Koray
Yeni Üye
Gösteren ve Gösterilen Nedir?
1. Tanım ve Temel Kavramlar
Gösteren ve gösterilen, semiyotikte önemli kavramlardır. Gösteren, Ferdinand de Saussure'un dilbilgisel semiyolojisinde, işaretin sesleşmemiş, soyutlanmış ve belirli bir anlamı olan kısmıdır. Örneğin, kelime "ağaç" sesleşmiş bir gösterendir. Gösterilen ise, gösterenin temsil ettiği nesne, kavram veya gerçeklik dünyasındaki varlıktır. Yani, "ağaç" kelimesinin gösterileni, gerçek bir ağaçtır.
2. Gösteren ve Gösterilen Arasındaki İlişki
Gösteren ve gösterilen arasındaki ilişki semiyotikte önemlidir çünkü dilin nasıl işlediğini anlamamıza yardımcı olur. Charles Sanders Peirce'in semiyotik modelinde, gösteren ve gösterilen arasında ikinci bir öğe daha vardır: işaret. İşaret, gösterenin ve gösterilenin arasındaki bağı oluşturan fiziksel veya zihinsel öğedir. Örneğin, bir resimdeki ağaç işarettir ve resmin izleyiciye temsil ettiği ağaç gösterilendir.
3. Gösteren ve Gösterilenin Örnekleri
Bu kavramları anlamak için örnekler vermek faydalı olabilir. Bir trafik işareti, "dur" işareti gibi, gösterenin bir örneğidir. Bu işaretin gösterileni, sürücülere bir dur işareti vermek ve trafik akışını düzenlemektir. Birçok dildeki kelimeler de gösteren ve gösterilen arasındaki ilişkiyi gösterir. Örneğin, İngilizce'deki "cat" kelimesi gösterendir ve gerçek bir kedi gösterilenidir.
4. Kültürel ve Sosyal Bağlamlar
Gösteren ve gösterilen kavramları dilin yanı sıra kültürel ve sosyal bağlamlarda da önemlidir. Bir kültürdeki semboller ve simgeler, genellikle belirli gösterenleri temsil eder ve belirli gösterilenleri çağrıştırır. Örneğin, kırmızı bir kalp sembolü aşkı gösteren bir semboldür ve romantizm veya sevgi gibi gösterilenleri çağrıştırır.
5. Gösteren ve Gösterilenin Değişkenliği
Gösteren ve gösterilen kavramları sabit değildir ve zamanla değişebilir. Bir gösterenin temsil ettiği gösterilen, kültürel, sosyal veya tarihsel bağlamlara göre farklılık gösterebilir. Örneğin, bir sembolün anlamı zaman içinde evrilebilir veya bir kültürden diğerine farklılık gösterebilir.
6. Sonuç
Gösteren ve gösterilen kavramları, dilin ve sembollerin nasıl işlediğini anlamak için önemlidir. Bu kavramlar, semiyotikte ve iletişim biliminde temel kavramlardır ve dilin nasıl anlamlar ürettiğini anlamamıza yardımcı olur. Ayrıca, kültürel ve sosyal bağlamlarda da önemli bir rol oynarlar, çünkü semboller ve simgeler genellikle belirli gösterenleri temsil eder ve belirli gösterilenleri çağrıştırır.
1. Tanım ve Temel Kavramlar
Gösteren ve gösterilen, semiyotikte önemli kavramlardır. Gösteren, Ferdinand de Saussure'un dilbilgisel semiyolojisinde, işaretin sesleşmemiş, soyutlanmış ve belirli bir anlamı olan kısmıdır. Örneğin, kelime "ağaç" sesleşmiş bir gösterendir. Gösterilen ise, gösterenin temsil ettiği nesne, kavram veya gerçeklik dünyasındaki varlıktır. Yani, "ağaç" kelimesinin gösterileni, gerçek bir ağaçtır.
2. Gösteren ve Gösterilen Arasındaki İlişki
Gösteren ve gösterilen arasındaki ilişki semiyotikte önemlidir çünkü dilin nasıl işlediğini anlamamıza yardımcı olur. Charles Sanders Peirce'in semiyotik modelinde, gösteren ve gösterilen arasında ikinci bir öğe daha vardır: işaret. İşaret, gösterenin ve gösterilenin arasındaki bağı oluşturan fiziksel veya zihinsel öğedir. Örneğin, bir resimdeki ağaç işarettir ve resmin izleyiciye temsil ettiği ağaç gösterilendir.
3. Gösteren ve Gösterilenin Örnekleri
Bu kavramları anlamak için örnekler vermek faydalı olabilir. Bir trafik işareti, "dur" işareti gibi, gösterenin bir örneğidir. Bu işaretin gösterileni, sürücülere bir dur işareti vermek ve trafik akışını düzenlemektir. Birçok dildeki kelimeler de gösteren ve gösterilen arasındaki ilişkiyi gösterir. Örneğin, İngilizce'deki "cat" kelimesi gösterendir ve gerçek bir kedi gösterilenidir.
4. Kültürel ve Sosyal Bağlamlar
Gösteren ve gösterilen kavramları dilin yanı sıra kültürel ve sosyal bağlamlarda da önemlidir. Bir kültürdeki semboller ve simgeler, genellikle belirli gösterenleri temsil eder ve belirli gösterilenleri çağrıştırır. Örneğin, kırmızı bir kalp sembolü aşkı gösteren bir semboldür ve romantizm veya sevgi gibi gösterilenleri çağrıştırır.
5. Gösteren ve Gösterilenin Değişkenliği
Gösteren ve gösterilen kavramları sabit değildir ve zamanla değişebilir. Bir gösterenin temsil ettiği gösterilen, kültürel, sosyal veya tarihsel bağlamlara göre farklılık gösterebilir. Örneğin, bir sembolün anlamı zaman içinde evrilebilir veya bir kültürden diğerine farklılık gösterebilir.
6. Sonuç
Gösteren ve gösterilen kavramları, dilin ve sembollerin nasıl işlediğini anlamak için önemlidir. Bu kavramlar, semiyotikte ve iletişim biliminde temel kavramlardır ve dilin nasıl anlamlar ürettiğini anlamamıza yardımcı olur. Ayrıca, kültürel ve sosyal bağlamlarda da önemli bir rol oynarlar, çünkü semboller ve simgeler genellikle belirli gösterenleri temsil eder ve belirli gösterilenleri çağrıştırır.