NASA umudunu ilkel bir aygıta bağladı… 12 yıldır hiç açılmayan bilgisayar!
Uzayın derinlikleriyle gezegenimiz içindeki kontağın en kıymetli araçlarından biri olan Hubble Uzay Teleskobu, iki hafta kadar evvel kendi kendine kapandı. ABD Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) uzmanları günlerdir Hubble’ı bir daha çalıştırmanın yollarını arıyor lakin nafile… Son deva 2009 yılından beri kullanılmamış bir bilgisayarı açmak olacak üzere görünüyor.
Her şey 13 Haziran tarihinde başladı. Hubble Uzay Teleskobu’nun yararlı yük bilgisayarı bir anda tabiatıyla kapandı. 1980’li senelerda inşa edilen bu bilgisayar özetlemek gerekirse “Hubble’ın beyni” olarak tanımlanıyor çünkü uzay aracındaki tüm aygıtlar bu bilgisayar üzerinden denetim ediliyor ve izleniyor.
ötürüsıyla bu bilgisayar kapanınca teleskop da NASA mühendisleri bir tahlil bulana kadar “uyku modu”na geçti. Şu ana kadar üç farklı yolla bilgisayarı uyandırmaya çalışan NASA, çabucak hemen başarılı olabilmiş değil.
EVVEL ‘RESTART’ ETMEYİ DENEDİLER, OLMADI…
Öncelikle, bilgisayarın kendi kendine kapanmasından bir gün daha sonra yani 14 Haziran’da, NASA mühendisleri sorun çıkaran yararlı yük bilgisayarını bir daha başlatmayı denedi. Lakin bu teşebbüs başarılı olmadı.
Elde edilen birinci datalar sorunun muhtemel kaynağı olarak aşınmakta olan bir bilgisayar hafızası modülüne işaret ediyordu. Bu niçinle NASA teleskopta bulunan üç yedek modülden birini açmaya çalıştı. Fakat yeni modülü çalıştırma komutu işe yaramadı.
Bunun üzerine 17 Haziran’da bu sefer hem etkin olan modül tıpkı vakitte yedek olanı çalıştırma teşebbüsünde bulunan Hubble grubu bir daha başarısız oldu. Bu başarısızlığın akabinde yapılan testler, hafıza sıkıntılarının gerçek bir sorunun belirtisi olduğunu ortaya çıktı. Fakat NASA, bu sorunun ne olduğunu hala tespit edebilmiş değil.
ŞU AN SORUNU NETLEŞTİRMEYE ÇALIŞIYORLAR
Hubble grubunun son teorisi sorunun bilgisayarın merkezi işlemci modülünden kaynaklandığı istikametinde. NASA’nın sitesinde yer alan blog’da 22 Haziran’da yayımlanan yazıda, epeyce büyük ihtimalle, modülün kendisinin ya da modülün teleskobun öbür kesimleriyle bağlantı kurmasını sağlayan bir arayüz donanımının meseleye sebep olduğu söz edildi.
Blog’daki yazıda, “Ekibimiz şu an önümüzdeki birkaç günde sorunun netleşmesini ve potansiyel bir tahlilin belirlenmesini sağlayacak kimi testler tasarlıyor” sözleri kullanıldı.
80’LERDE TASARLANDI VE HİÇ KULLANILMADI
Şayet NASA sorunu çözemezse son deva olarak teleskobun yedek yararlı yük bilgisayarı devreye alınacak. Lakin burada da bir sorun var. Kelam konusu yedek bilgisayar da Hubble’ın beyni üzere 1980’li senelerda tasarlandı ve 2009 yılında astronotlar tarafınca sisteme yüklendiğinden beri yani 12 yıldır hiç açılmadı.
Dahası bütün bunlara karşın yedek bilgisayar problemsiz çalışsa bile, NASA’nın teleskobu tam manasıyla çalışır hale getirebilmesi için birkaç gün gerekecek.
Hubble, yörüngede hizmet verecek biçimde tasarlanmış birinci teleskop. Gezegenin yörüngesine 1990 yılında fırlatılan Hubble, halihazırda dünyanın en kuvvetli uzay teleskobu. Biroldukça yıldızın doğumuna ve vefatına tanıklık eden Hubble, Plüton’un etrafındaki biroldukça uydunun keşfinde rol oynadı ve iki yıldızlar ortası cismin Güneş Sistemi’nin ortasındaki seyahatlerini takip edebilmemizi sağladı.
Hubble’ın müşahedeleri yardımıyla astronomlar kozmosun yaşını ve genişlemesini hesaplayıp Büyük Patlama’nın daha sonrasındasında oluşan ikiz galaksilere göz atma talihi elde etti. 13,4 milyar ışık yılı uzaktaki galaksileri tespit eden Hubble yardımıyla evrenimizin bebeklik halini nazaranbildik.
YAŞLANIYOR VE SIK SIK UYKUYA DALIYOR
Lakin ne yazık ki emektar Hubble’ımız yaşlanmaya başladı. Astronotlar 90’lardan bu yana beş sefer teleskobu ziyaret ederek problemli kesimlerini tamir etti ya da değiştirdi. Teleskop en son 2009 yılında astronotlar tarafınca ziyaret edildi. O tarihte iki modülü değişen Hubble’a yeni bir bilgisayar, yeni piller, yeni kaplama, yeni bir kamera ve bir spektograf takıldı. Bu sayede Hubble’ın yapabileceklerinin hudutları genişlerken o tarihten bu yana teleskoba rastgele bir fizikî müdahale yapılmadı.
Dahası Hubble birinci defa uykuya da dalmıyor. Mart ayında da bir yazılım kusuru teleskobun inançlı moda geçmesine niye oldu. Lakin bu biçimde NASA mühendisleri sorunu 1 hafta ortasında çözmeyi başardı.
Fakat bu kere yaşanan gizemli sorun neredeyse iki haftadır çözülebilmiş ve teleskop canlandırılabilmiş değil. bir daha de astronotların teleskoba gidip elle tamir yapmasını gerektirecek bir sorun da olmadığı düşünülüyor.
CEP TELEFONLARINDAN DAHA İLKEL BİLGİSAYARLAR
NASA Astrofizik Yöneticisi Paul Hertz, NPR’a yaptığı açıklamada, yaşanan gecikmenin sebebinin “laboratuvarınızda değil başınızın 400 mil üstünde dönen bir şeyi tamir etmeye çalışmanın zorluğu” olduğunu söylemiş oldu.
Hertz, “Bu bilgisayar laboratuvarda olsa monitörleri takar her tarafınca girdilerini ve çıktılarını test edebilirdik. bu biçimdece sorunu süratle teşhis ederdik” dedi. Hertz 2009’dan beri açılmamış olan bilgisayarı kastederek de “Cep telefonlarınıza kıyasla bunlar fazlaca ilkel bilgisayarlar. Sorun şu ki bunları bakılırsamiyor, dokunamıyoruz” tabirlerini kullandı.
NASA ismine konuşan bir sözcü de Insider’a yaptığı açıklamada, “Ekibimizin çabucak hemen denemediği biroldukça acil durum planı bulunuyor ve bunlardan bir adedinin işe yaraması ziyadesiyle muhtemel” diye konuştu.
Sözcü, “Hubble, NASA’nın en değerli astrofizik misyonlarından biri. 31 yıldır faaliyette ve NASA daha uzun yıllar çalışmaya devam edeceğini umuyor” dedi ve ekledi: “Hubble’ın bilim dünyası için değerli açısından bakarsak, hâlâ en kuvvetli teleskop olduğunu söyleyebiliriz. ötürüsıyla yaş bir karar alma faktörü değil.”
JAMES WEBB HUBBLE’IN PABUCUNU DAMA ATAR MI?
Başka yanan NASA Kasım ayında yeni ve daha gelişmiş bir uzay teleskobunu yörüngeye oturtmayı planlıyor. James Webb Uzay Teleskobu olarak isimlendirilen bu yeni oyuncağın görüntüleyebileceği alan Hubble’ın 15 katı kadar olacak.
James Webb’in nazaranvine başlaması Hubble’ın emekli olacağı manasına gelmiyor fakat er ya da geç bu da olacak. Bu ihtimali önnazarann NASA, 2009 yılındaki misyon sırasında Hubble’a bir düzenek yerleştirdi. Bu düzenek yardımıyla teleskop emeklilik vakti geldiğinde yörüngeden çıkarılabilecek. Bunun kararında süratle Dünya’ya düşecek olan Hubble, atmosferdeki sürtünme kararı alev alıp yanmaya başlayacak. Lakin bu üzücü vedanın ne vakit yaşanacağı çabucak hemen belirlenmiş değil.
Uzayın derinlikleriyle gezegenimiz içindeki kontağın en kıymetli araçlarından biri olan Hubble Uzay Teleskobu, iki hafta kadar evvel kendi kendine kapandı. ABD Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) uzmanları günlerdir Hubble’ı bir daha çalıştırmanın yollarını arıyor lakin nafile… Son deva 2009 yılından beri kullanılmamış bir bilgisayarı açmak olacak üzere görünüyor.
Her şey 13 Haziran tarihinde başladı. Hubble Uzay Teleskobu’nun yararlı yük bilgisayarı bir anda tabiatıyla kapandı. 1980’li senelerda inşa edilen bu bilgisayar özetlemek gerekirse “Hubble’ın beyni” olarak tanımlanıyor çünkü uzay aracındaki tüm aygıtlar bu bilgisayar üzerinden denetim ediliyor ve izleniyor.
ötürüsıyla bu bilgisayar kapanınca teleskop da NASA mühendisleri bir tahlil bulana kadar “uyku modu”na geçti. Şu ana kadar üç farklı yolla bilgisayarı uyandırmaya çalışan NASA, çabucak hemen başarılı olabilmiş değil.
EVVEL ‘RESTART’ ETMEYİ DENEDİLER, OLMADI…
Öncelikle, bilgisayarın kendi kendine kapanmasından bir gün daha sonra yani 14 Haziran’da, NASA mühendisleri sorun çıkaran yararlı yük bilgisayarını bir daha başlatmayı denedi. Lakin bu teşebbüs başarılı olmadı.
Elde edilen birinci datalar sorunun muhtemel kaynağı olarak aşınmakta olan bir bilgisayar hafızası modülüne işaret ediyordu. Bu niçinle NASA teleskopta bulunan üç yedek modülden birini açmaya çalıştı. Fakat yeni modülü çalıştırma komutu işe yaramadı.
Bunun üzerine 17 Haziran’da bu sefer hem etkin olan modül tıpkı vakitte yedek olanı çalıştırma teşebbüsünde bulunan Hubble grubu bir daha başarısız oldu. Bu başarısızlığın akabinde yapılan testler, hafıza sıkıntılarının gerçek bir sorunun belirtisi olduğunu ortaya çıktı. Fakat NASA, bu sorunun ne olduğunu hala tespit edebilmiş değil.
ŞU AN SORUNU NETLEŞTİRMEYE ÇALIŞIYORLAR
Hubble grubunun son teorisi sorunun bilgisayarın merkezi işlemci modülünden kaynaklandığı istikametinde. NASA’nın sitesinde yer alan blog’da 22 Haziran’da yayımlanan yazıda, epeyce büyük ihtimalle, modülün kendisinin ya da modülün teleskobun öbür kesimleriyle bağlantı kurmasını sağlayan bir arayüz donanımının meseleye sebep olduğu söz edildi.
Blog’daki yazıda, “Ekibimiz şu an önümüzdeki birkaç günde sorunun netleşmesini ve potansiyel bir tahlilin belirlenmesini sağlayacak kimi testler tasarlıyor” sözleri kullanıldı.
80’LERDE TASARLANDI VE HİÇ KULLANILMADI
Şayet NASA sorunu çözemezse son deva olarak teleskobun yedek yararlı yük bilgisayarı devreye alınacak. Lakin burada da bir sorun var. Kelam konusu yedek bilgisayar da Hubble’ın beyni üzere 1980’li senelerda tasarlandı ve 2009 yılında astronotlar tarafınca sisteme yüklendiğinden beri yani 12 yıldır hiç açılmadı.
Dahası bütün bunlara karşın yedek bilgisayar problemsiz çalışsa bile, NASA’nın teleskobu tam manasıyla çalışır hale getirebilmesi için birkaç gün gerekecek.
Hubble, yörüngede hizmet verecek biçimde tasarlanmış birinci teleskop. Gezegenin yörüngesine 1990 yılında fırlatılan Hubble, halihazırda dünyanın en kuvvetli uzay teleskobu. Biroldukça yıldızın doğumuna ve vefatına tanıklık eden Hubble, Plüton’un etrafındaki biroldukça uydunun keşfinde rol oynadı ve iki yıldızlar ortası cismin Güneş Sistemi’nin ortasındaki seyahatlerini takip edebilmemizi sağladı.
Hubble’ın müşahedeleri yardımıyla astronomlar kozmosun yaşını ve genişlemesini hesaplayıp Büyük Patlama’nın daha sonrasındasında oluşan ikiz galaksilere göz atma talihi elde etti. 13,4 milyar ışık yılı uzaktaki galaksileri tespit eden Hubble yardımıyla evrenimizin bebeklik halini nazaranbildik.
YAŞLANIYOR VE SIK SIK UYKUYA DALIYOR
Lakin ne yazık ki emektar Hubble’ımız yaşlanmaya başladı. Astronotlar 90’lardan bu yana beş sefer teleskobu ziyaret ederek problemli kesimlerini tamir etti ya da değiştirdi. Teleskop en son 2009 yılında astronotlar tarafınca ziyaret edildi. O tarihte iki modülü değişen Hubble’a yeni bir bilgisayar, yeni piller, yeni kaplama, yeni bir kamera ve bir spektograf takıldı. Bu sayede Hubble’ın yapabileceklerinin hudutları genişlerken o tarihten bu yana teleskoba rastgele bir fizikî müdahale yapılmadı.
Dahası Hubble birinci defa uykuya da dalmıyor. Mart ayında da bir yazılım kusuru teleskobun inançlı moda geçmesine niye oldu. Lakin bu biçimde NASA mühendisleri sorunu 1 hafta ortasında çözmeyi başardı.
Fakat bu kere yaşanan gizemli sorun neredeyse iki haftadır çözülebilmiş ve teleskop canlandırılabilmiş değil. bir daha de astronotların teleskoba gidip elle tamir yapmasını gerektirecek bir sorun da olmadığı düşünülüyor.
CEP TELEFONLARINDAN DAHA İLKEL BİLGİSAYARLAR
NASA Astrofizik Yöneticisi Paul Hertz, NPR’a yaptığı açıklamada, yaşanan gecikmenin sebebinin “laboratuvarınızda değil başınızın 400 mil üstünde dönen bir şeyi tamir etmeye çalışmanın zorluğu” olduğunu söylemiş oldu.
Hertz, “Bu bilgisayar laboratuvarda olsa monitörleri takar her tarafınca girdilerini ve çıktılarını test edebilirdik. bu biçimdece sorunu süratle teşhis ederdik” dedi. Hertz 2009’dan beri açılmamış olan bilgisayarı kastederek de “Cep telefonlarınıza kıyasla bunlar fazlaca ilkel bilgisayarlar. Sorun şu ki bunları bakılırsamiyor, dokunamıyoruz” tabirlerini kullandı.
NASA ismine konuşan bir sözcü de Insider’a yaptığı açıklamada, “Ekibimizin çabucak hemen denemediği biroldukça acil durum planı bulunuyor ve bunlardan bir adedinin işe yaraması ziyadesiyle muhtemel” diye konuştu.
Sözcü, “Hubble, NASA’nın en değerli astrofizik misyonlarından biri. 31 yıldır faaliyette ve NASA daha uzun yıllar çalışmaya devam edeceğini umuyor” dedi ve ekledi: “Hubble’ın bilim dünyası için değerli açısından bakarsak, hâlâ en kuvvetli teleskop olduğunu söyleyebiliriz. ötürüsıyla yaş bir karar alma faktörü değil.”
JAMES WEBB HUBBLE’IN PABUCUNU DAMA ATAR MI?
Başka yanan NASA Kasım ayında yeni ve daha gelişmiş bir uzay teleskobunu yörüngeye oturtmayı planlıyor. James Webb Uzay Teleskobu olarak isimlendirilen bu yeni oyuncağın görüntüleyebileceği alan Hubble’ın 15 katı kadar olacak.
James Webb’in nazaranvine başlaması Hubble’ın emekli olacağı manasına gelmiyor fakat er ya da geç bu da olacak. Bu ihtimali önnazarann NASA, 2009 yılındaki misyon sırasında Hubble’a bir düzenek yerleştirdi. Bu düzenek yardımıyla teleskop emeklilik vakti geldiğinde yörüngeden çıkarılabilecek. Bunun kararında süratle Dünya’ya düşecek olan Hubble, atmosferdeki sürtünme kararı alev alıp yanmaya başlayacak. Lakin bu üzücü vedanın ne vakit yaşanacağı çabucak hemen belirlenmiş değil.