Türkiye haftalardır müsilaj problemiyle uğraşıyor. Fakat müsilaj bir yerde temizlenirken diğer bir bölgede bir daha ortaya çıkıyor. Gökçeada ve Bozcaada’ya tatile gidenler de müsilaj fotoğrafları paylaşmaya başladı. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi’nden Denizcilik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Sarı, müsilajı her gün uydudan takip ettiğini, Çanakkale Boğazı’nı geçen müsilajın Bozcaada açıklarında dağıldığını anlatıyor. Müsilaj kâbusu, en son kuzeydoğu Ege’deki Yunan adaları Limnos ve Agios Efstratios etrafında ortaya çıktı.
Denizi müsilajdan temizlemek için de kapsamlı bir çalışma yürütülüyor. Deniz yüzeyinin temizlenmesinin yanı sıra artık de deniz tabanına oksijen veriliyor. Etraf ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum ve birlikteindeki heyet, İzmit Körfezi’nde denizin tabanına oksijen aletleri bıraktı. Bakanlık oksijenden umutlu. Test evresi 6-8 hafta sürecek, sonuç alınırsa tüm Marmara Denizi’nde oksijen verme uygulaması yaygınlaştırılacak.
Fakat uzmanlara bakılırsa, bu usul Marmara Denizi’nin hacmi itibariyle imkânsıza yakın.Oşinograf Prof. Dr. Cemal Saydam, “Oksijen vermek, iğneyle kuyu kazmak üzere bir şey” diyor. Tabiat ile uğraşırken sistemin bozulmaması gerektiğini anlatan Saydam, “Bir marinada kolum kadar borularla denizi temizlemeye çalışıyorlar. Küçücük odayı temizlemek bile bir saat sürer. Marmara Denizi’ni o denli borularla filan temizleyerek kurtaramazsınız” diyerek yapılan yüzey çalışmalarının yararsız olduğuna işaret ediyor.
“Acımasız önlemler alınmazsa tabiatta bize acımayacak”
Saydam’a nazaran, değerli olan müsilaja niye olan sorunu ortadan kaldırmak. Saydam, “Belki de tarihinde birinci sefer Türk bilim insanları bir hususta uzlaştı. Marmara Denizi’ne girdiyi ortadan kaldırmadığınız sürece bu iş devam edecek. Girdiyi azaltmak ne demek? Karasal kaynaklı girdiler. İnsan girdileri. Sanayinin ürettiği girdi ve ziraî faaliyet. Bunları azaltmak lazım” diyor. Marmara’ya oksijen vermeyi hasta birinin entübe bulunmasına benzeten Saydam, değerli bir ikazda da bulunuyor: “Acımasız birtakım önlemler almazsanız tabiat bize hiç acımayacak.”
Marmara Denizi’nin su ölçüsü yaklaşık 3.5-4 katrilyon litre. Kapalı küçük bir iç deniz olduğu söylense de temizleme açısından devasa çukurları da bulunan büyük bir kütle Marmara Denizi. Marmara Denizi’nin Değişen Oşinografik Kurallarının İzlenmesi (MAREM) Proje Önderi M. Levent Artüz, deniz ortasındaki oksijen ölçüsü artırmanın anlamsız olduğunu şu biçimde açıklıyor:
“Litrede 1 miligram oksijen ölçüsünü artırabilmek için gerekli olan oksijen ölçüsüne bakın. 4 trilyona yakın bir su kütlesinden bahsediyoruz. O denli bu biçimde değil, milyarlar bazında olan bir şey. 1 miligram artırabilmek için -şu anda 1 miligram olduğunu kabul edersek- bunu en azından optimum 5 miligrama çekmek gerekiyor. Bunun için de Türkiye’deki tüm fabrikaların saf oksijen oksijen üreten fabrikaların 100 yıllık üreteceği oksijene denk gelir.”
Artüz, bu operasyonların 25-30 metre altında yapılması gerektiğini de hatırlatarak taşıma suyla değirmenin dönmeyeceğini vurguluyor.
Berbat koku gelirse müsilaj parçalanıyor demek
çabucak hemen müsilajdan dolayı makûs kokuların gelmediğini belirten Artüz, makus kokuların gelmesinin düzgün bir şey olduğunu, bunun müsilaj kütlesinin parçalanması manasına geldiğini söylüyor. Müsilajın koskoca masa örtüsünün kenarındaki bir dantele benzeten Artüz, “Mesele müsilaj değil. Yanlış yere odaklanıyoruz. Tek bir dermanı var. Marmara Denizi’ni alıcı ortam olarak kullanmamak, Ergene Irmağı’nın derin dejarşla Marmara’ya basılmasının derhal bitmesi gerekiyor” diyor.
Tehlikenin Karadeniz için de geçerli olduğunu vurgulayan Artüz, kelamlarını “Eğer Ergene’deki derin deşarj devam ederse, aslına bakarsanız Marmara’yı unuttuk, Karadeniz’i de kaybedeceğiz, Kuzey Ege’yi de önemli bir tehdit altına sokacağız. Marmara’yı kaybettiğimizden daha kısa müddette Karadeniz’i kaybedeceğiz” diye sürdünüyor.
Denizi müsilajdan temizlemek için de kapsamlı bir çalışma yürütülüyor. Deniz yüzeyinin temizlenmesinin yanı sıra artık de deniz tabanına oksijen veriliyor. Etraf ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum ve birlikteindeki heyet, İzmit Körfezi’nde denizin tabanına oksijen aletleri bıraktı. Bakanlık oksijenden umutlu. Test evresi 6-8 hafta sürecek, sonuç alınırsa tüm Marmara Denizi’nde oksijen verme uygulaması yaygınlaştırılacak.
Fakat uzmanlara bakılırsa, bu usul Marmara Denizi’nin hacmi itibariyle imkânsıza yakın.Oşinograf Prof. Dr. Cemal Saydam, “Oksijen vermek, iğneyle kuyu kazmak üzere bir şey” diyor. Tabiat ile uğraşırken sistemin bozulmaması gerektiğini anlatan Saydam, “Bir marinada kolum kadar borularla denizi temizlemeye çalışıyorlar. Küçücük odayı temizlemek bile bir saat sürer. Marmara Denizi’ni o denli borularla filan temizleyerek kurtaramazsınız” diyerek yapılan yüzey çalışmalarının yararsız olduğuna işaret ediyor.
“Acımasız önlemler alınmazsa tabiatta bize acımayacak”
Saydam’a nazaran, değerli olan müsilaja niye olan sorunu ortadan kaldırmak. Saydam, “Belki de tarihinde birinci sefer Türk bilim insanları bir hususta uzlaştı. Marmara Denizi’ne girdiyi ortadan kaldırmadığınız sürece bu iş devam edecek. Girdiyi azaltmak ne demek? Karasal kaynaklı girdiler. İnsan girdileri. Sanayinin ürettiği girdi ve ziraî faaliyet. Bunları azaltmak lazım” diyor. Marmara’ya oksijen vermeyi hasta birinin entübe bulunmasına benzeten Saydam, değerli bir ikazda da bulunuyor: “Acımasız birtakım önlemler almazsanız tabiat bize hiç acımayacak.”
Marmara Denizi’nin su ölçüsü yaklaşık 3.5-4 katrilyon litre. Kapalı küçük bir iç deniz olduğu söylense de temizleme açısından devasa çukurları da bulunan büyük bir kütle Marmara Denizi. Marmara Denizi’nin Değişen Oşinografik Kurallarının İzlenmesi (MAREM) Proje Önderi M. Levent Artüz, deniz ortasındaki oksijen ölçüsü artırmanın anlamsız olduğunu şu biçimde açıklıyor:
“Litrede 1 miligram oksijen ölçüsünü artırabilmek için gerekli olan oksijen ölçüsüne bakın. 4 trilyona yakın bir su kütlesinden bahsediyoruz. O denli bu biçimde değil, milyarlar bazında olan bir şey. 1 miligram artırabilmek için -şu anda 1 miligram olduğunu kabul edersek- bunu en azından optimum 5 miligrama çekmek gerekiyor. Bunun için de Türkiye’deki tüm fabrikaların saf oksijen oksijen üreten fabrikaların 100 yıllık üreteceği oksijene denk gelir.”
Artüz, bu operasyonların 25-30 metre altında yapılması gerektiğini de hatırlatarak taşıma suyla değirmenin dönmeyeceğini vurguluyor.
Berbat koku gelirse müsilaj parçalanıyor demek
çabucak hemen müsilajdan dolayı makûs kokuların gelmediğini belirten Artüz, makus kokuların gelmesinin düzgün bir şey olduğunu, bunun müsilaj kütlesinin parçalanması manasına geldiğini söylüyor. Müsilajın koskoca masa örtüsünün kenarındaki bir dantele benzeten Artüz, “Mesele müsilaj değil. Yanlış yere odaklanıyoruz. Tek bir dermanı var. Marmara Denizi’ni alıcı ortam olarak kullanmamak, Ergene Irmağı’nın derin dejarşla Marmara’ya basılmasının derhal bitmesi gerekiyor” diyor.
Tehlikenin Karadeniz için de geçerli olduğunu vurgulayan Artüz, kelamlarını “Eğer Ergene’deki derin deşarj devam ederse, aslına bakarsanız Marmara’yı unuttuk, Karadeniz’i de kaybedeceğiz, Kuzey Ege’yi de önemli bir tehdit altına sokacağız. Marmara’yı kaybettiğimizden daha kısa müddette Karadeniz’i kaybedeceğiz” diye sürdünüyor.