler olacak, lakin bu noktada Ankara’nın Erivan’dan birtakım talepleri bulunuyor. Ermenistan’ın Türkiye’den toprak talebinde bulunmadığını resmen ilan etmesi ve 1915 olaylarının siyasi gündem dışı bırakılarak iki ülkenin kuracağı tarih kuruluna devredilmesi öne çıkan talepler.
ESKİSİNDEN FARKI NE
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu yeni sürecin, 2009’da Zürih’te varılan fakat çabucak sonrasında feshedilen protokollerin devamı niteliğinde olmadığını belirtmişti. Bugünkü toplantı, 13 yıl öncesine kıyasla epeyce daha ümit verici bir ortamda yapılıyor. O devir Ermenistan’ın Azerbaycan’a ilişkin Dağlık Karabağ topraklarını işgal altında tutuyor olması sürecin çökmesinin en değerli sebebiydi. Artık, 2020’deki 44 günlük İkinci Karabağ Savaşı ile bu topraklar Azerbaycan’ın denetimine geçti ve değerli bir pürüz ortadan kalktı.
TEMSİLCİLER KİM
Müzakere masasında Türkiye’yi tecrübeli diplomat Serdar Kılıç temsil edecek. 64 yaşındaki Kılıç, Ermenistan Özel Temsilcisi olarak atanmadan evvel Beyrut, Tokyo ve Washington büyükelçisi olarak nazaranv yapmıştı. Öte yandan Ermenistan’ın çıkarları için masaya Meclis Lider Yardımcısı Ruben Rubinyan oturacak. 2018-2019 devrinde 9 ay müddetle Dışişleri Bakan Yardımcılığı yapan Rubinyan çabucak hemen 32 yaşında. Ermenistan’da Rubinyan’ın kıdemli Türk diplomatın eline su dökemeyeceği tenkitleri üzerine Paşinyan cephesindeki milletvekilleri, “Rubinyan, Erivan’dan verilen talimatları yerine getirecek. Olağanlaşma sürecinin gidişatına dair bir doküman imzalansa bile bu Ermenistan idaresinin onayıyla yapılacak. Bu yüzden Rubinyan’ın yaşını, uzunluğunu tartışma konusu yapmayı bırakın” savunmasını yaptı.
ALAKALARIN SEYRİ
-Türkiye, Sovyetlerin çökmesiyle 1991’de bağımsızlığını ilan eden Ermenistan’ı tanıyan birinci ülkelerden olmuş, peşinden Erivan’ı Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü’ne davet etmişti.
– Ancak bağlar, Ermenistan’ın Azerbaycan toprağı Dağlık Karabağ’ı işgal etmesiyle bozuldu, 1993’te iki ülke içinde direkt ticaret yasaklandı ve hudutlar kapatıldı.
– Olağanlaşma yolunda birinci adımlar 2008 yılında atıldı. İki ülke 2009’da alakaların nasıl bir daha başlatılacağına dair bir yol haritasına Zürih’te imza attılar. Lakin kelam konusu protokol, Ermeni diasporası ve milliyetçi partilerin muhalefeti niçiniyle başarısızlıkla sonuçlandı.
– 10 Kasım 2020’de Azerbaycan lehine sonuçlanan İkinci Karabağ Savaşı’nın akabinde bölgede yeni bir diyalog ortamı oluştu.
HUDUT ESNAFI UMUTLU
Taraflar içinde uzlaşı ihtimali, hudut kentlerinde yaşayanları umutlandırdı. Birinci Dağlık Karabağ Savaşı’nın akabinde 1993’te kapatılan Akyaka Hudut Kapısı, Kars esnafı için hayati kıymette. AFP’ye konuşan Akyaka Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi Müdürü Engin Yıldırım, “1993’te hudut kapatıldığından beri bölgemiz ülkenin kör noktası haline geldi. Hudut artık bizim dünyaya açılan tek penceremiz” dedi. Hudut kapatılmadan evvel Akyaka’daki tren istasyonundan yapılan seferlerle iki ülke içinde hem seyahat birebir vakitte ticaret düzenleniyordu.
AZERBAYCAN-ERMENİSTAN TANSİYONU ARTIYOR
DİPLOMASİ tarafında olumlu gelişmeler yaşanırken son günlerde Ermenistan ordusu, Azeri mevzilerine yönelik peş peşe akınlar gerçekleştirdi. 11 Ocak’ta Ermenistan askerinin açtığı ateş kararı 1 Azerbaycan askeri ömrünü kaybederken, Erivan ise hafta ortasında 2 askerlerinin öldüğünü deklare etti. Alandaki aksiliklerin masaya yansımasından telaş ediliyor.