“İzmit Körfezi’nin turkuaz rengi müsilaj oluşumunun durduğu manasına gelmez”

Kocaeli Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Halim Aytekin Ergül, İzmit Körfezi’nin turkuaz rengine bürünmesinin niçininin planktonlar olduğunu söyleyerek, “Bu doğal bir müddetç. ‘Fitoplankton coccolithophore’ ismi verilen organizmaların çoğalmasıyla ilgilidir. Yapılarında klorofil bulunduğu için güneşin ışınlarını yansıttığından turkuaz rengi oluşuyor. Turkuaz, müsilaj oluşumunun durduğu manasına da gelmez” dedi.

Etraf ve Şehircilik Bakanlığı tarafınca İzmit Körfezi’ne 4, İstanbul Pendik Marina’ya da 1 olmak üzere Kanada’dan getirilen ve deniz tabanında yaklaşık 30 metreye oksijen veren aygıt bir süre evvel yerleştirildi. Belediye gruplarınca de deniz süpürgesi ve amfibik araçlarla deniz yüzeyinde müsilaj temizleme çalışmaları yapıldı. İzmit Körfezi’nde yüzeyde kirliliğe niye olan müsilaj temizlendi. Son günlerde körfezin turkuaz rengi alması ise hoş imajlar oluşturdu.

“Klorofilden dolayı turkuaz oluşuyor”

İzmit Körfezi’nin turkuaza bürünmesini kıymetlendiren Doç. Dr. Halim Aytekin Ergül, “Bu doğal bir müddetç. ‘Fitoplankton coccolithophore’ ismi verilen organizmaların çoğalmasıyla ilgilidir. Bunlar daha fazla Karadeniz’de görülen organizmalardır. Akıntıyla bir arada taşınabiliyor ve vakit zaman da Marmara Denizi’nde görülüyor. 2017 yılında İstanbul Boğazı’nda rapor edilmişti. Artık de İzmit Körfezi’nde görüyoruz. Yapılarında klorofil bulunduğu için güneşin ışınlarını yansıtması niçiniyle turkuaz rengi oluşumu kelam konusu oluyor. Bu organizmalar besin zincirinin kıymetli modülleri ve sayıca artışları devir dönem gerçekleşiyor” dedi.

“Müsilaj oluşumunun durduğu manasına gelmez”

Körfezin renginin değişmesinin, müsilajın son bulduğu manasına gelmediğini belirten Ergül, “Son günlerde İzmit Körfezi’nin batı kısmında artık de doğu kısmında gözlemleniyor. Vatandaşın endişeleneceği bir durum yok. Turkuaz rengi, müsilaj oluşumunun durduğu manasına da gelmez ve hala devam ettiğini çalışmalarımız gösteriyor. Bu oluşum büsbütün öbür ve öteki canlıların ölçüsünün azalması ve ‘coccolithophore’un artışıyla sonuçlanmış oluşabilir. Bu tabiat ortasındaki rekabetle de ilgili bir durum fakat müsilaj oluşumuyla kontağı yok ve gerçekten 2017 yılında bu oluşum gözlemlendiğinde müsilaj hadisesi kelam konusu değildi” diye konuştu.

“Müsilaj aktifliğini devam ettiriyor”

Denizin 20-30 metre altında müsilajın ağırlaştığına dair bulgular olduğunu belirten Ergül, şöyleki konuştu:

“Son aylarda ağır biçimde yaşadığımız müsilaj hadisesi maalesef aktifliği devam ettiriyor. Yüzey sularında azalmış olduğunu görüyoruz lakin bu bittiği manasına gelmez. Müsilaj kütlelerinin bilhassa 20-30 metre altında yoğunlaştığıyla ilgili bulgular var. Oluşumuyla ilgili sürecin de devam ettiğini düşündürüyor. Çok sıcağı sevmiyorlar. O bakımdan temmuz aylarından itibaren kaybolacağını yahut azalacağını öngörüyorduk lakin su sıcaklıkların biraz daha düşmeye başladığı ekim- kasım aylarında rüzgarlarla bir arada alt katmandaki besleyici elementlerin desteğiyle bir arada bu oluşumun tekrar gözlemlenmesi beklenen ve o bakımdan fazlaca dikkatli olunması ve tedbir alınması gerekir. Tedbirlerle ilgili de birinci sırada azot, fosfor üzere besleyici elementlerin girdilerini engellemek gerekir. Bunun da teknik olarak yatırım yapılmasıyla bağlantısı var, ileri arıtma tesislerinin kurulması üzere. Ayrıyeten kıymetli bir sorun, insanların kıyılarda gerçekleştirdikleri yapılaşmalar, bilhassa beton ve kaya dolgu tipi yapılar. Bu müsilajın karaya çıkmasına mani oluyor. Kumsal olsa kumların içinde kaybolacak lakin, kaya ve beton yapılara çarpıp geri dönüyor.”

“1 hafta ile 10 gün ortasında formunu kaybediyor”

İzmit Körfezi’nden incelemek için müsilaj örnekleri aldıklarını söyleyen Ergül, “İzmit Körfezi’nden aldığımız müsilaj örnekleriyle ilgili yaptığımız çalışmalarda yaklaşık olarak 1 hafta ile 10 gün içerisinde müsilajın formunu kaybettiğini ve çöktüğünü görüyoruz. Hacim olarak da başlangıçtaki ölçünün fazlaca epeyce daha altında bir hacim işgal eder hale geliyor. Yapıdaki su bariz hale geliyor ve silyaforlar üzere organizmaların müsilajı yok ettiğini görüyoruz. Tabandaki müsilaj, yer çekimine bağlı olarak eninde sonunda tabana çökecek ve tabandaki organizma ve bakteriler tarafınca yok edilecek. Bunun oksijen tüketilmesine niye olması kelam konusu ve ötürüsıyla da bilhassa bentik organizmalar için oksijen azlığı niçiniyle ziyanlı ekosistem oluşması şüphesiz ki beklenir” dedi.
 
Üst