Türkiye’de çıkan orman yangınlarının birden fazla denetim altına alındı fakat iklim değişikliğinin tesirlerine ait tasalar büyüyor. DW Türkçe’nin konuştuğu uzmanlara göre, güç üretiminde kömürden vazgeçilmesi gerekiyor.
Türkiye’nin güney ve batısındaki ormanlık alanlarda çıkan yangınlar üzerinden bir hafta geçmesine karşın çabucak hemen söndürülemedi. Uzmanlara göre Türkiye tarihinin en büyük felaketlerinden biri olan bu yangınlar, hem iklim değişikliğinin tesirlerinin görülmeye başladığını birebir vakitte birtakım alışkanlıkların değişmesi gerektiğini gösterdi.
Geçen senelerda Avustralya’da çıkan orman yangınlarında şaşkınlık yaratan çıkarma gemileriyle halkın tahliye edilmesi imajları bu sefer Muğla’da yaşandı. En büyük telaş ise alevlerin Milis-Ören’de bulunan Kemerköy Termik Santrali’ne sıçraması oldu. Hem etrafa birebir vakitte insan sıhhatine tehdit oluşturabilecek gaz ve partiküllerin saçılabilecek olması gözleri de bir daha termik santrallere çevirdi.
Pekala, son senelerda yaşanan devasa yangınlar, seller ve kuraklık ne manaya geliyor? DW Türkçe’ye değerlendirmeler yapan uzmanlar yaşananları “iklim krizi” olarak tanımlıyor.
“Yaşadığımız tam olarak iklim krizidir”
Tarım ve Orman Bakanlığına göre son 10 günde başta Antalya ve Muğla olmak üzere 47 vilayette 200’ün üzerinde orman yangını denetim altına alındı. Toplam yanan alan büyüklüğü ölçümü hakikat ölçümlerin yapılabilmesi için yangınlar söndürüldükten daha sonra yapılacak. Lakin çeşitli hesaplamalara göre 50 ila 150 bin hektar içinde bir orman alanı son haftalarda küle döndü.
Son senelerda Türkiye’de başta Güneydoğu olmak üzere biroldukca bölgede kuraklığın tesirleri hissediliyor. Bunun yanında hem ülke ortasından birebir vakitte dünyadan sel haberleri de peş peşe geliyor. Geçtiğimiz haftalarda Almanya’da 170’den çok kişinin hayatını kaybettiği sel felaketi yaşanırken Türkiye, İtalya ve Yunanistan’da devasa yangınlar çıktı.
İklim konusunda uzman isimlerin baskın görüşü ise yaşananların “iklim krizi” olduğu…
DW Türkçe’ye konuşan Greenpeace İklim ve Güç Proje Sorumlusu Onur Akgül, iklim krizinin çabucak hemen “tam kapasite görülmediğini” vurgularken, yaşananların “beklenmedik yahut sürpriz olmadığı” görüşünde. Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin 6. kıymetlendirme raporuna değinen Akgül, Pazartesi günü açıklanması planlanan raporda “1,5 derecenin üstündeki ısınma için bile ‘ileri derecede önemli, yüzsenelerca süren ve kimi durumlarda geri döndürülemez sonuçlar’ saptamasının” yaptığını söylemiş oldu; “Mevcut durumda dünya en güzel ihtimalle 3°C ısınmaya hakikat gidiyor” dedi.
“Türkiye iklim değişikliğinde en hassas bölgelerden biri”
Onur Akgül’le misal görüşleri paylaşan Etraf Bilimci Dr. Uygar Özesmi ise son 10 yılda artan afetlere dikkat çekti.Afet oranlarının fazlaca süratli bir halde arttığını söyleyen Özesmi, araştırmaların “bunların şiddetlenerek artacağını” gösterdiğini söz etti.
Bilim insanları ve modellemelere bakılırsa “Türkiye’nin iklim değişikliği açısından en kritik, en hassas, en kırılgan bölgelerden bir tanesi” olduğunu belirten Özesmi, son periyotlardaki sıcaklık artışlarına da bakıldığında da “ortalama sıcaklık artışları açısından Türkiye’nin en çok ortalama sıcaklık artışı yaşayan ülkelerden biri olduğunu” söylemiş oldu.
Tarım ve Orman Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün “Türkiye 2020 İklim Değerlendirmesi Raporu” ülkede yeni sıcaklık rekorlarının kırıldığını söylüyor. Türkiye’de 2020 yılı sıcaklık ortalamasının 14.9°C olarak gerçekleştiğinin açıklandıği raporda, bu değerin 1981-2010 normali olan 13.5°C’ni 1.4°C üzerinde olduğunu ortaya konuyor. Yani 2020 yılı 1971’den bu yana gerçekleşen 3. sıcak yıl oldu. Yağış ortalaması ise 2020 yılında 1981- 2010 normaline bakılırsa %13 altında gerçekleşti.
Pekala sıcaklık artışı yalnızca kuraklığa mı niye oluyor?
Daha evvel TEMA ve Greenpeace Akdeniz Genel Yöneticiliği de yapmış olan Özesmi, sıcaklığın artmasının “sadece kuraklık olacağı” manasına gelmediğini; “aşırı hava olaylarının artacağı manasına geliyor. Gezegenin ısısının artmasıyla buharlaşma artar ve daha hayli yağış olur. Sel de kuraklık üzere büyük felaketlere niye olabilir. Seller hem de içilebilir su ölçüsünü azaltabilir. Kanalizasyonların taşmasıyla bir arada sıhhi içme suyu azalabilir. Yani bol suda susuzluk çekebilirsiniz” dedi.
Türkiye’nin iklim siyasetleri kâfi mi?
Türkiye, uzun vakittir hem iklim siyasetleri niçiniyle tıpkı vakitte güçte kömürlü termik santrallerin faaliyette olması ve nükleer güç alanında teşebbüslerde bulunması niçiniyle tenkitlerin odağında. Öteki taraftan da sıcaklık artışı ve bireylerin alışkanlıklarıyla birlikte elektrik tüketimleri artıyor.
Geçtiğimiz haftalarda Türkiye genelinde biroldukça noktada elektrikler kesilmiş, Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanlığı “hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi niçiniyle elektrik talebinde çok bir artış meydana gelmiştir. Artan talep niçiniyle son birkaç haftada elektrik tüketiminde Cumhuriyet tarihinin rekor düzeylerine ulaşılmıştır” açıklamasını yapmıştı.
Türkiye’nin güç siyasetinin iklim krizine karşılık verebilir hale gelmesinin önünde “büyük bir pürüz var” diyen Onur Akgül, fosil yakıt kullanmasına dikkat çekti.
Bunun yanında Türkiye’de yenilenebilir güç kaynaklarına geçişte de kıymetli adımlar atılıyor. Güç Bakanı Fatih Dönmez, geçtiğimiz aylarda yaptığı açıklamada “2002’de 12 bin 305 MW olan yenilenebilir güç heyeti gücünün nisan sonu itibariyle yaklaşık 52 bin MW’a çıkarıldığını” söylemişti.
Bodrum’dan bir imaj
“Fosil ve kömürden çıkılmalı; güç verimliliğini öncelemeli”
Türkiye’nin imzacısı olduğu fakat çabucak hemen TBMM’den geçirerek onaylamadığı Paris İklim Muahedesi’nin da bir an evvel onaylanması gerektiğini belirten uzmanlar, fosil yakıtlardan ve kömürden de bir an evvel uzaklaşılması gerektiğini söylüyor.
Türkiye, Paris İklim Mutabakatını imzalayan fakat Eritre, İran, Irak, Libya, Yemen ile birlikte onaylamayan 6 ülkeden biri…
Etraf Bilimci Dr. Uygar Özesmi, son senelerda yenilenebilir güç konusunda atılan adımları “sevindirici” bulduğunu söylese de “daha fazlasının yapılması gerektiğini” belirtti; “Türkiye’nin büsbütün kömür ve fosil yakıtlardan çıkması lazım. Ayrıyeten güç verimliliğine öncelik vermesi lazım” dedi. Bireylerin de üzerine düşen nazaranvi yapması gerektiğini söyleyen Özesmi, “Özellikle tüketimden kaçınarak, mevcut tüketim iktisadını körüklememesi gerekiyor. İklim değişikliğinin bir numaralı sebebi mevut tüketim iktisadı. Yani bizim gezegenin varlıklarını onu yenileyebilmesinden süratli bir biçimde tüketmemiz” dedi.
Greenpeace’den Onur Akgül’e de “kömürlü termik santrallerin makul bir plan dahilinde kapatılması ve kömürden çıkış sürecinin gündeme alınması” gerektiğini belirtiyor.
Adnan Ağaç
© Deutsche Welle Türkçe
Türkiye’nin güney ve batısındaki ormanlık alanlarda çıkan yangınlar üzerinden bir hafta geçmesine karşın çabucak hemen söndürülemedi. Uzmanlara göre Türkiye tarihinin en büyük felaketlerinden biri olan bu yangınlar, hem iklim değişikliğinin tesirlerinin görülmeye başladığını birebir vakitte birtakım alışkanlıkların değişmesi gerektiğini gösterdi.
Geçen senelerda Avustralya’da çıkan orman yangınlarında şaşkınlık yaratan çıkarma gemileriyle halkın tahliye edilmesi imajları bu sefer Muğla’da yaşandı. En büyük telaş ise alevlerin Milis-Ören’de bulunan Kemerköy Termik Santrali’ne sıçraması oldu. Hem etrafa birebir vakitte insan sıhhatine tehdit oluşturabilecek gaz ve partiküllerin saçılabilecek olması gözleri de bir daha termik santrallere çevirdi.
Pekala, son senelerda yaşanan devasa yangınlar, seller ve kuraklık ne manaya geliyor? DW Türkçe’ye değerlendirmeler yapan uzmanlar yaşananları “iklim krizi” olarak tanımlıyor.
“Yaşadığımız tam olarak iklim krizidir”
Tarım ve Orman Bakanlığına göre son 10 günde başta Antalya ve Muğla olmak üzere 47 vilayette 200’ün üzerinde orman yangını denetim altına alındı. Toplam yanan alan büyüklüğü ölçümü hakikat ölçümlerin yapılabilmesi için yangınlar söndürüldükten daha sonra yapılacak. Lakin çeşitli hesaplamalara göre 50 ila 150 bin hektar içinde bir orman alanı son haftalarda küle döndü.
Son senelerda Türkiye’de başta Güneydoğu olmak üzere biroldukca bölgede kuraklığın tesirleri hissediliyor. Bunun yanında hem ülke ortasından birebir vakitte dünyadan sel haberleri de peş peşe geliyor. Geçtiğimiz haftalarda Almanya’da 170’den çok kişinin hayatını kaybettiği sel felaketi yaşanırken Türkiye, İtalya ve Yunanistan’da devasa yangınlar çıktı.
İklim konusunda uzman isimlerin baskın görüşü ise yaşananların “iklim krizi” olduğu…
DW Türkçe’ye konuşan Greenpeace İklim ve Güç Proje Sorumlusu Onur Akgül, iklim krizinin çabucak hemen “tam kapasite görülmediğini” vurgularken, yaşananların “beklenmedik yahut sürpriz olmadığı” görüşünde. Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin 6. kıymetlendirme raporuna değinen Akgül, Pazartesi günü açıklanması planlanan raporda “1,5 derecenin üstündeki ısınma için bile ‘ileri derecede önemli, yüzsenelerca süren ve kimi durumlarda geri döndürülemez sonuçlar’ saptamasının” yaptığını söylemiş oldu; “Mevcut durumda dünya en güzel ihtimalle 3°C ısınmaya hakikat gidiyor” dedi.
“Türkiye iklim değişikliğinde en hassas bölgelerden biri”
Onur Akgül’le misal görüşleri paylaşan Etraf Bilimci Dr. Uygar Özesmi ise son 10 yılda artan afetlere dikkat çekti.Afet oranlarının fazlaca süratli bir halde arttığını söyleyen Özesmi, araştırmaların “bunların şiddetlenerek artacağını” gösterdiğini söz etti.
Bilim insanları ve modellemelere bakılırsa “Türkiye’nin iklim değişikliği açısından en kritik, en hassas, en kırılgan bölgelerden bir tanesi” olduğunu belirten Özesmi, son periyotlardaki sıcaklık artışlarına da bakıldığında da “ortalama sıcaklık artışları açısından Türkiye’nin en çok ortalama sıcaklık artışı yaşayan ülkelerden biri olduğunu” söylemiş oldu.
Tarım ve Orman Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün “Türkiye 2020 İklim Değerlendirmesi Raporu” ülkede yeni sıcaklık rekorlarının kırıldığını söylüyor. Türkiye’de 2020 yılı sıcaklık ortalamasının 14.9°C olarak gerçekleştiğinin açıklandıği raporda, bu değerin 1981-2010 normali olan 13.5°C’ni 1.4°C üzerinde olduğunu ortaya konuyor. Yani 2020 yılı 1971’den bu yana gerçekleşen 3. sıcak yıl oldu. Yağış ortalaması ise 2020 yılında 1981- 2010 normaline bakılırsa %13 altında gerçekleşti.
Pekala sıcaklık artışı yalnızca kuraklığa mı niye oluyor?
Daha evvel TEMA ve Greenpeace Akdeniz Genel Yöneticiliği de yapmış olan Özesmi, sıcaklığın artmasının “sadece kuraklık olacağı” manasına gelmediğini; “aşırı hava olaylarının artacağı manasına geliyor. Gezegenin ısısının artmasıyla buharlaşma artar ve daha hayli yağış olur. Sel de kuraklık üzere büyük felaketlere niye olabilir. Seller hem de içilebilir su ölçüsünü azaltabilir. Kanalizasyonların taşmasıyla bir arada sıhhi içme suyu azalabilir. Yani bol suda susuzluk çekebilirsiniz” dedi.
Türkiye’nin iklim siyasetleri kâfi mi?
Türkiye, uzun vakittir hem iklim siyasetleri niçiniyle tıpkı vakitte güçte kömürlü termik santrallerin faaliyette olması ve nükleer güç alanında teşebbüslerde bulunması niçiniyle tenkitlerin odağında. Öteki taraftan da sıcaklık artışı ve bireylerin alışkanlıklarıyla birlikte elektrik tüketimleri artıyor.
Geçtiğimiz haftalarda Türkiye genelinde biroldukça noktada elektrikler kesilmiş, Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanlığı “hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi niçiniyle elektrik talebinde çok bir artış meydana gelmiştir. Artan talep niçiniyle son birkaç haftada elektrik tüketiminde Cumhuriyet tarihinin rekor düzeylerine ulaşılmıştır” açıklamasını yapmıştı.
Türkiye’nin güç siyasetinin iklim krizine karşılık verebilir hale gelmesinin önünde “büyük bir pürüz var” diyen Onur Akgül, fosil yakıt kullanmasına dikkat çekti.
Bunun yanında Türkiye’de yenilenebilir güç kaynaklarına geçişte de kıymetli adımlar atılıyor. Güç Bakanı Fatih Dönmez, geçtiğimiz aylarda yaptığı açıklamada “2002’de 12 bin 305 MW olan yenilenebilir güç heyeti gücünün nisan sonu itibariyle yaklaşık 52 bin MW’a çıkarıldığını” söylemişti.
Bodrum’dan bir imaj
“Fosil ve kömürden çıkılmalı; güç verimliliğini öncelemeli”
Türkiye’nin imzacısı olduğu fakat çabucak hemen TBMM’den geçirerek onaylamadığı Paris İklim Muahedesi’nin da bir an evvel onaylanması gerektiğini belirten uzmanlar, fosil yakıtlardan ve kömürden de bir an evvel uzaklaşılması gerektiğini söylüyor.
Türkiye, Paris İklim Mutabakatını imzalayan fakat Eritre, İran, Irak, Libya, Yemen ile birlikte onaylamayan 6 ülkeden biri…
Etraf Bilimci Dr. Uygar Özesmi, son senelerda yenilenebilir güç konusunda atılan adımları “sevindirici” bulduğunu söylese de “daha fazlasının yapılması gerektiğini” belirtti; “Türkiye’nin büsbütün kömür ve fosil yakıtlardan çıkması lazım. Ayrıyeten güç verimliliğine öncelik vermesi lazım” dedi. Bireylerin de üzerine düşen nazaranvi yapması gerektiğini söyleyen Özesmi, “Özellikle tüketimden kaçınarak, mevcut tüketim iktisadını körüklememesi gerekiyor. İklim değişikliğinin bir numaralı sebebi mevut tüketim iktisadı. Yani bizim gezegenin varlıklarını onu yenileyebilmesinden süratli bir biçimde tüketmemiz” dedi.
Greenpeace’den Onur Akgül’e de “kömürlü termik santrallerin makul bir plan dahilinde kapatılması ve kömürden çıkış sürecinin gündeme alınması” gerektiğini belirtiyor.
Adnan Ağaç
© Deutsche Welle Türkçe