Yetişkin beşerler niye ‘bebek gibi’ konuşur?
Restoranda, toplu taşımada, hatta toplumsal medyada… Birbirleriyle bebek üzere konuşan çiftlere son devirde fazlaca sık rastlıyoruz.
Çünkü yetişkinlerin çocuk ve bebeklerle konuşurken seslerini inceltip sözlerini bükmesi hepimize doğal geliyor da koskoca insanların niye birbirleriyle bu biçimde konuştukları esrarını koruyor. meğer araştırmalar, bu davranış biçiminin pek yaygın olduğuna işaret ediyor.
ABD’li irtibat uzmanı Ramesh Kaipa da geçtiğimiz günlerde The Conversation’da yayımlanan yazısında bu sıkıntıya değindi.
Oklahoma State Üniversitesi’nde İrtibat Bilimleri ve Bozuklukları kısmında nazaranv yapan Kaipa’nın belirttiğine göre, araştırmaların geneline baktığımızda her üç çiftten ikisinin, romantik bir bağlantı biçimi olarak bebek üzere konuşmaya başvurduğunu görüyoruz.
Anlaşılan o ki yan masamızdaki çiftin bebek üzere konuşmasına kulak konuğu olduğunda yüzünü buruşturanlar bile vakit zaman eşlerine hitap ederken bu türlü konuşmaktan kendini alamıyor. Pekala çiftler bunu niye yapıyor?
Kaipa’nın da altını çizdiği üzere ‘bebek üzere konuşmak’ tabiri aslında tam olarak hakikat değil. Çünkü bebekler birbirleriyle bu türlü konuşmuyor. Ses tonunun inceldiği, vurgu ve temponun değiştiği bu konuşma biçimini ebeveynler bebekleriyle konuşurken kullanıyor. Bu niçinle lisan bilimciler bu türlü konuşmayı ‘annece’ ya da ‘ebeveynce’ olarak isimlendiriyor.
SEVGİ VE ŞEFKAT SORUNU
Konuşma ve duyma uzmanı Patricia Kuhl’a göre, bu türlü konuşmak, bebeklerle kurulan toplumsal etkileşimi kolaylaştırıyor, bebeklerin irtibat kurmayı daha kolay öğrenmelerini sağlıyor. Üstelik bu, tüm lisanlarda ve tüm kültürlerde ortak bir özellik. Büyükler her vakit bebeklerle abartılı tonlarda konuşuyorlar. Araştırmalar da bu türlü konuşmanın, bebekleri öğrenme konusunda motive eden nörotransmitter unsurların salgılanmasını tetiklediğini gösteriyor.
Çiftler kelam konusu olduğunda ise bu konuşma biçiminin öğrenmeyle bir ilgisi yok; daha çok bir sevgi ve şefkat sorunu.
İrtibat uzmanı Kory Floyd’un sevgi alışverişi teorisine göre, sesteki aşikâr davranışlar, kişinin karşısındakine duyduğu ilgiyi gösterme araçları. Bu davranışların başında da yumuşak bir sesle, abartılı bir vurguyla ve yüksek perdeden konuşmak geliyor. Bunlar bebeklerle konuşma biçimimizle de örtüşen özellikler.
Lakin bu olgunun değerli bir yanı daha var: Bu sayede çiftler dünyanın geri kalanından bağımsız özel bir lisan alanı oluşturuyor. Bu alanda çiftler öbür yetişkinlerle olan rutin konuşmaların karmaşasına ve kurallarına takılmadan kendilerini söz edebiliyor.
Bireye özel bağlantı biçimlerinin kullanılması, yakın arkadaşların ve çiftlerin bağlantısında fazlaca kıymetli bir yere sahip. Bu bağlantı dışarıdan bakanların başını ziyadesiyle karıştırıyor. Fakat o iki kişi için ortalarındaki bağın ne kadar güçlü olduğunu gösteriyor ve başkalarıyla ortalarında bir hudut çizmeye yarıyor. Çiftlerin birbirlerine taktıkları takma isimler da bu bağlantının bir kesimi. Hatta araştırmalar birbirine isim takan çiftlerin birlikteliklerinden duydukları tatminin öteki çiftlere kıyasla daha fazla olduğuna işaret ediyor.
Kaipa, “Sözün kısası, yetişkinlerin birbirleriyle ‘Agucuk gugucuk’ diye konuşması kulağa tuhaf gelebilir fakat bu epey insani bir özellik” tabirlerini kullanıyor.
‘BEBEK ÜZERE KONUŞANLAR ÇOCUK MODÜLLERİYLE BAĞLANTI KURUYOR’
Bebek üzere konuşma konusunda fikirlerine danıştığımız Aile ve Evlilik Terapisti Cem Keçe, evvela günlük hayatında bu türlü konuşan beşerlerle ilgili birtakım bilgiler veriyor.
“İnsanın ortasında üç temel kesim vardır; yetişkin, ebeveyn ve çocuk… Konuşmanın değerli bir fonksiyonu niyetlerin iletilmesidir. Günlük hayatında bebek üzere konuşan bireyler çocuk kesimleriyle bağlantı kurarlar ve bu bireyler için bu tıp konuşma sempatik yahut sıradan bir söz formundan öte iletinin duygusal içeriğini güçlendirme hedefi taşır” diyen Keçe şu biçimde devam ediyor:
“Bazı bireyler ya kırılganlıklarını göstermek ya da fazlaca yakın bir biçimde yakınlaşmak istediklerinde bebek üzere konuşmanın yanı sıra çocuksu tutumları da taklit edebilirler. bu biçimdece, şartsız sevgi ve şefkat isteyen içlerindeki çocuğu ortaya çıkarmanın bir yolu olarak kullanabilirler. Ayrıyeten bebek üzere konuşmak gerilimle başa çıkmaya da yardımcı olabilir.”
‘BEBEKLERİN LİSAN GELİŞİMİ İÇİN FAYDALI’
Bebeklerle irtibat kurarken onların tonlaması ile, uzmanların dediği üzere ‘annece’ ya da ‘ebeveynce’ konuşmanın tesirlerinden bahseden Cem Keçe, “Dünyanın dört bir yanındaki bebeklerle yapılan araştırmalar bebek üzere konuşmanın ya da bebeğe yönelik konuşmanın bebeklerin lisan gelişimleri için faydalı olduğunu gösteriyor” diyor.
Keçe, bunun sebebini ise şöyleki açıklıyor: “Bu çeşit konuşma biçimi bebeklerin daha epeyce ilgisini çekiyor. Zira bebek üzere konuşmanın melodisi olağan konuşmadan epey farklıdır; ses perdesi daha yüksektir, tonlama biroldukca iniş ve çıkışla daha hareketlidir, daha kısa aralıklar ve daha uzun duraklamalardan oluşan bir ritme sahiptir. Bu özellikleriyle bebeğin ilgisini çeker, dikkatini ağırlaştırmasını sağlar, lisan kalıplarını tanımasına ve sözleri öğrenmesine yardımcı olur, toplumsal etkileşim için motive eder.”
Bebeğe yönelik konuşmanın hisleri da tesirli biçimde ilettiğini belirten Keçe, “Bebek konuşmalara karşılık vermeye çalışır ve bu biçimdece irtibat hünerlerini geliştirmenin birinci adımlarını atmaya başlar. Ayrıyeten, bebeğe yönelik konuşma, hisleri tesirli bir biçimde iletir ve bebekle bir bağ kurulmasına yardımcı olur. Bilhassa ebeveynler ve bebekleri içindeki duygusal bağları derinleştirmenin bir yolu olarak hizmet edebilir” biçiminde konuşuyor.
‘BEBEK KONUŞMASI BİR FLÖRT BİÇİMİ OLARAK KULLANILABİLİR’
Kimi çiftler niye ‘bebek gibi’ konuşma üslubunu tercih ediyor? sorusuna Cem Keçe, “Bu husus üzerinde epeyce fazla araştırma yapılmamıştır lakin temel var iseyımlar, bebek konuşmasının insanlara sevildiğini ve önemsendiğini hissettirdiği ve bebek konuşması yoluyla yetişkinlerin çocukluğun olumlu taraflarını yansıttığıdır” karşılığını veriyor.
Keçe, “Bebek konuşması, çiftin alakasının ‘ebeveyn-çocuk’ yahut ‘çocuk-çocuk’ bağlantı dinamiğinde olduğunu bize gösterir ve partnerler içinde bir flört biçimi olarak kullanılabilir. Bu durumda, bebek konuşması bir partnerin çocukça konuşup davrandığı, ötekinin ise anne yahut baba üzere davranarak sevecen olduğu şefkatli bir yakınlığın tabiri olabilir” diyor.
‘İKİ KİŞİLİK ÖZEL BİR DÜNYA’
‘Bebek gibi’ konuşan çiftlerin bağlantılarını genel sınırlarıyla yorumlayan Cem Keçe şu çıkarımlarda bulunuyor:
— Bebek konuşması, bağın samimiyetini ve istikrarını sağlamlaştırma isteğini yansıtmanın bir yoludur. bununla birlikte çiftler içindeki yakınlığa işaret eder, karşılıklı duygusal ilişkiyi, ruhsal bağı ve inançlı bağlanmayı geliştirir. Tıpkı bir bebekle anne babası içindeki yakın bağ üzere, çiftin ortalarındaki bağı besleme dileğini lisana getirme halidir.
— Bebek konuşması, çiftin çocuk olmaktan, zayıflıklarını yahut kusurlarını göstermekten çekinmediğini göstererek rahat davranmalarını sağlar. Hislerini daha yeterli aktarabildiklerinde, uyuşmazlıklara yer bırakmazlar, bu biçimdece bağlantılarında inançlı ve kuvvetli bir bağ oluştururlar.
— Bebek konuşması, dürüstlüğün ve samimiyetin bir göstergesi olarak ilgide sadakat hissini pekiştirir. Çiftler lisanı ilgi, şefkat ve garanti göstermek için kullandıklarında birbirlerine olan sevgileri derinleşir.
— Ayrıyeten bebek üzere konuşmak, çiftin fikirlerini ve hislerini yetişkin rollerinin olağan kısıtlamaları olmadan rahat bir çerçevede özgürce söz edebilecekleri bir alan yaratmalarına yardımcı olur.
— Uyumlu ve alaka doyumu yüksek olan çiftler daha fazla özel lisan ya da kendine has irtibat kullanma eğilimindedir. Bebek konuşması, çiftlerin yetişkinliğin yorucu gerçeklerinden arınmış ve başka yetişkin ilgilerinden farklı, yalnızca ‘iki kişilik özel bir dünya’ yaratmalarına yardımcı olur.
‘CİNSEL ÇEKİMİ BİTİREBİLİR’
Bu konuşma biçiminin münasebetlere olabilecek tesirlerinden de bahseden Keçe, “Bebek konuşması bedende biyolojik yansılar de yaratır ve bağlanmaya ve inançlı bağlar oluşturmaya yol açan, güzel hissettiren dopamin ve oksitosin üzere hormonların salgılanmasını sağlar. Fakat bebek konuşması çiftlerin içindeki cinsel çekimi bitirebilir, seks sıkıntılarına yol açabilir” tabirlerine yer veriyor.
Restoranda, toplu taşımada, hatta toplumsal medyada… Birbirleriyle bebek üzere konuşan çiftlere son devirde fazlaca sık rastlıyoruz.
Çünkü yetişkinlerin çocuk ve bebeklerle konuşurken seslerini inceltip sözlerini bükmesi hepimize doğal geliyor da koskoca insanların niye birbirleriyle bu biçimde konuştukları esrarını koruyor. meğer araştırmalar, bu davranış biçiminin pek yaygın olduğuna işaret ediyor.
ABD’li irtibat uzmanı Ramesh Kaipa da geçtiğimiz günlerde The Conversation’da yayımlanan yazısında bu sıkıntıya değindi.
Oklahoma State Üniversitesi’nde İrtibat Bilimleri ve Bozuklukları kısmında nazaranv yapan Kaipa’nın belirttiğine göre, araştırmaların geneline baktığımızda her üç çiftten ikisinin, romantik bir bağlantı biçimi olarak bebek üzere konuşmaya başvurduğunu görüyoruz.
Anlaşılan o ki yan masamızdaki çiftin bebek üzere konuşmasına kulak konuğu olduğunda yüzünü buruşturanlar bile vakit zaman eşlerine hitap ederken bu türlü konuşmaktan kendini alamıyor. Pekala çiftler bunu niye yapıyor?
Kaipa’nın da altını çizdiği üzere ‘bebek üzere konuşmak’ tabiri aslında tam olarak hakikat değil. Çünkü bebekler birbirleriyle bu türlü konuşmuyor. Ses tonunun inceldiği, vurgu ve temponun değiştiği bu konuşma biçimini ebeveynler bebekleriyle konuşurken kullanıyor. Bu niçinle lisan bilimciler bu türlü konuşmayı ‘annece’ ya da ‘ebeveynce’ olarak isimlendiriyor.
SEVGİ VE ŞEFKAT SORUNU
Konuşma ve duyma uzmanı Patricia Kuhl’a göre, bu türlü konuşmak, bebeklerle kurulan toplumsal etkileşimi kolaylaştırıyor, bebeklerin irtibat kurmayı daha kolay öğrenmelerini sağlıyor. Üstelik bu, tüm lisanlarda ve tüm kültürlerde ortak bir özellik. Büyükler her vakit bebeklerle abartılı tonlarda konuşuyorlar. Araştırmalar da bu türlü konuşmanın, bebekleri öğrenme konusunda motive eden nörotransmitter unsurların salgılanmasını tetiklediğini gösteriyor.
Çiftler kelam konusu olduğunda ise bu konuşma biçiminin öğrenmeyle bir ilgisi yok; daha çok bir sevgi ve şefkat sorunu.
İrtibat uzmanı Kory Floyd’un sevgi alışverişi teorisine göre, sesteki aşikâr davranışlar, kişinin karşısındakine duyduğu ilgiyi gösterme araçları. Bu davranışların başında da yumuşak bir sesle, abartılı bir vurguyla ve yüksek perdeden konuşmak geliyor. Bunlar bebeklerle konuşma biçimimizle de örtüşen özellikler.
Lakin bu olgunun değerli bir yanı daha var: Bu sayede çiftler dünyanın geri kalanından bağımsız özel bir lisan alanı oluşturuyor. Bu alanda çiftler öbür yetişkinlerle olan rutin konuşmaların karmaşasına ve kurallarına takılmadan kendilerini söz edebiliyor.
Bireye özel bağlantı biçimlerinin kullanılması, yakın arkadaşların ve çiftlerin bağlantısında fazlaca kıymetli bir yere sahip. Bu bağlantı dışarıdan bakanların başını ziyadesiyle karıştırıyor. Fakat o iki kişi için ortalarındaki bağın ne kadar güçlü olduğunu gösteriyor ve başkalarıyla ortalarında bir hudut çizmeye yarıyor. Çiftlerin birbirlerine taktıkları takma isimler da bu bağlantının bir kesimi. Hatta araştırmalar birbirine isim takan çiftlerin birlikteliklerinden duydukları tatminin öteki çiftlere kıyasla daha fazla olduğuna işaret ediyor.
Kaipa, “Sözün kısası, yetişkinlerin birbirleriyle ‘Agucuk gugucuk’ diye konuşması kulağa tuhaf gelebilir fakat bu epey insani bir özellik” tabirlerini kullanıyor.
‘BEBEK ÜZERE KONUŞANLAR ÇOCUK MODÜLLERİYLE BAĞLANTI KURUYOR’
Bebek üzere konuşma konusunda fikirlerine danıştığımız Aile ve Evlilik Terapisti Cem Keçe, evvela günlük hayatında bu türlü konuşan beşerlerle ilgili birtakım bilgiler veriyor.
“İnsanın ortasında üç temel kesim vardır; yetişkin, ebeveyn ve çocuk… Konuşmanın değerli bir fonksiyonu niyetlerin iletilmesidir. Günlük hayatında bebek üzere konuşan bireyler çocuk kesimleriyle bağlantı kurarlar ve bu bireyler için bu tıp konuşma sempatik yahut sıradan bir söz formundan öte iletinin duygusal içeriğini güçlendirme hedefi taşır” diyen Keçe şu biçimde devam ediyor:
“Bazı bireyler ya kırılganlıklarını göstermek ya da fazlaca yakın bir biçimde yakınlaşmak istediklerinde bebek üzere konuşmanın yanı sıra çocuksu tutumları da taklit edebilirler. bu biçimdece, şartsız sevgi ve şefkat isteyen içlerindeki çocuğu ortaya çıkarmanın bir yolu olarak kullanabilirler. Ayrıyeten bebek üzere konuşmak gerilimle başa çıkmaya da yardımcı olabilir.”
‘BEBEKLERİN LİSAN GELİŞİMİ İÇİN FAYDALI’
Bebeklerle irtibat kurarken onların tonlaması ile, uzmanların dediği üzere ‘annece’ ya da ‘ebeveynce’ konuşmanın tesirlerinden bahseden Cem Keçe, “Dünyanın dört bir yanındaki bebeklerle yapılan araştırmalar bebek üzere konuşmanın ya da bebeğe yönelik konuşmanın bebeklerin lisan gelişimleri için faydalı olduğunu gösteriyor” diyor.
Keçe, bunun sebebini ise şöyleki açıklıyor: “Bu çeşit konuşma biçimi bebeklerin daha epeyce ilgisini çekiyor. Zira bebek üzere konuşmanın melodisi olağan konuşmadan epey farklıdır; ses perdesi daha yüksektir, tonlama biroldukca iniş ve çıkışla daha hareketlidir, daha kısa aralıklar ve daha uzun duraklamalardan oluşan bir ritme sahiptir. Bu özellikleriyle bebeğin ilgisini çeker, dikkatini ağırlaştırmasını sağlar, lisan kalıplarını tanımasına ve sözleri öğrenmesine yardımcı olur, toplumsal etkileşim için motive eder.”
Bebeğe yönelik konuşmanın hisleri da tesirli biçimde ilettiğini belirten Keçe, “Bebek konuşmalara karşılık vermeye çalışır ve bu biçimdece irtibat hünerlerini geliştirmenin birinci adımlarını atmaya başlar. Ayrıyeten, bebeğe yönelik konuşma, hisleri tesirli bir biçimde iletir ve bebekle bir bağ kurulmasına yardımcı olur. Bilhassa ebeveynler ve bebekleri içindeki duygusal bağları derinleştirmenin bir yolu olarak hizmet edebilir” biçiminde konuşuyor.
‘BEBEK KONUŞMASI BİR FLÖRT BİÇİMİ OLARAK KULLANILABİLİR’
Kimi çiftler niye ‘bebek gibi’ konuşma üslubunu tercih ediyor? sorusuna Cem Keçe, “Bu husus üzerinde epeyce fazla araştırma yapılmamıştır lakin temel var iseyımlar, bebek konuşmasının insanlara sevildiğini ve önemsendiğini hissettirdiği ve bebek konuşması yoluyla yetişkinlerin çocukluğun olumlu taraflarını yansıttığıdır” karşılığını veriyor.
Keçe, “Bebek konuşması, çiftin alakasının ‘ebeveyn-çocuk’ yahut ‘çocuk-çocuk’ bağlantı dinamiğinde olduğunu bize gösterir ve partnerler içinde bir flört biçimi olarak kullanılabilir. Bu durumda, bebek konuşması bir partnerin çocukça konuşup davrandığı, ötekinin ise anne yahut baba üzere davranarak sevecen olduğu şefkatli bir yakınlığın tabiri olabilir” diyor.
‘İKİ KİŞİLİK ÖZEL BİR DÜNYA’
‘Bebek gibi’ konuşan çiftlerin bağlantılarını genel sınırlarıyla yorumlayan Cem Keçe şu çıkarımlarda bulunuyor:
— Bebek konuşması, bağın samimiyetini ve istikrarını sağlamlaştırma isteğini yansıtmanın bir yoludur. bununla birlikte çiftler içindeki yakınlığa işaret eder, karşılıklı duygusal ilişkiyi, ruhsal bağı ve inançlı bağlanmayı geliştirir. Tıpkı bir bebekle anne babası içindeki yakın bağ üzere, çiftin ortalarındaki bağı besleme dileğini lisana getirme halidir.
— Bebek konuşması, çiftin çocuk olmaktan, zayıflıklarını yahut kusurlarını göstermekten çekinmediğini göstererek rahat davranmalarını sağlar. Hislerini daha yeterli aktarabildiklerinde, uyuşmazlıklara yer bırakmazlar, bu biçimdece bağlantılarında inançlı ve kuvvetli bir bağ oluştururlar.
— Bebek konuşması, dürüstlüğün ve samimiyetin bir göstergesi olarak ilgide sadakat hissini pekiştirir. Çiftler lisanı ilgi, şefkat ve garanti göstermek için kullandıklarında birbirlerine olan sevgileri derinleşir.
— Ayrıyeten bebek üzere konuşmak, çiftin fikirlerini ve hislerini yetişkin rollerinin olağan kısıtlamaları olmadan rahat bir çerçevede özgürce söz edebilecekleri bir alan yaratmalarına yardımcı olur.
— Uyumlu ve alaka doyumu yüksek olan çiftler daha fazla özel lisan ya da kendine has irtibat kullanma eğilimindedir. Bebek konuşması, çiftlerin yetişkinliğin yorucu gerçeklerinden arınmış ve başka yetişkin ilgilerinden farklı, yalnızca ‘iki kişilik özel bir dünya’ yaratmalarına yardımcı olur.
‘CİNSEL ÇEKİMİ BİTİREBİLİR’
Bu konuşma biçiminin münasebetlere olabilecek tesirlerinden de bahseden Keçe, “Bebek konuşması bedende biyolojik yansılar de yaratır ve bağlanmaya ve inançlı bağlar oluşturmaya yol açan, güzel hissettiren dopamin ve oksitosin üzere hormonların salgılanmasını sağlar. Fakat bebek konuşması çiftlerin içindeki cinsel çekimi bitirebilir, seks sıkıntılarına yol açabilir” tabirlerine yer veriyor.