Türkiye’de son günlerde çıkan orman yangınları gündeme oturdu. 80’den çok noktada oluşan alevlerin büyük çoğunluğu denetim altına alındı. Pekala, gelecekte bu yangınlar önlenebilir mi? Ziyan nasıl en aza indirilir?
28 Temmuz Çarşamba günü Antalya’nın Manavgat ilçesinden gelen manzaralarla yangınlar Türkiye’nin gündemine girdi. Bölgede çabucak hemen denetim altına alınamayan alevler beş kişinin hayatını yitirmesine sebep oldu. Bunun yanında onlarca hayvan ömrünü kaybetti, meskenler yandı, ağaçlar kül oldu.
Antalya’nın akabinde Muğla’dan, İzmir’den, Adana’dan ve bir fazlaca kentten de benzeri haberler geldi. Pekala, Türkiye’nin yangın karnesi nasıl? Yangınların sayısı yıllar geçtikçe artıyor mu?
2020’de son 13 yılın tepesi görüldü
Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı Orman Genel Müdürlüğü datalarına göre Türkiye’de 2020 yılında 3 bin 399 orman yangını çıktı, 20 bin 971 hektar alan ziyan gördü. Bu, son 13 yılın tepesi olarak kayıtlara geçti.
Yangın ekolojisi uzmanı İsmail Bekar
2021 yılının mevcut bilgileri çabucak hemen açıklanmadı. Lakin yangın ekolojisi uzmanı İsmail Bekar’a nazaran yangınların haberlerde sıkça yer alması, yangın sayısının arttığı manasına gelmiyor. Bekar, “Yangınlar dün de vardı, geçen sene de vardı. Şu anda bu gündem olduğu için hayli önemli bir biçimde haber yapılıyor ve beşerler da bir anda her yerin yandığını zannediyor” dedi.
Yangınlar niye çıktı?
Çıkan yangınların sebebi de tartışma konusu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan araştırmaların sürdüğünü, sabotaj dahil bütün ihtimallerin üzerinde durulduğunu tabir etti.
İklim ve su siyasetleri araştırmacısı Gökçe Şencan, yaz mevsiminde Akdeniz iklimi görülen bölgelerde yangınların olağan olduğunu belirtti. İsmail Bekar da Akdeniz’de sıcak ve kurak havalarda en ufak bir kıvılcımın büyük yangınlar doğurabileceğini aktardı. Bu niçinle, “Bu kadar yangın çıkıyorsa kesin sabotajdır” yaklaşımının gerçek olmadığını söz etti.
Marmaris’te çıkan yangına karadan ve havadan müdahale edildi
Söndürme çalışmalarına yönelik tenkitler
Yangınlar büyüdükçe “Yangın söndürme araçları kâfi mi?” sorusu sıkça soruldu. Bilhassa 2019 yılında kayyum atanan Türk Hava Kurumunun (THK) uçaklarının müsait durumda bulunmasına karşın kullanılmadığı tezi muhalefet temsilcileri tarafınca lisana getirildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ise “THK’nın şu anda elinde buralarda rahatlıkla kullanılabilecek uçak yok” cevabını verdi.
Tarım ve Orman Bakanlığı, yangınlara altı uçakla müdahale edildiğini bildirdi. Bu sayının Akdeniz iklimine sahip bir fazlaca Avrupa ülkesine nazaran az olması tenkitlere niye oldu. Bakanlık bunun akabinde, uçaklara ek olarak 45 helikopterin söndürme çalışmalarında kullanıldığını, bunların kapasitesinin uçaklarla tıpkı olduğunu paylaştı; “45 uçağımız var diyebiliriz” tabirini kullandı.
Yangınların hasarı azaltılabilir miydi?
İsmail Bekar teçhizattan bağımsız olarak, alandan ve başka uzmanlardan aldığı bilgilerden hareketle söndürme çalışmalarının kâfi olduğunu düşündüğünü söylemiş oldu. Ülkede yaz mevsiminde bir hayli bölgede yangınların çıktığını fakat bunların büyümeden ve kamuoyunun haberi olmadan söndürüldüğünü aktardı.
İklim ve su siyasetleri araştırmacısı Gökçe Şencan
Gökçe Şencan ise yangınların hasarını azaltabilmek için devletin toplumu yangınlara hazırlaması gerektiğine vurgu yaptı. Bu hazırlıklar içerisinde yangın dönemine yönelik bilgilendirme, tahliye planlarının oluşturulması, yapılmaması gerekenlerin hatırlatılması üzere unsurlar yer aldı.
Yangınları önlemek mümkün müydü?
Pekala, yangınların hiç çıkmamasını sağlamak mümkün müydü?
İsmail Bekar bunun mümkün olsa bile yanlışsız olmayacağını söylemiş oldu. Bekar iklimde bulunan canlıların yangınlarla adaptasyon geçirdiğini, mesela kimi bitkilerin sıcaklık şoku yemeden tohumlarının yeşermediğini anlattı. Yüz binlerce yıldır yangınların çıktığını ve bunun süreceğini aktaran Bekar, “Biz önlem alarak bir, iki, tahminen beş sene yangınları önleriz. Lakin beş yılın sonunda o denli bir yangın çıkar ki aylarca söndüremeyiz” dedi. Bu yüzden yangınları önlemekten çok denetim altına alma gerekliliğinin altını çizdi.
“Ağaç dikmek faydalı olmayabilir”
Yangınlarla birlikte başta TEMA Vakfı ve Ankara Büyükşehir Belediyesi olmak üzere bir fazlaca kurum ve kuruluş yanan ormanları bir daha yeşertmek için fidan dikme kampanyaları başlattı. Bilhassa TEMA Vakfı’nın daveti toplumsal medyada büyük ilgi gördü.
Her iki uzman bu kampanyaların güzel niyetle başlatıldığını aktarsalar da denetimsiz bir biçimde ağaç dikiminin ekolojiye ziyan verebileceğine dikkat çektiler. Bekar, “Biz orayı kendi haline bıraktığımızda o aslına bakarsanız eski haline dönecek. örneğin bugün yanan yerlere bir sene daha sonra gidin. Orada yeşillenmeyi, çimlenen tohumları goreceksiniz” dedi. Şencan da emsal biçimde, “Her ormanın kendi bitki örtüsü, kendi ekolojisi var. Fidan dikiminin dikkatli yapılması gerekiyor” tabirlerini kullandı.
Batu Bozkürk
© Deutsche Welle Türkçe
28 Temmuz Çarşamba günü Antalya’nın Manavgat ilçesinden gelen manzaralarla yangınlar Türkiye’nin gündemine girdi. Bölgede çabucak hemen denetim altına alınamayan alevler beş kişinin hayatını yitirmesine sebep oldu. Bunun yanında onlarca hayvan ömrünü kaybetti, meskenler yandı, ağaçlar kül oldu.
Antalya’nın akabinde Muğla’dan, İzmir’den, Adana’dan ve bir fazlaca kentten de benzeri haberler geldi. Pekala, Türkiye’nin yangın karnesi nasıl? Yangınların sayısı yıllar geçtikçe artıyor mu?
2020’de son 13 yılın tepesi görüldü
Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı Orman Genel Müdürlüğü datalarına göre Türkiye’de 2020 yılında 3 bin 399 orman yangını çıktı, 20 bin 971 hektar alan ziyan gördü. Bu, son 13 yılın tepesi olarak kayıtlara geçti.
Yangın ekolojisi uzmanı İsmail Bekar
2021 yılının mevcut bilgileri çabucak hemen açıklanmadı. Lakin yangın ekolojisi uzmanı İsmail Bekar’a nazaran yangınların haberlerde sıkça yer alması, yangın sayısının arttığı manasına gelmiyor. Bekar, “Yangınlar dün de vardı, geçen sene de vardı. Şu anda bu gündem olduğu için hayli önemli bir biçimde haber yapılıyor ve beşerler da bir anda her yerin yandığını zannediyor” dedi.
Yangınlar niye çıktı?
Çıkan yangınların sebebi de tartışma konusu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan araştırmaların sürdüğünü, sabotaj dahil bütün ihtimallerin üzerinde durulduğunu tabir etti.
İklim ve su siyasetleri araştırmacısı Gökçe Şencan, yaz mevsiminde Akdeniz iklimi görülen bölgelerde yangınların olağan olduğunu belirtti. İsmail Bekar da Akdeniz’de sıcak ve kurak havalarda en ufak bir kıvılcımın büyük yangınlar doğurabileceğini aktardı. Bu niçinle, “Bu kadar yangın çıkıyorsa kesin sabotajdır” yaklaşımının gerçek olmadığını söz etti.
Marmaris’te çıkan yangına karadan ve havadan müdahale edildi
Söndürme çalışmalarına yönelik tenkitler
Yangınlar büyüdükçe “Yangın söndürme araçları kâfi mi?” sorusu sıkça soruldu. Bilhassa 2019 yılında kayyum atanan Türk Hava Kurumunun (THK) uçaklarının müsait durumda bulunmasına karşın kullanılmadığı tezi muhalefet temsilcileri tarafınca lisana getirildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ise “THK’nın şu anda elinde buralarda rahatlıkla kullanılabilecek uçak yok” cevabını verdi.
Tarım ve Orman Bakanlığı, yangınlara altı uçakla müdahale edildiğini bildirdi. Bu sayının Akdeniz iklimine sahip bir fazlaca Avrupa ülkesine nazaran az olması tenkitlere niye oldu. Bakanlık bunun akabinde, uçaklara ek olarak 45 helikopterin söndürme çalışmalarında kullanıldığını, bunların kapasitesinin uçaklarla tıpkı olduğunu paylaştı; “45 uçağımız var diyebiliriz” tabirini kullandı.
Yangınların hasarı azaltılabilir miydi?
İsmail Bekar teçhizattan bağımsız olarak, alandan ve başka uzmanlardan aldığı bilgilerden hareketle söndürme çalışmalarının kâfi olduğunu düşündüğünü söylemiş oldu. Ülkede yaz mevsiminde bir hayli bölgede yangınların çıktığını fakat bunların büyümeden ve kamuoyunun haberi olmadan söndürüldüğünü aktardı.
İklim ve su siyasetleri araştırmacısı Gökçe Şencan
Gökçe Şencan ise yangınların hasarını azaltabilmek için devletin toplumu yangınlara hazırlaması gerektiğine vurgu yaptı. Bu hazırlıklar içerisinde yangın dönemine yönelik bilgilendirme, tahliye planlarının oluşturulması, yapılmaması gerekenlerin hatırlatılması üzere unsurlar yer aldı.
Yangınları önlemek mümkün müydü?
Pekala, yangınların hiç çıkmamasını sağlamak mümkün müydü?
İsmail Bekar bunun mümkün olsa bile yanlışsız olmayacağını söylemiş oldu. Bekar iklimde bulunan canlıların yangınlarla adaptasyon geçirdiğini, mesela kimi bitkilerin sıcaklık şoku yemeden tohumlarının yeşermediğini anlattı. Yüz binlerce yıldır yangınların çıktığını ve bunun süreceğini aktaran Bekar, “Biz önlem alarak bir, iki, tahminen beş sene yangınları önleriz. Lakin beş yılın sonunda o denli bir yangın çıkar ki aylarca söndüremeyiz” dedi. Bu yüzden yangınları önlemekten çok denetim altına alma gerekliliğinin altını çizdi.
“Ağaç dikmek faydalı olmayabilir”
Yangınlarla birlikte başta TEMA Vakfı ve Ankara Büyükşehir Belediyesi olmak üzere bir fazlaca kurum ve kuruluş yanan ormanları bir daha yeşertmek için fidan dikme kampanyaları başlattı. Bilhassa TEMA Vakfı’nın daveti toplumsal medyada büyük ilgi gördü.
Her iki uzman bu kampanyaların güzel niyetle başlatıldığını aktarsalar da denetimsiz bir biçimde ağaç dikiminin ekolojiye ziyan verebileceğine dikkat çektiler. Bekar, “Biz orayı kendi haline bıraktığımızda o aslına bakarsanız eski haline dönecek. örneğin bugün yanan yerlere bir sene daha sonra gidin. Orada yeşillenmeyi, çimlenen tohumları goreceksiniz” dedi. Şencan da emsal biçimde, “Her ormanın kendi bitki örtüsü, kendi ekolojisi var. Fidan dikiminin dikkatli yapılması gerekiyor” tabirlerini kullandı.
Batu Bozkürk
© Deutsche Welle Türkçe