Tokayev ‘vur’ buyruğu verdi
KAZAKİSTAN Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, ülkesinde silahlı isyana dönüşen olaylarla ilgili kıymetli bir karar alarak, polis ve orduya “teröristleri gördüğünüz yerde vurun” buyruğunu verdi. Bu sert açıklama, Rusya’nın ‘barış gücü’ ismi altında Kolektif Güvenlik Muahedesi Örgütü (KGAÖ) çerçevesinde Kazakistan’da binlerce asker indirmesi daha sonrasında geldi.
‘20 BİN TERÖRİST’ SAVI
Dün üçüncü defa televizyondan halka seslenen Cumhurbaşkanı Tokayev, “Kazakistan genelinde kırmızı terör alarmı ilan ediyorum. Ülkemize saldıran 20 bin civarında âlâ hazırlanmış teröristi yakalamak için özel güvenlik ünitesi kuruldu. Ayrıyeten tüm güvenlik güçlerine elinde silahlı teröristleri görüldükleri yerde imha maksatlı ateş açma müsaadesi verdim. Dünya ülkelerinden eli silahlı isyancılarla görüşmeler yapmamız telkin ediliyor. Daha saçma bir teklif olamaz. Teröristlerle hiç bir görüşme ve müzakere yürütme niyetimiz yok” dedi.
TÜRKİYE’YE DE TEŞEKKÜR
“Bu güç günümüzde yardımımıza gelen Rusya Lideri Vladimir Putin’e sonsuz teşekkür ediyorum. Misal biçimde bize dayanak veren Türkiye, Çin ve Özbekistan’a da teşekkürlerimi iletiyorum” diyen Tokayev, ülkede büyük ölçüde denetimin sağlandığını da duyurdu. Cömert Tokayev, “Güvenlik güçleri sıkı çalışıyor. Tüm bölgelerde anayasal sistem büyük ölçüde sağlandı” dedi. Tokayev, kimi bölgelerde silahlı teröristlerin taarruzlara devam ettiğini ekledi. Çatışmalarda 26 silahlı saldırganın öldürüldüğü açıklandı.
‘REFORM BAŞLATACAĞIZ’
Kazakistan’da 2 Ocak’tan bugüne yaşanan protestolarda halkın lisana getirdiği dertlerin giderilmesi için ıslahat başlatılacağını da kaydeden Tokayev, “Teröristlerin etkisiz hale getirilmesinden daha sonra varsayımı 11 Ocak’ta meclisi acil oturuma çağırarak geniş çaplı ıslahatları ele almayı planlıyoruz. Kazakistan’ın bir daha bölgemizin parlayan yıldızı olacağına inanıyorum” sözlerini de kullandı.
‘MATRUŞKA DARBESİ’ Mİ
Öte yandan isyanın ülkedeki iki iktidar kümesi içindeki hesaplaşma için kullanıldığına dair tezler gündeme geldi. ‘Matruşka darbesi’ ismi verilen senaryoya nazaran Tokayev, isyanı mazeret ederek 5 Ocak’ta eski ulusal başkan Nursultan Nazarbayev’i vazifesinden almakla kalmadı, yeğeni Abiş Samat Satıbaldıoğlu’nu da Güvenlik Kurulu Lider Yardımcılığı bakılırsavinden uzaklaştırdı. Nazarbayev’in yakın adamı Kazakistan Ulusal Güvenlik Komitesi (eski KGB) şefi Kerim Masimov da vazifeden alındı. Rusya’yı da yardıma çağıran Tokayev pozisyonunu güçlendirme fırsatı buldu. Rus üretimi bir oyuncak olan matruşka, ahşap el üretimi bebek figürlerinden oluşuyor. Açıldıkça içlerinden öbür ahşap bebek figürleri çıkıyor.
RUSYA’DAN KAZAKİSTAN’A ONLARCA TANK, 200 ASKERİ UÇUŞ VE 3 BİN ASKER
Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev’in yardım davetine evvelki gün olumlu karşılık veren Moskova’nın başını çektiği Kolektif Güvenlik Muahedesi Örgütü, 24 saatte Kazakistan’a neredeyse 3 bin asker gönderdi. Rusya Savunma Bakanlığına ilişkin IL-76 ve AN-124 nakliye uçakları Rusya’nın seçkin hava indirme birliklerini Kazakistan’a ulaştırdı. Rusya’nın Kazakistan operasyonuna verdiği büyük kıymet atanan kumandandan anlaşıldı.
Rusya yüklü kuvvetlerden oluşan KGAÖ misyon gücünde Belarus, Ermenistan ve Kırgızistan’dan da birlikler var. Bu gücü Rusya Paraşütçü İndirme Birlikleri Kumandanı Korgeneral Andrey Serdyukov yönetecek. Çarşamba akşamı Nursultan’a varan Rus askeri birlikleri cumhurbaşkanlık sarayı başta olmak üzere tüm devlet kurumlarını muhafazaya başladı. Ülkenin en büyük kenti Almatı’da ise Rus komandoları, lokal komandolara takviye vererek Almatı Havalimanı’nı denetimine aldı. Rusya, son 24 saatte Kazakistan’a askeri nakliye uçaklarıyla 190 sefer gerçekleştirmiş durumda. 2 bin civarında askerin yanı sıra Rusya’dan yüze yakın zırhlı araç da getirilmiş durumda. Rus kuvvetlerinin Kazakistan’da kilit noktaları kontrol altına alması daha sonrasında ülkede iki günden bu yana kesik tutulan internet de bir daha işlemeye başladı.
NAZARBAYEV NEREDE
Kazakistan’da yer yerinden oynarken ülkenin ulusal başkanı Nursultan Nazarbayev’in nerede bulunduğu açıklık kazanmadı. 81 yaşındaki Nazarbayev’in Birleşik Arap Emirlikleri, Kırgızistan ya da İsviçre’ye kaçtığı öne sürülüyor. Nazarbayev, son olarak Rusya tarafınca 27 Aralık’ta St. Petersburg kentinde düzenlenen eski Sovyet Cumhuriyetleri Bağımsız Devletler (BDT) başkanları doruğunda görülmüştü. ‘Matruşka darbesi’ senaryosuna nazaran Kazakistan’a binlerce asker yerleştiren Kremlin, Kazak seçkini içindeki düelloda Nazarbayev’den vazgeçerek Tokayev’e takviye verme sonucunı almış görünüyor.
TÜRK DEVLETLERİ TEŞKİLÂTI İNANILMAZ TOPLANIYOR
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, olayların bastırıldığına dair haberlerin geldiği Kazakistan’ın Dışişleri Bakanı Mukhtar Tleuberdi ile dün telefon görüşmesi yaptı. Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, Kazak Bakan, Çavuşoğlu’na olaylarla ilgili bilgi verdi. Çavuşoğlu, toplantıda Türkiye’nin Kazakistan’a olan takviyesini bir defa daha bir dahaledi. İki bakan ayrıyeten 11 Ocak Salı günü görüntü konferans prosedürüyle düzenlenecek ve Kazakistan’daki gelişmelerin değerlendirileceği Türk Devletleri Teşkilâtı Dışişleri Bakanları olağanüstü Toplantısı hakkında görüş alışverişinde bulundu. (Uğur ERGAN / ANKARA)
PEKİN, TOKAYEV’E GÜÇLÜ DAYANAK SUNDU
Kazakistan’daki olaylara Çin hükümetinin tepkisi da yakından takip ediliyor. AFP’nin aktardığına göre Çin Devlet Lideri Şi Cinping, dün Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’e gönderdiği iletide Kazak idaresinin protestoculara yönelik sert müdahalesinden övgüyle kelam etti. Şi bildirisinde, “Kritik anlarda kararlı bir biçimde kuvvetli tedbirler aldınız, bir siyasetçi olarak sorumluluk pozisyonunuz ve nazaranv anlayışınız ile ülkeniz ve halkınız için son derece sorumlu olduğunuzu göstererek durumu süratle yatıştırdınız” tabirlerini kullandı.
KAZAKİSTAN Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, ülkesinde silahlı isyana dönüşen olaylarla ilgili kıymetli bir karar alarak, polis ve orduya “teröristleri gördüğünüz yerde vurun” buyruğunu verdi. Bu sert açıklama, Rusya’nın ‘barış gücü’ ismi altında Kolektif Güvenlik Muahedesi Örgütü (KGAÖ) çerçevesinde Kazakistan’da binlerce asker indirmesi daha sonrasında geldi.
‘20 BİN TERÖRİST’ SAVI
Dün üçüncü defa televizyondan halka seslenen Cumhurbaşkanı Tokayev, “Kazakistan genelinde kırmızı terör alarmı ilan ediyorum. Ülkemize saldıran 20 bin civarında âlâ hazırlanmış teröristi yakalamak için özel güvenlik ünitesi kuruldu. Ayrıyeten tüm güvenlik güçlerine elinde silahlı teröristleri görüldükleri yerde imha maksatlı ateş açma müsaadesi verdim. Dünya ülkelerinden eli silahlı isyancılarla görüşmeler yapmamız telkin ediliyor. Daha saçma bir teklif olamaz. Teröristlerle hiç bir görüşme ve müzakere yürütme niyetimiz yok” dedi.
TÜRKİYE’YE DE TEŞEKKÜR
“Bu güç günümüzde yardımımıza gelen Rusya Lideri Vladimir Putin’e sonsuz teşekkür ediyorum. Misal biçimde bize dayanak veren Türkiye, Çin ve Özbekistan’a da teşekkürlerimi iletiyorum” diyen Tokayev, ülkede büyük ölçüde denetimin sağlandığını da duyurdu. Cömert Tokayev, “Güvenlik güçleri sıkı çalışıyor. Tüm bölgelerde anayasal sistem büyük ölçüde sağlandı” dedi. Tokayev, kimi bölgelerde silahlı teröristlerin taarruzlara devam ettiğini ekledi. Çatışmalarda 26 silahlı saldırganın öldürüldüğü açıklandı.
‘REFORM BAŞLATACAĞIZ’
Kazakistan’da 2 Ocak’tan bugüne yaşanan protestolarda halkın lisana getirdiği dertlerin giderilmesi için ıslahat başlatılacağını da kaydeden Tokayev, “Teröristlerin etkisiz hale getirilmesinden daha sonra varsayımı 11 Ocak’ta meclisi acil oturuma çağırarak geniş çaplı ıslahatları ele almayı planlıyoruz. Kazakistan’ın bir daha bölgemizin parlayan yıldızı olacağına inanıyorum” sözlerini de kullandı.
‘MATRUŞKA DARBESİ’ Mİ
Öte yandan isyanın ülkedeki iki iktidar kümesi içindeki hesaplaşma için kullanıldığına dair tezler gündeme geldi. ‘Matruşka darbesi’ ismi verilen senaryoya nazaran Tokayev, isyanı mazeret ederek 5 Ocak’ta eski ulusal başkan Nursultan Nazarbayev’i vazifesinden almakla kalmadı, yeğeni Abiş Samat Satıbaldıoğlu’nu da Güvenlik Kurulu Lider Yardımcılığı bakılırsavinden uzaklaştırdı. Nazarbayev’in yakın adamı Kazakistan Ulusal Güvenlik Komitesi (eski KGB) şefi Kerim Masimov da vazifeden alındı. Rusya’yı da yardıma çağıran Tokayev pozisyonunu güçlendirme fırsatı buldu. Rus üretimi bir oyuncak olan matruşka, ahşap el üretimi bebek figürlerinden oluşuyor. Açıldıkça içlerinden öbür ahşap bebek figürleri çıkıyor.
RUSYA’DAN KAZAKİSTAN’A ONLARCA TANK, 200 ASKERİ UÇUŞ VE 3 BİN ASKER
Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev’in yardım davetine evvelki gün olumlu karşılık veren Moskova’nın başını çektiği Kolektif Güvenlik Muahedesi Örgütü, 24 saatte Kazakistan’a neredeyse 3 bin asker gönderdi. Rusya Savunma Bakanlığına ilişkin IL-76 ve AN-124 nakliye uçakları Rusya’nın seçkin hava indirme birliklerini Kazakistan’a ulaştırdı. Rusya’nın Kazakistan operasyonuna verdiği büyük kıymet atanan kumandandan anlaşıldı.
Rusya yüklü kuvvetlerden oluşan KGAÖ misyon gücünde Belarus, Ermenistan ve Kırgızistan’dan da birlikler var. Bu gücü Rusya Paraşütçü İndirme Birlikleri Kumandanı Korgeneral Andrey Serdyukov yönetecek. Çarşamba akşamı Nursultan’a varan Rus askeri birlikleri cumhurbaşkanlık sarayı başta olmak üzere tüm devlet kurumlarını muhafazaya başladı. Ülkenin en büyük kenti Almatı’da ise Rus komandoları, lokal komandolara takviye vererek Almatı Havalimanı’nı denetimine aldı. Rusya, son 24 saatte Kazakistan’a askeri nakliye uçaklarıyla 190 sefer gerçekleştirmiş durumda. 2 bin civarında askerin yanı sıra Rusya’dan yüze yakın zırhlı araç da getirilmiş durumda. Rus kuvvetlerinin Kazakistan’da kilit noktaları kontrol altına alması daha sonrasında ülkede iki günden bu yana kesik tutulan internet de bir daha işlemeye başladı.
NAZARBAYEV NEREDE
Kazakistan’da yer yerinden oynarken ülkenin ulusal başkanı Nursultan Nazarbayev’in nerede bulunduğu açıklık kazanmadı. 81 yaşındaki Nazarbayev’in Birleşik Arap Emirlikleri, Kırgızistan ya da İsviçre’ye kaçtığı öne sürülüyor. Nazarbayev, son olarak Rusya tarafınca 27 Aralık’ta St. Petersburg kentinde düzenlenen eski Sovyet Cumhuriyetleri Bağımsız Devletler (BDT) başkanları doruğunda görülmüştü. ‘Matruşka darbesi’ senaryosuna nazaran Kazakistan’a binlerce asker yerleştiren Kremlin, Kazak seçkini içindeki düelloda Nazarbayev’den vazgeçerek Tokayev’e takviye verme sonucunı almış görünüyor.
TÜRK DEVLETLERİ TEŞKİLÂTI İNANILMAZ TOPLANIYOR
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, olayların bastırıldığına dair haberlerin geldiği Kazakistan’ın Dışişleri Bakanı Mukhtar Tleuberdi ile dün telefon görüşmesi yaptı. Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, Kazak Bakan, Çavuşoğlu’na olaylarla ilgili bilgi verdi. Çavuşoğlu, toplantıda Türkiye’nin Kazakistan’a olan takviyesini bir defa daha bir dahaledi. İki bakan ayrıyeten 11 Ocak Salı günü görüntü konferans prosedürüyle düzenlenecek ve Kazakistan’daki gelişmelerin değerlendirileceği Türk Devletleri Teşkilâtı Dışişleri Bakanları olağanüstü Toplantısı hakkında görüş alışverişinde bulundu. (Uğur ERGAN / ANKARA)
PEKİN, TOKAYEV’E GÜÇLÜ DAYANAK SUNDU
Kazakistan’daki olaylara Çin hükümetinin tepkisi da yakından takip ediliyor. AFP’nin aktardığına göre Çin Devlet Lideri Şi Cinping, dün Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’e gönderdiği iletide Kazak idaresinin protestoculara yönelik sert müdahalesinden övgüyle kelam etti. Şi bildirisinde, “Kritik anlarda kararlı bir biçimde kuvvetli tedbirler aldınız, bir siyasetçi olarak sorumluluk pozisyonunuz ve nazaranv anlayışınız ile ülkeniz ve halkınız için son derece sorumlu olduğunuzu göstererek durumu süratle yatıştırdınız” tabirlerini kullandı.