İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) akademisyenleri, Marmara Denizi’ni tehdit eden müsilaj (Deniz salyası) problemine ait teknik bir kıymetlendirme raporu hazırladı. Raporda, 10 unsurluk teklif paketine de yer verilirken, Marmara’ya verilen atık su ölçüsünün azaltılması gerektiği, bunun sanayi bölgelerinin kontrolünün öncelikli hale getirilmesi ve ileri biyolojik atık su arıtma tesislerinin işletiminin yaygınlaştırılması gerektiği açıklandı.
Raporda, İTÜ öğretim üyelerinden Prof. Dr. İsmail Koyuncu, Prof. Dr. İzzet Öztürk, Prof. Dr. Mustafa Yanalak, Prof. Dr. Özcan Arslan, Doç. Dr. Ebru Dülekgürgen, Doç. Dr. Mustafa Cihan Erşahin ve Dr. Öğr. Üyesi Türker Türken’in müsilaj meselesine ait görüş ve teklifleri yer alıyor.
Belediye atık sularının yüzde 53’ü mekanik arıtma
Rapor kapsamında Marmara Denizi havzasındaki belediye atık sularının yüzde 53’ü mekanik arıtma, yüzde 42’si ileri biyolojik arıtma, yüzde 5’inin ise biyolojik arıtma daha sonrası denize deşarj edildiği ortaya konularak, “Marmara’da oksijen düzeyinin daha da berbata gitmesinin önlenmesi için başta İstanbul olmak üzere Marmara’ya yapılacak bütün noktasal atık su deşarjları öncesi biyolojik arıtma uygulanması önerilmektedir” denildi. Raporada ayrıyeten biyolojik arıtma uygulamalarının Haliç, İzmit ve Gemlik Körfezleri’nde su kalitesinde bariz güzelleşmeler sağladığına dikkat çekildi.
“Tesislere caydırıcı yaptırımlar uygulanmalı”
Raporda, müsilaj sıkıntısına ait tahliller şöyleki sıralandı:
Raporda, İTÜ öğretim üyelerinden Prof. Dr. İsmail Koyuncu, Prof. Dr. İzzet Öztürk, Prof. Dr. Mustafa Yanalak, Prof. Dr. Özcan Arslan, Doç. Dr. Ebru Dülekgürgen, Doç. Dr. Mustafa Cihan Erşahin ve Dr. Öğr. Üyesi Türker Türken’in müsilaj meselesine ait görüş ve teklifleri yer alıyor.
Belediye atık sularının yüzde 53’ü mekanik arıtma
Rapor kapsamında Marmara Denizi havzasındaki belediye atık sularının yüzde 53’ü mekanik arıtma, yüzde 42’si ileri biyolojik arıtma, yüzde 5’inin ise biyolojik arıtma daha sonrası denize deşarj edildiği ortaya konularak, “Marmara’da oksijen düzeyinin daha da berbata gitmesinin önlenmesi için başta İstanbul olmak üzere Marmara’ya yapılacak bütün noktasal atık su deşarjları öncesi biyolojik arıtma uygulanması önerilmektedir” denildi. Raporada ayrıyeten biyolojik arıtma uygulamalarının Haliç, İzmit ve Gemlik Körfezleri’nde su kalitesinde bariz güzelleşmeler sağladığına dikkat çekildi.
“Tesislere caydırıcı yaptırımlar uygulanmalı”
Raporda, müsilaj sıkıntısına ait tahliller şöyleki sıralandı:
- – Marmara Denizi’ni, Boğazları ve deniz temaslarını içine alan Marmara Havzası bir bütün olarak ele alınıp değerlendirilmelidir.
- – Marmara Denizi’nde müsilaj oluşum süreçlerini arttıran kirletici yüklerinin azaltılması için disiplinler ortası bilimsel temelli bir yaklaşım uygulanmalı ve üniversite-kamu-sanayi-özel sektör-sivil toplum kuruluşları iş birlikleri geliştirilmelidir.
- – İleri biyolojik atık su arıtma tesisi çıkış sularının azami oranda kentsel yeşil alanların (var ise tarım alanlarının) sulamasında ve/veya sanayide kullanılarak, Marmara’ya verilen atık su ölçüsünün azaltılması sağlanmalıdır.
- – Atık su arıtma tesislerinde geri kazanıma öncelik verilmelidir. Bu kapsamda yenilikçi, az yer kaplayan ve güç verimliliği yüksek atık su arıtma proseslerinin uygulanmasına geçilmelidir.
- – Organize Sanayi Bölgesi ve tekil sanayi tesislerinin, aktif izleme ve kontrollerle öncelikli ve tehlikeli hususları belediye kanal şebekesine deşarj etmeleri önlenmelidir.
- – Marmara Denizi üst katmanında ekolojik kaidelerin oluşumu desteklenmelidir. Karadeniz, Marmara ve Ege Denizi içindeki balık göçüyle balık sığınma/yumurtlama alanları korunarak bu bölgelerin sürdürülebilirliği sağlanmalıdır.
- – Su kalitesi daima takip edilmeli, evsel ve endüstriyel atık su arıtma deşarjlarının izleme, kontrol ve yaptırım kapasitelerinin geliştirilerek, standartlara uygun olarak işletilmeyen tesislere caydırıcı yaptırımların uygulanması ile izleme bilgilerinin paylaşımı sağlanmalıdır.
- – İleri biyolojik atıksu arıtma tesislerinin işletiminin, uzman özel bölüm firmalarınca, minimum 8-10 yıllık mukavelelere dayalı olarak işletilmeleri yaygınlaştırılmalıdır.
- – Bilhassa müsilaj ve kirlenmenin izlenmesi için farklı mekânsal ve zamansal çözünürlüklerde uydu imajları temin edilmelidir. Faal uydu sistemleri incelenerek çalışmalara entegre edilmelidir.
- – Marmara Denizi ve Havzası için karar takviye sistemi olarak da hizmet edecek dinamik bir Coğrafik Bilgi Sistemi kurulmalıdır. Marmara Denizi ve etkileşimde olduğu alanlar hakkında daima olarak yeni bilgi üretilmeli, bu alanlardaki yapılaşma ve meydana gelen değişim belirlenmeli ve Marmara Denizi ekosistemine olan tesirler ortaya konulmalıdır.