Haber-Fotoğraf: Yakup ÖNAL
Sevinç ve Erdal İnönü Vakfı bünyesinde yürütülen MAREM (Marmara İzleme Projesi) kapsamında 6 Ocak 2021 tarihinden bugüne, Marmara Denizi genelinde toplam 200 istasyon ve 450 farklı noktada sürdürülen deniz çalışmalarının “Kütlesel Müsilaj Oluşumunun Durumu ve Marmara Denizi Ekosisteminde Bıraktığı Tesirler” isimli alt başlıklı deniz çalışma ayağı sonuçlandı.
Proje başkanı Hidrobiyolog Levent Artüz, 10 gün süren çalışma ilgili T24’e yaptığı açıklamada, “Birinci ölçüm ve müşahedelere göre iş müsilaj problemini epey lakin fazlaca aşmış durumda. Çalışmalar sırasında epey vahim ve çarpıcı sonuçlar elde ettik.” dedi.
28 Ağustos 2021 tarihinde Tekirdağ/Mürefte limanından başlayan çalışmaya farklı disiplinlerden Kimyasal-Fiziksel- Biyolojik Oşinografi, Kimya, Ağırmetal, Mikrobiyoloji, İhtiyoloji (balık bilimi) ve Hidrobiyoloji Bahislerinde Müsilajın tesirleri üzerine bir çalışma başlatıldı ve çalışma bir daha Mürefte limanında 4 Eylül tarihinde sonlandı.
Çalışma hakkında konuşan Marmara Denizi’nin Değişen Oşinografik Kaidelerinin İzlenmesi Projesi’nin Başkanı Hidrobiyolog M. Levent Artüz, yaptığı açıklamada, “Müsilajın deniz ortamı içersinde fazlaca farklı safhaları var, kamuoyu su üzerinde örtü halindeki safhası ile ilgilense de müsilaj hacminden büyük ölçülerde kaybetmeden farklı safhalar halinde bütün Marmara Denizi’nde hala mevcut. Yani müsilaj olduğu üzere Marmara Denizi’nde duruyor lakin formu farklı.
Hidrobiyolog M. Levent Artüz
Doğal olarak ufak bir kısmı bakteriolojik olarak ayrışmaya başlamış durumda, bu ayrışmanın hızlanması için ortamda kâfi çözünmüş oksijen gerekli, fakat bu mevcut değil. Bir de bu kütleyi parçalayacak mikroorganizmaların nasıl bir sorun oluşturacağı da başka bir husus. Çalışmalar sırasında hayli vahim ve çarpıcı sonuçlar elde ettik. Birkaç gün bu sonuçlardaki yanılma hissemizi test etmek için harcayacağız, durum o kadar vahim ki yanılmış olmamızı umuyorum.
Birinci ölçüm ve müşahedelere nazaran iş müsilaj sıkıntısını epey lakin hayli aşmış durumda. ‘Bu yılki görüntüyü arayacağız, bundan daha sonraki felaket bunu (müsilajı) arattıracak nitelikte olacak’ demiştim, sanırım o duruma geldik. Şimdilik bunları söyleyebilirim, tahliller sonuçlandığında geniş kapsamlı olarak durumu kamuoyuna duyuracağız.
“
“Canlı çeşitliliği ‘yok’ sözü ile anlatılabilir”
2013 yılında Ergene Deşarjı ile ilgili yaptıkları ihtarların çıktığını belirten Artüz, vahim ögelerden birinin de Ergene Deşarjı olduğuna işaret ederek, “Marmara Denizi büyük bir kısmı ile gri renge bulandı, suda çözünmüş oksijen düzeyleri deşarj tesir alanı ortasında tabana vurmuş durumda. Canlı çeşitliliği ise lakin “yok” sözü ile anlatılabilir. Marmara’yı bu hale soktuk lakin Ergene deşarjı ile fazlaca kısa bir süre daha sonra Karadeniz’i kaybedeceğiz, Kuzey Ege Denizi’ni fazlaca lakin fazlaca büyük bir risk altına sokacağız. Ergene deşarjı durdurulup rezerve edilmeli. Ergene suyu arıtılarak ziraî sulamada kullanılmalıdır” dedi.
Yapılan çalışmalar sırasında 1273 metre derinlikten numune aldıklarını tabir eden Artüz, “Geçtiğimiz yaptığımız çalışmalara bakılırsa tiplerin % 60’ını bu sene bulamadık. Balıkçılık bölümü açısından daha sıkıntı günler geliyor. Avlanma yasağı 1 Eylül’de kalktı. Marmara Denizinde avlanan balık çeşitleri ve tiplerine bakıldığında bu görülecektir. Rastgele bir balıkçı ile konuşulduğunda da bilimsel açıklamaya gerek duyulmadan geldiğimiz durum görünecektir.” sözlerini kullandı.
Aksiyon Planı var, hareket yok!
Etraf ve Şehircilik Bakanlığı tarafınca açıklanan 21 unsurluk hareket planını olumlu bulduğunu belirten Artüz, “Ortada plan var lakin aksiyon yok. Geçen müddette ne yapıldı diye sorsak; kanun, tüzük, yönetmelik ismine plan var lakin hareket yok diyeceğiz. Marmara Denizini plan değil, denizi kurtaracak aksiyon kurtarır.” dedi.
Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi tarafınca desteklenen çalışmaya bilimsel takım olarak MAREM Proje Başkanı Hidrobiyolog M. Levent Artüz, MAREM Proje Koordinatörü Elek. Müh O. Bülent Artüz ve Dr. Öğr. Üyesi Aydın Dönmez, Prof. Dr. Bahattin Yalçın, Prof. Dr. Dumrul Gülen, Prof. Dr. Celal Kurtuluş Buruk, Dr. Mustafa Varlıklı, Dr. Mine Aydın Kurç, Dr. Mehmet Burak Aksu, Arş. Gör. Furkan Meletli, Arş. Gör. Mücahit Özdemir, Kimya Yük. Müh. Hakan Hür, Kimyager Nihal Kuzu, Su Eserleri Müh. Gülbüke Yağcı, Mehmet Mücahit Güncü, Su Eserleri Yük. Müh. Oğuz Olgaç Erişti ve kameraman Fatih Dedeoğlu katıldılar.
Gemi mürettebatı olarak; Kaptan Ali Aktay, 2.Kaptan Kemal Karanfil, 3.Kaptan Erdoğan Denizli, Vinç operatörü Gökhan Ballı ve aşçı Hasan Dingil katıldı.
Sevinç ve Erdal İnönü Vakfı bünyesinde yürütülen MAREM (Marmara İzleme Projesi) kapsamında 6 Ocak 2021 tarihinden bugüne, Marmara Denizi genelinde toplam 200 istasyon ve 450 farklı noktada sürdürülen deniz çalışmalarının “Kütlesel Müsilaj Oluşumunun Durumu ve Marmara Denizi Ekosisteminde Bıraktığı Tesirler” isimli alt başlıklı deniz çalışma ayağı sonuçlandı.
Proje başkanı Hidrobiyolog Levent Artüz, 10 gün süren çalışma ilgili T24’e yaptığı açıklamada, “Birinci ölçüm ve müşahedelere göre iş müsilaj problemini epey lakin fazlaca aşmış durumda. Çalışmalar sırasında epey vahim ve çarpıcı sonuçlar elde ettik.” dedi.
28 Ağustos 2021 tarihinde Tekirdağ/Mürefte limanından başlayan çalışmaya farklı disiplinlerden Kimyasal-Fiziksel- Biyolojik Oşinografi, Kimya, Ağırmetal, Mikrobiyoloji, İhtiyoloji (balık bilimi) ve Hidrobiyoloji Bahislerinde Müsilajın tesirleri üzerine bir çalışma başlatıldı ve çalışma bir daha Mürefte limanında 4 Eylül tarihinde sonlandı.
Çalışma hakkında konuşan Marmara Denizi’nin Değişen Oşinografik Kaidelerinin İzlenmesi Projesi’nin Başkanı Hidrobiyolog M. Levent Artüz, yaptığı açıklamada, “Müsilajın deniz ortamı içersinde fazlaca farklı safhaları var, kamuoyu su üzerinde örtü halindeki safhası ile ilgilense de müsilaj hacminden büyük ölçülerde kaybetmeden farklı safhalar halinde bütün Marmara Denizi’nde hala mevcut. Yani müsilaj olduğu üzere Marmara Denizi’nde duruyor lakin formu farklı.
Hidrobiyolog M. Levent Artüz
Doğal olarak ufak bir kısmı bakteriolojik olarak ayrışmaya başlamış durumda, bu ayrışmanın hızlanması için ortamda kâfi çözünmüş oksijen gerekli, fakat bu mevcut değil. Bir de bu kütleyi parçalayacak mikroorganizmaların nasıl bir sorun oluşturacağı da başka bir husus. Çalışmalar sırasında hayli vahim ve çarpıcı sonuçlar elde ettik. Birkaç gün bu sonuçlardaki yanılma hissemizi test etmek için harcayacağız, durum o kadar vahim ki yanılmış olmamızı umuyorum.
Birinci ölçüm ve müşahedelere nazaran iş müsilaj sıkıntısını epey lakin hayli aşmış durumda. ‘Bu yılki görüntüyü arayacağız, bundan daha sonraki felaket bunu (müsilajı) arattıracak nitelikte olacak’ demiştim, sanırım o duruma geldik. Şimdilik bunları söyleyebilirim, tahliller sonuçlandığında geniş kapsamlı olarak durumu kamuoyuna duyuracağız.
“
“Canlı çeşitliliği ‘yok’ sözü ile anlatılabilir”
2013 yılında Ergene Deşarjı ile ilgili yaptıkları ihtarların çıktığını belirten Artüz, vahim ögelerden birinin de Ergene Deşarjı olduğuna işaret ederek, “Marmara Denizi büyük bir kısmı ile gri renge bulandı, suda çözünmüş oksijen düzeyleri deşarj tesir alanı ortasında tabana vurmuş durumda. Canlı çeşitliliği ise lakin “yok” sözü ile anlatılabilir. Marmara’yı bu hale soktuk lakin Ergene deşarjı ile fazlaca kısa bir süre daha sonra Karadeniz’i kaybedeceğiz, Kuzey Ege Denizi’ni fazlaca lakin fazlaca büyük bir risk altına sokacağız. Ergene deşarjı durdurulup rezerve edilmeli. Ergene suyu arıtılarak ziraî sulamada kullanılmalıdır” dedi.
Yapılan çalışmalar sırasında 1273 metre derinlikten numune aldıklarını tabir eden Artüz, “Geçtiğimiz yaptığımız çalışmalara bakılırsa tiplerin % 60’ını bu sene bulamadık. Balıkçılık bölümü açısından daha sıkıntı günler geliyor. Avlanma yasağı 1 Eylül’de kalktı. Marmara Denizinde avlanan balık çeşitleri ve tiplerine bakıldığında bu görülecektir. Rastgele bir balıkçı ile konuşulduğunda da bilimsel açıklamaya gerek duyulmadan geldiğimiz durum görünecektir.” sözlerini kullandı.
Aksiyon Planı var, hareket yok!
Etraf ve Şehircilik Bakanlığı tarafınca açıklanan 21 unsurluk hareket planını olumlu bulduğunu belirten Artüz, “Ortada plan var lakin aksiyon yok. Geçen müddette ne yapıldı diye sorsak; kanun, tüzük, yönetmelik ismine plan var lakin hareket yok diyeceğiz. Marmara Denizini plan değil, denizi kurtaracak aksiyon kurtarır.” dedi.
Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi tarafınca desteklenen çalışmaya bilimsel takım olarak MAREM Proje Başkanı Hidrobiyolog M. Levent Artüz, MAREM Proje Koordinatörü Elek. Müh O. Bülent Artüz ve Dr. Öğr. Üyesi Aydın Dönmez, Prof. Dr. Bahattin Yalçın, Prof. Dr. Dumrul Gülen, Prof. Dr. Celal Kurtuluş Buruk, Dr. Mustafa Varlıklı, Dr. Mine Aydın Kurç, Dr. Mehmet Burak Aksu, Arş. Gör. Furkan Meletli, Arş. Gör. Mücahit Özdemir, Kimya Yük. Müh. Hakan Hür, Kimyager Nihal Kuzu, Su Eserleri Müh. Gülbüke Yağcı, Mehmet Mücahit Güncü, Su Eserleri Yük. Müh. Oğuz Olgaç Erişti ve kameraman Fatih Dedeoğlu katıldılar.
Gemi mürettebatı olarak; Kaptan Ali Aktay, 2.Kaptan Kemal Karanfil, 3.Kaptan Erdoğan Denizli, Vinç operatörü Gökhan Ballı ve aşçı Hasan Dingil katıldı.