Okul sıralarında ve ailelerin önünde izliyorlar! İlkokul çağında porno tehlikesi…
Cinsel içerikli görüntüleri izleme yaşının 7’ye düşmesi uzmanları harekete geçirdi. bir fazlaca toplumsal medya uygulaması ve internet sitesi üzerinden cinsel içeriklere epey erken yaşta maruz kalan çocukların ruhsal yapıları bu durumdan ziyadesiyle etkileniyor.
Savunmasız çocuklara yardım etmek için 1866’da Thomas John Barnardo tarafınca kurulan Britanya merkezli yardım kuruluşu Barnardo’s, direkt istismar mağduru olan yahut riskli cinsel davranış belirtileri gösteren çocuklar ile çalışıyor. Kuruluş, 2020-21 içinde 382 bin 872 çocuk, genç ve ebeveyne yardım eli uzattı.
Britanya ve Galler’de yedi yaş kümesi çocuklarla çalışan uzmanlara yapılan bir ankette, çevrimiçi platformlarda cinsel içerikli görüntülerle temas halinde olan çocukların sayısında önemli artış olduğu görüldü. Uzmanlar, bir hayli platformdan erişilebilen cinsel görüntü içeriklerin çocuklar üstündeki “yıpratıcı” tesirlerinin bulunduğunu ve buna karşı tedbirlerin ivedilikle alınması gerektiğini deklare ettilar.
Çocuklara yönelik cinsel istismarı raporlayan Sarah, uygunsuz cinsel davranışlar sergileyen çocuklarla çalışıyor. Ayrıyeten, bu alanda çalışan öteki uzmanlara eğitimler de veriyor. The Guardian’da yayımlanan “Britanya’da okullarda cinsel içerikli görüntü krizi” başlıklı haberde kimliklerini korumak için isimleri paylaşılmayan uzmanlar, yaşanan sorunun boyutlarını anlattı.
‘İÇERİKLERE ERİŞMELERİ İÇİN OKUMA YAZMA BİLMELERİNE GEREK YOK’
Sekiz yıl evvel bir ilkokulda öğretmen olarak işe başladığını belirten Sarah, “bu biçimdelardan beri çocukların yanlarında bulunan akıllı telefonlardan cinsel içerikli görüntüler izlemelerinden kaygı duyuyordum” tabirini kullandıktan daha sonra şunlara değiniyor: “Çünkü çocukların bu içeriklere erişebilmeleri için okuma yazma bilmelerine gerek olmuyor. Gönderiler, ilanlar yahut bir diğer arkadaşlarının telefonları üzerinden bu içeriklerle kolaylıkla karşı karşıya kalabiliyorlar. Okul sıralarında, koridorlarda, tuvaletlerde ve otobüslerde daimî olarak telefonlarla iç içeler.”
Ayrıyeten bu alanda hiç bir sansür olmadığını söyleyen Sarah, “Algoritma ile görüntüden bir başkasına atlamak pek kolay. Bu durumu gözünüzün önüne getirebiliyorsanız, bu içeriklere ne sık temas ettiklerini de anlarsınız” dedi.
Sarah, bu günlerde ailesinden bir kişinin cinsel istismarına uğrayan gençle çalışırken gözüne çarpan kimi detayları şu sözlerle anlatıyor: “Bu gence, küçük yaşta ailesi ortasındaki bir kişi tarafınca cinsel içerikli görüntüler izlettirilmiş ve kendisine bunun pek olağan olduğunu, bir istismar olmadığı söylenmiş. Bu süreç ise devam etmiş.”
ABD’li müzikçi Billie Eilish 11 yaşından itibaren cinsel içerikli görüntüleri izlemeye başlamasının kabuslar görmesine sebep olduğunu anlattı. Şimdilerde 19 yaşında olan Eilish, izlediği içeriklerin kendi üzerinde yarattığı tesirleri yıllar daha sonra anladığını söylemiş oldu. Yedi Grammy ödüllü bulunan müzikçi, etkin cinsel hayatı olduktan daha sonra porno sinemaların tesiriyle uygun hissetmediği şeylere ‘hayır’ diyemediğini söylemiş oldu ve devam etti: “Çünkü bu biçimde şeyleri cazip bulmam gerektiğini sanıyordum.”
‘İSTİSMARA UĞRAYAN ÇOCUK, BUNUN OLAĞAN OLDUĞUNU DÜŞÜNEBİLİR’
Sarah da başka meslektaşları üzere cinsel görüntü içeriklerin sitelerde hayli kolay biçimde görülüyor olmasından ve bu sitelere girmek için hiç bir filtrenin bulunmamasından pek telaş duyuyor.
Görüntülere yansıyan rollerde, ensest ve pedofili üzere temaların bulunmasının çocuklar üzerinde yaratacağı derin tesirleri kıymetlendiren Sarah, “Bu içeriklerde aile bireyleri içinde yaşanan cinsel ilgilerin ‘fetişleştirilerek’ sunulduğunu görülüyor. Küçük yaşlarındaki bir çocuğun bu duruma açıklama getirmesi ise çok zorlaşıyor” diyor.
Bu açıklamalarının akabinde görüntü içeriklerin çocuklar üzerinde yaratacağı dehşetli tabloyu biraz daha açıyor, “Daha da fecisi, bu durumun ‘normal’ olduğu fikrine kapılabilir ki, istismara maruz kaldığı bir durumda muhtaçlık duyduğu takviyesi alamamasına yol açar. Her iki durum da pek tehlikeli. Çocuğu risk altına soktuğu üzere bu ‘normallik’ hali faili de cesaretlendirir” sözünü kullanıyor.
‘UYANIR UYANMAZ GÖRÜNTÜLERİ İZLEMEK İSTİYORLAR’
16 yıldır çocuk cinsel istismarı alanında çalışan Lucy, “Çocukların cinsel içerikli görüntüleri rahatsız edici bulduklarını biliyoruz. Bunu bize kendileri de söylüyorlar” dedi ve açıklamasına şöyle devam etti:
“Cinsel içerikli görüntüleri incelemeye başladıklarında, epeyce çoka kaçan imgelerle de karşı karşıya kalabiliyorlar. Bu takip sistemi niçiniyle çevrimiçi platformların algoritmaları niçiniyle bu imgeler daima olarak karşılarına çıkmaya başlayabiliyor. Bu durum da “süreklileşen” bir takip düzeneğinin gelişmesine niye oluyor.”
Lucy, çocukların bu biçimdesi durumları sağlıklı yönetme imkânı bulunmadığını şu sözlerle belirtti: “Uyanır uyanmaz kendilerini bu görüntüleri izlemek zorunda hisseden 14 yaşında çocuklarımız var. Günlük hayatın içerisinde de her an bu görüntülere erişme gereksinimi hissettiklerini anlatıyorlar.”
KADIN-ERKEK MÜNASEBETLERİNİ YANLIŞ DEĞERLENDİRİYORLAR
Öğrenme kuvvetliğü çeken öğrencilerle de çalıştıklarını söyleyen Lucy, “13 yahut 14 yaşına gelen bir çocuk cinsel ayrıntılarını bu görüntülerden öğrendiğinde epeyce ‘çarpık’ bilgilerle düşünüyor. Örneğin, bir bayan tarafınca gelen ‘hayır’ın aslında ‘evet’ manasına geldiğini düşünebilirler. Ya da, ısrar etmenin ve bayanlarla zorla ilgiye girmenin ‘zevk’ vereceği üzere son derece problemli bir fikir şekli geliştirebilirler. Cinselliği öğrenme gereksinimi pek ziyan verici olabilir” açıklamasını yaptı.
UYGUNSUZ İÇERİKLER YETİŞKİNLERDE BİLE DAVRANIŞ SORUNLARI YARATABİLİR
olağan olarak bugün cinsel içerikli görüntülerin giderek “evrensel” bir hâl almış durumda. Bu içeriklerin çocuklarda yaratacağı ruhsal ve toplumsal tesirleri Hurriyet.com.tr’ye pahalandıran Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sıhhati ve Hastalıkları Anabilim Kısmı Doç. Dr. Mesut Yavuz , Cinsel Terapist Buket Bayındır ve Uzman Psikolog Berk Karaoğlu’na ülkemizdeki durumu sorduk…
Uygunsuz cinsel içeriklerin denetimsiz olarak yetişkinlerin dahi karşısına gelse his durum ve davranış sorunları yaratabilecek bir durum olduğunu söz eden Uzman Psikolog Berk Karaoğlu, zihinleri fazlaca daha boş, öğrenmeye ve algılamaya aç olan çocukların bu şekil içeriklerle karşı karşıya kalmasının yaratacağı olumsuz şartları şu sözlerle deklare etti:
“Özellikle ergenlik öncesi devirde çocukların soyut kavramları algılama seviyesinin gereğince gelişmemiş olduğunu düşündüğümüzde, bu biçim içeriklerdeki his ve paylaşım durumlarını hayli daha farklı ve yanlış yorumlayarak korku bozuklukları yaşayabilirler. Hatta psiko-sosyal gelişmenini olumsuz etkileyerek ileride dahi kişiliklerinde yahut cinsel hayatlarında sorunlar yaşayabilirler.”
‘ERGENLİK ÖNCESİNDE BU İÇERİKLER HAKİKAT BİÇİMDE KAVRANAMAZ’
Doç. Dr. Mesut Yavuz ise gerçek hayatta yahut dijital ortamda cinsel içeriklerin çocuklar üstündeki ruhsal ve davranışsal tesirlerinden bahsederken, çocukların gelişim devirlerini göz önünde bulundurmanın yanlışsız olacağını söylemiş oldu ve devam etti:
“Erişkinlerin algıladığı manada cinsellik ergenlik devri ile bir arada gelişir. Bu sebeple ergenlik öncesi devirde çocukların, erişkin tip cinsellik ile müsabakası gelişim periyotlarına uygun değil. Çocuklar, erişkin cinselliğini tam olarak kavrayacak ve yorumlayacak bilişsel ve toplumsal gelişim çabucak hemen gelişmediği için şahit oldukları cinsel hareketi, erişkin bireylerin birbirlerine karşı saldırgan aksiyonları olarak düşünebilirler ve bu durumu travmatik bir yaşantı olarak deneyimleyebilirler.”
ÇOCUKLARI İSTİSMARA AÇIK HALE GETİREBİLİR
Uygunsuz cinsel içeriklerle müsabakanın çocukları istismar edici durumlara yatkın hale getirebileceğini belirten Doç. Dr. Yavuz, “Çocuk kendisine tasa yaşatan ve travmatik olarak algılanan bu cinsel aksiyonu gerçek hayatında uygulamaya, ek olarak da ileriki hayatında bu tasa yaşatan tecrübesi, kendisinden daha güçsüz gördüğü bireylere zorbalık ile uygulamaya çalışabilir” dedi.
Karaoğlu da uygunsuz cinsel içeriklere maruz kalmanın çocukları istismara daha açık hale getirebileceğini vurgulayarak, “Çocuk bu şekil içeriklerle karşılaştığında burada geçen sahne ve modellemeleri olması gereken bir davranış olarak algılama ve gerektiği yerde nasıl hudut koyacağını bilememe üzere durumlar ile karşı karşıya kalabilir” tabirlerini kullandı.
İNTERNET ÇAĞINDA BU TIP İÇERİKLERE ULAŞMAK ÇOK KOLAY HALE GELDİ
Ülkemizde de bu husus ile ilgili aktüel araştırmalara gereksinim duyulduğunu lakin klinik deneyimlerin Türkiye’de cinsel içerikleri izlemeye merakın çoğunlukla ergenlik başlangıcı ve sürecinde ağırlaştığını göstermekte olduğunu söz eden Doç. Dr. Yavuz, “Her yıl çocukların internet ile birinci teması daha erken yaşlara iniyor. Bu durum çocukların uygunsuz cinsel içerikle birinci müsabakası mümkünlüğünü da arttırıyor. Cinsel içerikler çocukların karşısına interneti öteki bir gaye için kullanırken istemsiz olarak çıkabilir. Riskinin farkında olmayan ve davranışlarını yönlendirmeyi çabucak hemen tam olarak öğrenememiş çocuklar, merak hissinin tesiri ile bu içerikleri izleyebiliyor” dedi.
Karaoğlu, Britanya’da bu cins içerikler küçük çocukların karşısına çıkabiliyorsa, internete erişimin olduğu her ülkede buna emsal bir tablo görmemizin mümkün olduğunu söyleyerek, internet çağında, bilgiye erişimin epey kolay olduğu şu devirde bu usul içeriklere de ulaşmanın daha kolay olduğunu belirtti.
“Bundan ötürüdır ki artık internet yalnızca bireylerin psikolojisi için değil toplumu oluşturan birey ve aileler sonucunda sağlıklı kuşaklar yetiştirme noktasında bir güvenlik sorunu olarak algılanmalı.”
CİNSEL İÇERİKLERİ İZLEME YAŞI DAHA DA DÜŞEBİLİR
Çocukların üç yaşından itibaren cinsiyet ayrımlarının farkına vararak, cinselliğe yönelik bastırılmış bile olsa bir merak içine girebileceğini söz eden Karaoğlu, “Uzmanlar tarafınca gerekli, sağlıklı cinsel bilgi verilmediği takdirde, yaş devrine uygun olmayan mecralardan bilgi edinerek, model alarak yanlış bir his ve davranış biçimine yönlenebilirler. Maalesef bu mecralardaki bilgiyi ve görseli hakikat kabul edebilir, bu modellemeleri davranımına yansıtabilir. Bu durum da çocuğun hayata, okula, toplumsallığa ahengi açısından sorunlar yaratabilir” dedi.
Doç. Dr. Yavuz ise online dünyanın hayatımıza ağır olarak dahil olması kararı, dikkatli olunmaz ise cinsel içeriklere şahit olmanın ileriki senelerda daha erken yaşlarda görülebileceğini söylemiş oldu.
BU BELİRTİLERİ GÖZDEN KAÇIRMAYIN!
Buket Bayındır, cinsel içeriklere maruz kalan çocuklarda oluşabilecek birtakım belirtiler konusunda aileleri uyardı. Bunlar;
Çocuklarla cinsellik hakkında konuşmanın birçok ebeveyn için sıkıntı bir husus olduğunu lakin ailenin de çocuk için en inançlı kaynak olduğunu söz eden Bayındır, “Aileler çocuklarıyla cinsel hususlar hakkında konuşarak hem kendilerini tıpkı vakitte çocuklarını utandırmak istemezler. Kimi ebeveynler çocuklarının başını karıştırmaktan telaş ederler. Çocuklarına cinsellik hakkında bilgi vererek, akıllarına cinsel fikirleri getireceklerini, cinsel davranışları teşvik edeceklerini düşünürler. Ama aileler çocukları büyüdükçe, cinsellikleri hakkında sağlıklı ve sorumlu kararlar vermelerine yardımcı olmak için onlara yanlışsız ve faydalı bilgiler verebilecek en muteber kaynaklar.” açıklamalarında bulundu.
EBEVEYNLER NE YAPMALI?
Doç. Dr. Mehmet Yavuz’a çocuk büyütmenin dijital dünya ile bir arada git gide zorlaştığı bu vakitte ebeveynlerin ne yapması gerektiğini sorduk. Yavuz, tekliflerini şöyle sıraladı:
Cinsel içerikli görüntüleri izleme yaşının 7’ye düşmesi uzmanları harekete geçirdi. bir fazlaca toplumsal medya uygulaması ve internet sitesi üzerinden cinsel içeriklere epey erken yaşta maruz kalan çocukların ruhsal yapıları bu durumdan ziyadesiyle etkileniyor.
Savunmasız çocuklara yardım etmek için 1866’da Thomas John Barnardo tarafınca kurulan Britanya merkezli yardım kuruluşu Barnardo’s, direkt istismar mağduru olan yahut riskli cinsel davranış belirtileri gösteren çocuklar ile çalışıyor. Kuruluş, 2020-21 içinde 382 bin 872 çocuk, genç ve ebeveyne yardım eli uzattı.
Britanya ve Galler’de yedi yaş kümesi çocuklarla çalışan uzmanlara yapılan bir ankette, çevrimiçi platformlarda cinsel içerikli görüntülerle temas halinde olan çocukların sayısında önemli artış olduğu görüldü. Uzmanlar, bir hayli platformdan erişilebilen cinsel görüntü içeriklerin çocuklar üstündeki “yıpratıcı” tesirlerinin bulunduğunu ve buna karşı tedbirlerin ivedilikle alınması gerektiğini deklare ettilar.
Çocuklara yönelik cinsel istismarı raporlayan Sarah, uygunsuz cinsel davranışlar sergileyen çocuklarla çalışıyor. Ayrıyeten, bu alanda çalışan öteki uzmanlara eğitimler de veriyor. The Guardian’da yayımlanan “Britanya’da okullarda cinsel içerikli görüntü krizi” başlıklı haberde kimliklerini korumak için isimleri paylaşılmayan uzmanlar, yaşanan sorunun boyutlarını anlattı.
‘İÇERİKLERE ERİŞMELERİ İÇİN OKUMA YAZMA BİLMELERİNE GEREK YOK’
Sekiz yıl evvel bir ilkokulda öğretmen olarak işe başladığını belirten Sarah, “bu biçimdelardan beri çocukların yanlarında bulunan akıllı telefonlardan cinsel içerikli görüntüler izlemelerinden kaygı duyuyordum” tabirini kullandıktan daha sonra şunlara değiniyor: “Çünkü çocukların bu içeriklere erişebilmeleri için okuma yazma bilmelerine gerek olmuyor. Gönderiler, ilanlar yahut bir diğer arkadaşlarının telefonları üzerinden bu içeriklerle kolaylıkla karşı karşıya kalabiliyorlar. Okul sıralarında, koridorlarda, tuvaletlerde ve otobüslerde daimî olarak telefonlarla iç içeler.”
Ayrıyeten bu alanda hiç bir sansür olmadığını söyleyen Sarah, “Algoritma ile görüntüden bir başkasına atlamak pek kolay. Bu durumu gözünüzün önüne getirebiliyorsanız, bu içeriklere ne sık temas ettiklerini de anlarsınız” dedi.
Sarah, bu günlerde ailesinden bir kişinin cinsel istismarına uğrayan gençle çalışırken gözüne çarpan kimi detayları şu sözlerle anlatıyor: “Bu gence, küçük yaşta ailesi ortasındaki bir kişi tarafınca cinsel içerikli görüntüler izlettirilmiş ve kendisine bunun pek olağan olduğunu, bir istismar olmadığı söylenmiş. Bu süreç ise devam etmiş.”
ABD’li müzikçi Billie Eilish 11 yaşından itibaren cinsel içerikli görüntüleri izlemeye başlamasının kabuslar görmesine sebep olduğunu anlattı. Şimdilerde 19 yaşında olan Eilish, izlediği içeriklerin kendi üzerinde yarattığı tesirleri yıllar daha sonra anladığını söylemiş oldu. Yedi Grammy ödüllü bulunan müzikçi, etkin cinsel hayatı olduktan daha sonra porno sinemaların tesiriyle uygun hissetmediği şeylere ‘hayır’ diyemediğini söylemiş oldu ve devam etti: “Çünkü bu biçimde şeyleri cazip bulmam gerektiğini sanıyordum.”
‘İSTİSMARA UĞRAYAN ÇOCUK, BUNUN OLAĞAN OLDUĞUNU DÜŞÜNEBİLİR’
Sarah da başka meslektaşları üzere cinsel görüntü içeriklerin sitelerde hayli kolay biçimde görülüyor olmasından ve bu sitelere girmek için hiç bir filtrenin bulunmamasından pek telaş duyuyor.
Görüntülere yansıyan rollerde, ensest ve pedofili üzere temaların bulunmasının çocuklar üzerinde yaratacağı derin tesirleri kıymetlendiren Sarah, “Bu içeriklerde aile bireyleri içinde yaşanan cinsel ilgilerin ‘fetişleştirilerek’ sunulduğunu görülüyor. Küçük yaşlarındaki bir çocuğun bu duruma açıklama getirmesi ise çok zorlaşıyor” diyor.
Bu açıklamalarının akabinde görüntü içeriklerin çocuklar üzerinde yaratacağı dehşetli tabloyu biraz daha açıyor, “Daha da fecisi, bu durumun ‘normal’ olduğu fikrine kapılabilir ki, istismara maruz kaldığı bir durumda muhtaçlık duyduğu takviyesi alamamasına yol açar. Her iki durum da pek tehlikeli. Çocuğu risk altına soktuğu üzere bu ‘normallik’ hali faili de cesaretlendirir” sözünü kullanıyor.
‘UYANIR UYANMAZ GÖRÜNTÜLERİ İZLEMEK İSTİYORLAR’
16 yıldır çocuk cinsel istismarı alanında çalışan Lucy, “Çocukların cinsel içerikli görüntüleri rahatsız edici bulduklarını biliyoruz. Bunu bize kendileri de söylüyorlar” dedi ve açıklamasına şöyle devam etti:
“Cinsel içerikli görüntüleri incelemeye başladıklarında, epeyce çoka kaçan imgelerle de karşı karşıya kalabiliyorlar. Bu takip sistemi niçiniyle çevrimiçi platformların algoritmaları niçiniyle bu imgeler daima olarak karşılarına çıkmaya başlayabiliyor. Bu durum da “süreklileşen” bir takip düzeneğinin gelişmesine niye oluyor.”
Lucy, çocukların bu biçimdesi durumları sağlıklı yönetme imkânı bulunmadığını şu sözlerle belirtti: “Uyanır uyanmaz kendilerini bu görüntüleri izlemek zorunda hisseden 14 yaşında çocuklarımız var. Günlük hayatın içerisinde de her an bu görüntülere erişme gereksinimi hissettiklerini anlatıyorlar.”
KADIN-ERKEK MÜNASEBETLERİNİ YANLIŞ DEĞERLENDİRİYORLAR
Öğrenme kuvvetliğü çeken öğrencilerle de çalıştıklarını söyleyen Lucy, “13 yahut 14 yaşına gelen bir çocuk cinsel ayrıntılarını bu görüntülerden öğrendiğinde epeyce ‘çarpık’ bilgilerle düşünüyor. Örneğin, bir bayan tarafınca gelen ‘hayır’ın aslında ‘evet’ manasına geldiğini düşünebilirler. Ya da, ısrar etmenin ve bayanlarla zorla ilgiye girmenin ‘zevk’ vereceği üzere son derece problemli bir fikir şekli geliştirebilirler. Cinselliği öğrenme gereksinimi pek ziyan verici olabilir” açıklamasını yaptı.
UYGUNSUZ İÇERİKLER YETİŞKİNLERDE BİLE DAVRANIŞ SORUNLARI YARATABİLİR
olağan olarak bugün cinsel içerikli görüntülerin giderek “evrensel” bir hâl almış durumda. Bu içeriklerin çocuklarda yaratacağı ruhsal ve toplumsal tesirleri Hurriyet.com.tr’ye pahalandıran Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sıhhati ve Hastalıkları Anabilim Kısmı Doç. Dr. Mesut Yavuz , Cinsel Terapist Buket Bayındır ve Uzman Psikolog Berk Karaoğlu’na ülkemizdeki durumu sorduk…
Uygunsuz cinsel içeriklerin denetimsiz olarak yetişkinlerin dahi karşısına gelse his durum ve davranış sorunları yaratabilecek bir durum olduğunu söz eden Uzman Psikolog Berk Karaoğlu, zihinleri fazlaca daha boş, öğrenmeye ve algılamaya aç olan çocukların bu şekil içeriklerle karşı karşıya kalmasının yaratacağı olumsuz şartları şu sözlerle deklare etti:
“Özellikle ergenlik öncesi devirde çocukların soyut kavramları algılama seviyesinin gereğince gelişmemiş olduğunu düşündüğümüzde, bu biçim içeriklerdeki his ve paylaşım durumlarını hayli daha farklı ve yanlış yorumlayarak korku bozuklukları yaşayabilirler. Hatta psiko-sosyal gelişmenini olumsuz etkileyerek ileride dahi kişiliklerinde yahut cinsel hayatlarında sorunlar yaşayabilirler.”
‘ERGENLİK ÖNCESİNDE BU İÇERİKLER HAKİKAT BİÇİMDE KAVRANAMAZ’
Doç. Dr. Mesut Yavuz ise gerçek hayatta yahut dijital ortamda cinsel içeriklerin çocuklar üstündeki ruhsal ve davranışsal tesirlerinden bahsederken, çocukların gelişim devirlerini göz önünde bulundurmanın yanlışsız olacağını söylemiş oldu ve devam etti:
“Erişkinlerin algıladığı manada cinsellik ergenlik devri ile bir arada gelişir. Bu sebeple ergenlik öncesi devirde çocukların, erişkin tip cinsellik ile müsabakası gelişim periyotlarına uygun değil. Çocuklar, erişkin cinselliğini tam olarak kavrayacak ve yorumlayacak bilişsel ve toplumsal gelişim çabucak hemen gelişmediği için şahit oldukları cinsel hareketi, erişkin bireylerin birbirlerine karşı saldırgan aksiyonları olarak düşünebilirler ve bu durumu travmatik bir yaşantı olarak deneyimleyebilirler.”
ÇOCUKLARI İSTİSMARA AÇIK HALE GETİREBİLİR
Uygunsuz cinsel içeriklerle müsabakanın çocukları istismar edici durumlara yatkın hale getirebileceğini belirten Doç. Dr. Yavuz, “Çocuk kendisine tasa yaşatan ve travmatik olarak algılanan bu cinsel aksiyonu gerçek hayatında uygulamaya, ek olarak da ileriki hayatında bu tasa yaşatan tecrübesi, kendisinden daha güçsüz gördüğü bireylere zorbalık ile uygulamaya çalışabilir” dedi.
Karaoğlu da uygunsuz cinsel içeriklere maruz kalmanın çocukları istismara daha açık hale getirebileceğini vurgulayarak, “Çocuk bu şekil içeriklerle karşılaştığında burada geçen sahne ve modellemeleri olması gereken bir davranış olarak algılama ve gerektiği yerde nasıl hudut koyacağını bilememe üzere durumlar ile karşı karşıya kalabilir” tabirlerini kullandı.
İNTERNET ÇAĞINDA BU TIP İÇERİKLERE ULAŞMAK ÇOK KOLAY HALE GELDİ
Ülkemizde de bu husus ile ilgili aktüel araştırmalara gereksinim duyulduğunu lakin klinik deneyimlerin Türkiye’de cinsel içerikleri izlemeye merakın çoğunlukla ergenlik başlangıcı ve sürecinde ağırlaştığını göstermekte olduğunu söz eden Doç. Dr. Yavuz, “Her yıl çocukların internet ile birinci teması daha erken yaşlara iniyor. Bu durum çocukların uygunsuz cinsel içerikle birinci müsabakası mümkünlüğünü da arttırıyor. Cinsel içerikler çocukların karşısına interneti öteki bir gaye için kullanırken istemsiz olarak çıkabilir. Riskinin farkında olmayan ve davranışlarını yönlendirmeyi çabucak hemen tam olarak öğrenememiş çocuklar, merak hissinin tesiri ile bu içerikleri izleyebiliyor” dedi.
Karaoğlu, Britanya’da bu cins içerikler küçük çocukların karşısına çıkabiliyorsa, internete erişimin olduğu her ülkede buna emsal bir tablo görmemizin mümkün olduğunu söyleyerek, internet çağında, bilgiye erişimin epey kolay olduğu şu devirde bu usul içeriklere de ulaşmanın daha kolay olduğunu belirtti.
“Bundan ötürüdır ki artık internet yalnızca bireylerin psikolojisi için değil toplumu oluşturan birey ve aileler sonucunda sağlıklı kuşaklar yetiştirme noktasında bir güvenlik sorunu olarak algılanmalı.”
CİNSEL İÇERİKLERİ İZLEME YAŞI DAHA DA DÜŞEBİLİR
Çocukların üç yaşından itibaren cinsiyet ayrımlarının farkına vararak, cinselliğe yönelik bastırılmış bile olsa bir merak içine girebileceğini söz eden Karaoğlu, “Uzmanlar tarafınca gerekli, sağlıklı cinsel bilgi verilmediği takdirde, yaş devrine uygun olmayan mecralardan bilgi edinerek, model alarak yanlış bir his ve davranış biçimine yönlenebilirler. Maalesef bu mecralardaki bilgiyi ve görseli hakikat kabul edebilir, bu modellemeleri davranımına yansıtabilir. Bu durum da çocuğun hayata, okula, toplumsallığa ahengi açısından sorunlar yaratabilir” dedi.
Doç. Dr. Yavuz ise online dünyanın hayatımıza ağır olarak dahil olması kararı, dikkatli olunmaz ise cinsel içeriklere şahit olmanın ileriki senelerda daha erken yaşlarda görülebileceğini söylemiş oldu.
BU BELİRTİLERİ GÖZDEN KAÇIRMAYIN!
Buket Bayındır, cinsel içeriklere maruz kalan çocuklarda oluşabilecek birtakım belirtiler konusunda aileleri uyardı. Bunlar;
- Ailesinden, yaşıtlarıyla olan münasebetlerden ve aktivitelerden uzaklaşması.
- Ailesinden, yaşıtlarıyla olan bağlardan ve aktivitelerden uzaklaşması.
- Odaya girdiğinizde telefonunu, tabletini ya da bilgisayarını kapatması.
- Banyoda ya da tuvalette hayli uzun vakit geçirmesi.
- Gereğince uyumaması ve yorgun görünmesi.
- Yaşına uygun olmayan cinsel kelamlar kullanmaya başlaması.
- Gelişim düzeyine uygun olmayan cinsel davranışlar sergilemesi.
- Ruh halinde depresyon, telaş üzere bir değişiklik olması.
Çocuklarla cinsellik hakkında konuşmanın birçok ebeveyn için sıkıntı bir husus olduğunu lakin ailenin de çocuk için en inançlı kaynak olduğunu söz eden Bayındır, “Aileler çocuklarıyla cinsel hususlar hakkında konuşarak hem kendilerini tıpkı vakitte çocuklarını utandırmak istemezler. Kimi ebeveynler çocuklarının başını karıştırmaktan telaş ederler. Çocuklarına cinsellik hakkında bilgi vererek, akıllarına cinsel fikirleri getireceklerini, cinsel davranışları teşvik edeceklerini düşünürler. Ama aileler çocukları büyüdükçe, cinsellikleri hakkında sağlıklı ve sorumlu kararlar vermelerine yardımcı olmak için onlara yanlışsız ve faydalı bilgiler verebilecek en muteber kaynaklar.” açıklamalarında bulundu.
EBEVEYNLER NE YAPMALI?
Doç. Dr. Mehmet Yavuz’a çocuk büyütmenin dijital dünya ile bir arada git gide zorlaştığı bu vakitte ebeveynlerin ne yapması gerektiğini sorduk. Yavuz, tekliflerini şöyle sıraladı:
- Öncelikle 3 yaş öncesinde çocukların ekran karşısında bulunmasını yalnızca cinsel içeriklere maruz kalmamaları açısından değil, psiko-sosyal gelişimleri üzerinde de olumsuz tesirleri olduğu için önermiyoruz. 3 yaş daha sonrası çocuklarda ise gelişim müddetlerine göre hudutlu müddetlerde ve ebeveynleri ile birlikte ekran karşısında/online ortamda bulunmaları uygun olur.
- Çocukluk devrinde cep telefonu, bilgisayar üzere internet erişimi olan aygıtların çocuğun kendi yaşına uygun olmayan cinsel içeriklere ulaşma mümkünlüğünü arttıracağı, ek olarak tehlikeli insanların da çocuklara bu kanalla ulaşma ihtimalinin yüksek olduğu düşünülebilir. Bu niçinle ergenlik devrine kadar çocukların internet kullanımlarının aileleri tarafınca yakın izlemi çok kıymetli.
- Çocuğun aygıtları kullanım mühleti belirli hudutlar ile düzenlenmelidir. Kullanma saati, okul ve tatil müddetlerine bakılırsa çocukla anlaşarak düzenlenebilir. Aile çocukla bir arada internete girilen içeriğe ilgisini gösterebilir ve çocukları ile ekran karşısında/internette hoş vakit geçirme vakti elde etmiş olurlar. Bu yolla uygunsuz içeriği ulaşım aile denetimi ile engellenebilir.
- Ergenlik periyodunda çocukların doğal olarak sırları oluşur. Aile çocuğun hudutlarına hürmet duymakla bir arada, çocukların uzun saatler boyunca tek başına internete girmesi konusunda dikkatli olmalı. bu biçimde bir durumda aile çocuklarına bir arada vakit geçirmek için toplumsal aktiviteler önerebilir.
- Çocuklara kreş ve ilköğretim devrinden itibaren cinsel eğitim verilmesi önerilmekte. Çocuğun kendi vücudunu, bayan ve erkeğin cinsel organlarını tanıması uygun bir cinsel gelişim için gerçek görülmekte. Cinsel eğitim sırasında yabancıların onun vücuduna dokunmaması gereken özel bölgeler çocuğa öğretilmeli ve bu tıp davranışlar sergilendiği takdirde ailesine yahut öğretmenine bunu anlatması gerektiği muhtemel bir istismarı önlemek için anlatılmalı.
- Çocuklara, internetin hem uygunsuz cinsel içerik birebir vakitte uygunsuz davranışlar sergileyen beşerler ile müsabaka açısından risk içerdiği anlatılmalı. İnternette bu tıp içerikler ve uygunsuz yönlendirmeler ile karşılaştıkları vakit ailelerine durumu açıkça anlatmalarının gerektiği belirtilmeli.