İran Dışişleri Bakanı Şık: Reisi’nin ülkemizi uygun yöneteceğine inanıyorum
Anadolu Ajansı’nın (AA) “Global Bağlantı Ortağı” olduğu Antalya Diplomasi Forumu kapsamında düzenlenen ve gazeteci Sami Zeidan’ın yönettiği “İran’ın Komşuluk Doktrini” başlıklı söyleşiye İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Şık konuşmacı olarak katıldı.
İran’daki en sıcak gündem olan seçimlerin ve aday olmak isteyen birtakım değerli isimlerin de ortalarında olduğu biroldukça kişinin adaylığının veto edilmesinin seçimlere etkisinin sorulması üzerine Şık, “Belki yüzde yüz istenilen bir seçim olmadı lakin şu an artık geldiğimiz durumda seçilmiş yeni bir cumhurbaşkanımız var. Sayın Reisi’yi uzun yıllardır tanıyorum, kendisi yeterli ve mantıklı bir insan. Ülkemizi düzgün yöneteceğine inanıyorum. İran’ın dış siyaseti uzlaşı üzerinedir ve bu siyaset yeni hükümet devrinde de devam edecek.” diye konuştu.
VİYANA’DAKİ NÜKLEER GÖRÜŞMELER AĞUSTOSTAN EVVEL SONUÇLANABİLİR
Konuşmasının devamında Avusturya’nın başşehri Viyana’da İran nükleer mutabakatının tam olarak uygulanması ve ABD’nin mutabakata dönüşünün ele alındığı görüşmelere ait değerlendirmelerde bulunan Şık, görüşmelerin âlâ tarafta ilerlediğini belirtti
Yeni hükümetin nazaranve geleceği ağustos ayından evvel son muahedeye varılabileceğini tabir eden Şık, “gorev müddetimizi tamamlamadan bu sorunun çözüleceğini düşünüyorum. Ağustos ortasına kadar misyonumuza devam edeceğiz, hayli daha öncesinden tahlile kavuşacağımızı düşünüyorum. Viyana’da sürdürülen görüşmelerde şu an son mutabakat metni epeyce daha netleşti.” dedi.
Nükleer muahedenin uygulanmasının önünde hangi manilerin kaldığının sorulması üzerine Şık, “ABD muahededen tek taraflı çekildiği için muahedeyi ihlal ettiğini kabul etmelidir. Sırf ABD’nin mutabakattaki yükümlülüklerini uygulaması gerekiyor. Maniler aşılamayacak mahzurlar değil.” tabirlerini kullandı.
Şık, ABD Lideri Biden idaresinin, Trump devrindeki siyasetlerden vazgeçmesi gerektiğini belirterek şu biçimde konuştu:
“Biden idaresi aslında Trump’ın yaklaşımının başarısızlıkla sonuçlandığını biliyor lakin bir daha de o politikayı devam ettirmeye meyilli görünüyor. O yüzden bir pürüzle karşı karşıyayız. Bu yaptırımlar mantıklı yaptırımlar değil ve maalesef Avrupa Birliği de ABD’nin yaptırımlarına ahenk sağladı lakin Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nun bu mevzudaki tavrına bakıldığında ABD’nin İran’a karşı yaptırım teklifleri 13 oya karşı 2 oyla reddedildi. Bunlar ABD açısından görülmemiş şeyler. ABD idaresi bu hususta büsbütün izole olduğunu görmek zorunda. Washington, finans kurumlarının üzerinde tesirlere sahip olsa da bütün bu tesirlerine karşın memleketler arası alanda attığı adımlar yasal değildir.”
ABD Lideri Biden’ın dürüst olup olmadığına dair sorulan soruya Şık, “Bu hususa girmeyelim lakin bence Biden, İran konusunda daha gerçekçi ve İran’ı daha güzel tanıyor. Bence Biden ile çalışmak Trump ile iş yapmaktan fazlaca daha kolay.” dedi.
SUUDİ ARABİSTAN İLE BAĞDAT’TA ÜÇ CİNS KAPSAMLI GÖRÜŞMELER
İran ile Suudi Arabistan’ın alakaları düzeltmek için Irak’ın orta buluculuğunda direkt görüşmelere başlamasıyla ilgili sorulan soruya da cevap veren Şık, Riyad idaresiyle Dışişleri Bakanlığı, İstihbarat Bakanlığı ve askeri yetkililerin de katıldığı kapsamlı görüşmeler yaptıklarını belirtti.
Görüşmelerin ne kademede olduğuna dair net bir bilgi paylaşmayan Şık, “Suudi Arabistan’la diyalogların başlaması âlâ oldu. Bağdat’ta üç çeşit görüşmelerimiz oldu. Ulusal Güvenlik Yüksek Kurulu, Dışişleri, istihbarat ve ordu üzere farklı idare üniteleri temsil edildi. Müzakerelere ben katılmadım fakat tahlile ulaşabileceğimizi biliyorum. Aramızdaki farklılıkları çözmemek için bir pürüz yok.” değerlendirmesinde bulundu.
İran’ın Yemen’deki Husilere silah yardımı yapıp yapmadığına ait Şık, “Biz Yemen’e ilaç ve besin yardımı gönderememişken nasıl silah yardımı yapacağız? Kendileri silah yapmayı esasen biliyorlar.” tabirlerini kullandı.
Yemen’deki sorunun fakat tarafların orta noktada buluşmasıyla çözüleceğini belirten Şık, “Yemen’deki okulları bombalayanlar hastaneleri pazar yerlerini bombalayanlar İran değil. Biz 2014 Nisan’da yemen çatışması yeni başlamışken çabucak ateşkes çabucak insani yardım daveti yapmıştık. Neredeyse 6 yıl geçti hala tahlile ulaşamadık. Bir savaşla elde edemedikleri şeyi müzakereyle elde edemezler. Orta noktada buluşmaları gerekiyor.” biçiminde konuştu.
“TÜRKİYE VE RUSYA’NIN SURİYE’DEKİ YAKLAŞIMINDAN ÇOK MEMNUNUZ”
Suriye’de insanlığa karşı kabahatler işlendiğine ait BM raporları olduğu ve İran’ın Suriye’ye takviye konusunda pişmanlık duyup duymadığının sorulması üzerine Şık, “Suriye konusunda hepimizin farklı alternatifleri vardı lakin bunları kaçırdık. Aşırılığa karşı uğraş edenlerin yanında olmalıyız lakin evet pişmanlık duyduğumuz şeyler var. Suriye’deki her bir can kaybıyla ilgili hepimizin sorumluluğu var. Çok daha güzel ve daha kapsayıcı yaklaşım belirleyebilirdik.” dedi.
Şık, İran, Türkiye ve Rusya’nın Suriye’deki krizi bitmiş oldurmeye yönelik başlatmış olduğu sürecin olumlu olduğunu belirterek, “Biz, Türkiye ve Rusya’nın Suriye’deki yaklaşımından hayli mutluyuz. Astana sürecini başlatmış olduğumızda birfazlaca dostumuz bunun boş bir efor olduğunu düşünmüştü lakin âlâ ki başlamışız her ne kadar birbirimizle tam olarak hemfikir olmasak da Türkiye ve Rusya ile birlikte masaya oturabildik ve daha fazla kan dökülmesini durdurabildik. Umuyorum siyasi süreçlerde de tıpkı ilgileri devam ettirebiliriz.” diye konuştu.
Anadolu Ajansı’nın (AA) “Global Bağlantı Ortağı” olduğu Antalya Diplomasi Forumu kapsamında düzenlenen ve gazeteci Sami Zeidan’ın yönettiği “İran’ın Komşuluk Doktrini” başlıklı söyleşiye İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Şık konuşmacı olarak katıldı.
İran’daki en sıcak gündem olan seçimlerin ve aday olmak isteyen birtakım değerli isimlerin de ortalarında olduğu biroldukça kişinin adaylığının veto edilmesinin seçimlere etkisinin sorulması üzerine Şık, “Belki yüzde yüz istenilen bir seçim olmadı lakin şu an artık geldiğimiz durumda seçilmiş yeni bir cumhurbaşkanımız var. Sayın Reisi’yi uzun yıllardır tanıyorum, kendisi yeterli ve mantıklı bir insan. Ülkemizi düzgün yöneteceğine inanıyorum. İran’ın dış siyaseti uzlaşı üzerinedir ve bu siyaset yeni hükümet devrinde de devam edecek.” diye konuştu.
VİYANA’DAKİ NÜKLEER GÖRÜŞMELER AĞUSTOSTAN EVVEL SONUÇLANABİLİR
Konuşmasının devamında Avusturya’nın başşehri Viyana’da İran nükleer mutabakatının tam olarak uygulanması ve ABD’nin mutabakata dönüşünün ele alındığı görüşmelere ait değerlendirmelerde bulunan Şık, görüşmelerin âlâ tarafta ilerlediğini belirtti
Yeni hükümetin nazaranve geleceği ağustos ayından evvel son muahedeye varılabileceğini tabir eden Şık, “gorev müddetimizi tamamlamadan bu sorunun çözüleceğini düşünüyorum. Ağustos ortasına kadar misyonumuza devam edeceğiz, hayli daha öncesinden tahlile kavuşacağımızı düşünüyorum. Viyana’da sürdürülen görüşmelerde şu an son mutabakat metni epeyce daha netleşti.” dedi.
Nükleer muahedenin uygulanmasının önünde hangi manilerin kaldığının sorulması üzerine Şık, “ABD muahededen tek taraflı çekildiği için muahedeyi ihlal ettiğini kabul etmelidir. Sırf ABD’nin mutabakattaki yükümlülüklerini uygulaması gerekiyor. Maniler aşılamayacak mahzurlar değil.” tabirlerini kullandı.
Şık, ABD Lideri Biden idaresinin, Trump devrindeki siyasetlerden vazgeçmesi gerektiğini belirterek şu biçimde konuştu:
“Biden idaresi aslında Trump’ın yaklaşımının başarısızlıkla sonuçlandığını biliyor lakin bir daha de o politikayı devam ettirmeye meyilli görünüyor. O yüzden bir pürüzle karşı karşıyayız. Bu yaptırımlar mantıklı yaptırımlar değil ve maalesef Avrupa Birliği de ABD’nin yaptırımlarına ahenk sağladı lakin Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nun bu mevzudaki tavrına bakıldığında ABD’nin İran’a karşı yaptırım teklifleri 13 oya karşı 2 oyla reddedildi. Bunlar ABD açısından görülmemiş şeyler. ABD idaresi bu hususta büsbütün izole olduğunu görmek zorunda. Washington, finans kurumlarının üzerinde tesirlere sahip olsa da bütün bu tesirlerine karşın memleketler arası alanda attığı adımlar yasal değildir.”
ABD Lideri Biden’ın dürüst olup olmadığına dair sorulan soruya Şık, “Bu hususa girmeyelim lakin bence Biden, İran konusunda daha gerçekçi ve İran’ı daha güzel tanıyor. Bence Biden ile çalışmak Trump ile iş yapmaktan fazlaca daha kolay.” dedi.
SUUDİ ARABİSTAN İLE BAĞDAT’TA ÜÇ CİNS KAPSAMLI GÖRÜŞMELER
İran ile Suudi Arabistan’ın alakaları düzeltmek için Irak’ın orta buluculuğunda direkt görüşmelere başlamasıyla ilgili sorulan soruya da cevap veren Şık, Riyad idaresiyle Dışişleri Bakanlığı, İstihbarat Bakanlığı ve askeri yetkililerin de katıldığı kapsamlı görüşmeler yaptıklarını belirtti.
Görüşmelerin ne kademede olduğuna dair net bir bilgi paylaşmayan Şık, “Suudi Arabistan’la diyalogların başlaması âlâ oldu. Bağdat’ta üç çeşit görüşmelerimiz oldu. Ulusal Güvenlik Yüksek Kurulu, Dışişleri, istihbarat ve ordu üzere farklı idare üniteleri temsil edildi. Müzakerelere ben katılmadım fakat tahlile ulaşabileceğimizi biliyorum. Aramızdaki farklılıkları çözmemek için bir pürüz yok.” değerlendirmesinde bulundu.
İran’ın Yemen’deki Husilere silah yardımı yapıp yapmadığına ait Şık, “Biz Yemen’e ilaç ve besin yardımı gönderememişken nasıl silah yardımı yapacağız? Kendileri silah yapmayı esasen biliyorlar.” tabirlerini kullandı.
Yemen’deki sorunun fakat tarafların orta noktada buluşmasıyla çözüleceğini belirten Şık, “Yemen’deki okulları bombalayanlar hastaneleri pazar yerlerini bombalayanlar İran değil. Biz 2014 Nisan’da yemen çatışması yeni başlamışken çabucak ateşkes çabucak insani yardım daveti yapmıştık. Neredeyse 6 yıl geçti hala tahlile ulaşamadık. Bir savaşla elde edemedikleri şeyi müzakereyle elde edemezler. Orta noktada buluşmaları gerekiyor.” biçiminde konuştu.
“TÜRKİYE VE RUSYA’NIN SURİYE’DEKİ YAKLAŞIMINDAN ÇOK MEMNUNUZ”
Suriye’de insanlığa karşı kabahatler işlendiğine ait BM raporları olduğu ve İran’ın Suriye’ye takviye konusunda pişmanlık duyup duymadığının sorulması üzerine Şık, “Suriye konusunda hepimizin farklı alternatifleri vardı lakin bunları kaçırdık. Aşırılığa karşı uğraş edenlerin yanında olmalıyız lakin evet pişmanlık duyduğumuz şeyler var. Suriye’deki her bir can kaybıyla ilgili hepimizin sorumluluğu var. Çok daha güzel ve daha kapsayıcı yaklaşım belirleyebilirdik.” dedi.
Şık, İran, Türkiye ve Rusya’nın Suriye’deki krizi bitmiş oldurmeye yönelik başlatmış olduğu sürecin olumlu olduğunu belirterek, “Biz, Türkiye ve Rusya’nın Suriye’deki yaklaşımından hayli mutluyuz. Astana sürecini başlatmış olduğumızda birfazlaca dostumuz bunun boş bir efor olduğunu düşünmüştü lakin âlâ ki başlamışız her ne kadar birbirimizle tam olarak hemfikir olmasak da Türkiye ve Rusya ile birlikte masaya oturabildik ve daha fazla kan dökülmesini durdurabildik. Umuyorum siyasi süreçlerde de tıpkı ilgileri devam ettirebiliriz.” diye konuştu.